Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn volledige naam luidt Harmannus Lambertus Raangs, roepnaam Herman. Ik ben op 20 mei 1931 geboren in Nijenklooster, een gehucht tussen Molenrij en Wehe-den Hoorn. Ik kom uit een arbeidersgezin en ben de oudste van drie kinderen. Mijn vader werkte bij een boer en begon later voor zichzelf. Eerst als melkventer daarna als meelverkoper. We hadden vroeger ook enige koeien bij ons thuis en meestal melkte mijn vader de koeien terwijl ik het meel aan het malen was. Mijn moeder regelde het huishouden.
Toen ik vier was, verhuisden we naar Wehe-den Hoorn in een zijstraatje hier vlakbij. Om vervolgens naar de Kerkstraat acht te verhuizen in Wehe. Daarna ben ik nooit meer verhuisd. Wat inhoudt dat ik hier al 75 jaar woon. Met heel veel plezier hoor. Achter het huis staat een tuinhuisje waar mijn kleindochters zich regelmatig voor hun studie in teruggetrokken hebben. En ik heb nog een mooie vijver met veel (goud)vissen. Die goudvissen zijn ook roofdieren hoor. Ooit heb ik zeven kleine visjes gekregen en toen ik die in de vijver deed had één van die goudvissen binnen de kortste keren twee naar binnen gewerkt.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben weduwnaar van Ebeltje Groothuis. Zij kwam oorspronkelijk uit Kruisweg en ik weet eigenlijk niet meer goed hoe we elkaar hebben leren kennen. Nee, niet via het carnaval, daar was ik niet zo van. Maar ze was een schat van een vrouw. We trouwