Ik zit vandaag op 11 november 2024, de dag van Sint Martinus, in een wachtkamer. Mijn aandacht wordt getrokken door het gastenboek. Het blijkt van een kunstenares te zijn die hier exposeert met schilderijen. De expositie heet “Subtitels” en haar vraag is: “hoe lees je de persoon tegenover je?” Ik loop over de gang en zie haar portretten, die allemaal hun eigen subtitel dragen op hun T-shirt. De kunstenares nodigt ons uit met haar schilderijen, om open te zijn over wat we vaak niet zeggen, maar wel voelen.
Ik ga weer zitten aan een gezellige tafel en ik word omringt door teksten en liefdevolle afbeeldingen. Ik voel me op mijn gemak en merk op dat ze hier echt aandacht hebben besteed aan een huiselijke inrichting. Ik bedenk me dat dit wel past bij het gedicht “Er moeten mensen zijn” van Toon Hermans, die ik laatst kreeg van mijn collega met de volgende eerste zinnen:
Er moeten toch mensen zijn
die de zonnen aansteken,
voordat de wereld verregent.
Ik heb een enerverend jaar achter de rug. Verhuisd van mijn thuis en geboortegrond in Crangeweer naar Delleweer, zoals we onze nieuwe plek inmiddels hebben genoemd. Op 15 maart zijn Pieter Berend en ik verhuisd, nadat we De Heemen aan de nieuwe enthousiaste eigenaren hadden overgedragen. Voor de zomervakantie namen we als Zorgbuurderij afscheid op de Bedumerweg en verhuisde ook de Zorgbuurderij naar de Delleweg in Stedum. We zijn erg dankbaar voor de nieuwe plek en blij dat alles heel goed is verlopen voor onze deelnemers en medewerkers.
Ik overdenk in de wachtkamer een bezocht symposium samen met al onze medewerkers. De titel was “Vertrauma” en ging over Vertrouwen en Trauma. Een indrukwekkende en leerzame dag. We luisterden met elkaar naar een ervaringsdeskundige die haar eigen verhaal vertelde over mishandeling en misbruik en de trauma’s die dat voor haar hadden opgeleverd. Een situatie die nooit iemand gezien heeft. Voor de buitenwereld een voorbeeldgezin, maar waar veel leed achter de voordeur plaats vond. Op haar T-shirt zou, “ik ben zo bang”, hebben gestaan.
Ik voel, in de behandelruimte waar ik nogmaals naar de portretten kijk, het verdriet van de kunstenares die haar strijd streed en middels de kunst hopelijk haar uitweg heeft gevonden. Op de T-shirts staan teksten als: Ik heb geen vrienden; Geef me aandacht; Iedereen gaat toch dood; Ik ben zo bang. Allemaal subtitels die gevoeld worden maar niet worden uitgesproken.
Ik overdenk de wereldproblemen. Poetin voert nog steeds oorlog. Israël blijft maar bombardementen uitvoeren in Gaza en Libanon. Twee wereldleiders die hele bevolkingsgroepen over één kam scheren. Als ik de beelden zie van de verwoesting die plaats vindt met als gevolg vele doden en het op de vlucht slaan van mensen. Ik denk aan al die trauma’s, haatgevoelens en wantrouwen die dit teweeg brengt. Het zal generaties kosten om dat weer te helen. Ik probeer me voor te stelen welke teksten op de T-shirts van al deze mensen zullen staan en denk dat één T-shirt te klein zal zijn……….
Ik ben net een beetje bekomen van het feit dat Trump met grote overtuiging de verkiezing heeft gewonnen in Amerika. Mijns inziens het gevolg van onvrede, een gevoel waarop wordt ingespeeld in harde campagnes en waarin schuldigen worden aangewezen. In onvriendelijke en nare bewoordingen wordt gezegd dat de problemen worden opgelost door de schuldigen aan te pakken. Trump, een man die notabene is veroordeeld, heel erg machtig is door zijn vele geld en vrienden en alle regels die ooit zijn afgesproken gewoon aan zijn laars lapt. Hebben we niet genoeg geleerd uit de geschiedenis…….
Na een voetbalwedstrijd in Amsterdam, loopt het volledig uit de hand. Mensen belagen elkaar, scanderen hatelijke teksten en doen elkaar pijn. Staat er op hun T-shirt “jij deugt niet……?”
De Nederlands politiek met de PVV als grootste partij buitelen vervolgens over elkaar heen, gebruiken woorden en uitspraken die eveneens pijn doen in de maatschappij. Ik voel me bezorgd en ongerust over de tendens die ik in de wereld en in onze maatschappij zie gebeuren. Problemen veroordelen, uitvergroten en schuldigen aanwijzen. Mensen worden tegenover elkaar gezet. Ze lijken niet te kijken naar de echte oorzaken achter het problemen.
Op Zorgbuurderij Delleweer werken we aan het verwoorden van de subtitels, van kinderen en volwassenen. Hun helpen inzicht te geven in hun problemen. We kijken naar het kind achter het gedrag, we oordelen niet en proberen te werken aan de oorzaken van het gedrag. Ik geloof in dat LIEFDE en oprechte aandacht kan helpen hun vertrouwen te herstellen.
Het is vandaag Sint Maarten, een kinderfeest, met een warm en liefdevol thema. Barmhartig zijn voor de armen en de minderbedeelden. Het bedelfeest of oogstfeest met lichtjes en stralende kinderoogjes. Op 16 november probeer ik een eind te maken aan mijn schrijven, wat ik begon op 11 november. Het is zaterdag en gisteravond dacht ik dat het kabinet Schoof zou vallen, maar het leeft nog. Ik lees in de zaterdagkrant over de Nederlands politiek. Op de voorpagina van het Dagblad staat: “Het is zeker dat alles onzeker is” en het is 1.000 dagen oorlog in Oekraïne op 1.400 kilometer van hier.
Er moeten toch mensen zijn
die de zonnen aansteken,
voordat de wereld verregent.
Ook lees ik mijn favoriete column van Daniel Lohues. Hij verwoordt vandaag mijn gevoel en plaats het ook in de tijd. Ook in mijn jeugd waren er zorgen en was er een somber toekomstperspectief. Angst voor De Bom, zure regen, oorlogen en aids. Gelukkig heeft mijn leven tot nu toe veel goeds gebracht.
Momenteel voelt het misschien vele malen deprimerender en stellen velen de vraag “voel ik me nog wel thuis op deze wereld?” Daniel Lohues verwoordt het zo: “Hoe verrot de wereld ook is je kunt je thuis voelen in je eigen tijd, als er achter de horizon van angst en schouderophalen een thuis is met LIEFDE, schitterende ogen.”
Mijn wereld straalde op Sint Maarten, ondanks de verregende avond, in de schitterende kinderoogjes en in het werk wat wij doen als team op Zorgbuurderij Delleweer. We hebben aandacht voor de subtitels op de T-shirts van onze deelnemers. We zorgen voor een huiselijke sfeer, LIEFDE en persoonlijke aandacht, zodat ze zich thuis kunnen voelen.
We hebben mensen nodig zoals Toon Hermans het in zijn gedicht schreef. Mensen die de zonnen aansteken en die blijven dansen als de muziek ophoudt. Laten we hopen dat er mensen opstaan voor de wereldproblemen en ik wens ons Nederlanders ook mensen toe die verbinden in plaats van ons uit elkaar drijven.
Ik geloof dat die mensen er zijn. Laten we blijven geloven in de LIEFDE en in het goede, al is het op dit moment niet altijd even makkelijk. Laten we niet te snel oordelen maar ons afvragen hoe lees ik degene voor me en stel je vragen als je een ander niet begrijpt. Ben open over wat je voelt en zoek samen naar een oplossing. Heb het samen goed!!
Margreet Wiersema.
Er moeten mensen zijn
die zonnen aansteken,
voordat de wereld verregent.
Mensen die zomervliegers oplaten
als het ijzig wintert,
en die confetti strooien
tussen de sneeuwvlokken.
Die mensen moeten er zijn.
Er moeten mensen zijn
die aan de uitgang van het kerkhof
ijsjes verkopen,
en op de puinhopen
mondharmonica spelen.
Er moeten mensen zijn,
die op hun stoelen gaan staan,
om sterren op te hangen
in de mist.
Die lente maken
van gevallen bladeren,
en van gevallen schaduw,
licht.
Er moeten mensen zijn,
die ons verwarmen
en die in een wolkeloze hemel
toch in de wolken zijn
zo hoog
ze springen touwtje
langs de regenboog
als iemand heeft gezegd:
kom maar in mijn armen
Bij dat soort mensen wil ik horen
Die op het tuinfeest in de regen BLIJVEN dansen
ook als de muzikanten al naar huis zijn gegaan
Er moeten mensen zijn
die op het grijze asfalt
in grote witte letters
LIEFDE verven
Mensen die namen kerven
in een boom
vol rijpe vruchten
omdat er zoveel anderen zijn
die voor de vlinders vluchten
en stenen gooien
naar het eerste lenteblauw
omdat ze bang zijn
voor de bloemen
en bang zijn voor:
ik hou van jou
Ja,
er moeten mensen zijn
met tranen
als zilveren kralen
die stralen in het donker
en de morgen groeten
als het daglicht binnenkomt
op kousenvoeten
Weet je,
er moeten mensen zijn,
die bellen blazen
en weten van geen tijd
die zich kinderlijk verbazen
over iets wat barst
van mooiigheid
Ze roepen van de daken
dat er liefde is
en wonder
als al die anderen schreeuwen:
alles heeft geen zin
dan blijven zij roepen:
neen, de wereld gaat niet onder
en zij zien in ieder einde
weer een nieuw begin
Zij zijn een beetje clown,
eerst het hart
en dan het verstand
en ze schrijven met hun paraplu
i love you in het zand
omdat ze zo gigantisch
in het leven opgaan
en vallen
en vallen
en vallen
en OPSTAAN
Bij dát soort mensen wil ik horen
die op het tuinfeest in de regen BLIJVEN dansen
ook als de muzikanten al naar huis zijn gegaan
de muziek gaat DOOR
de muziek gaat DOOR
en DOOR
Toon Hermans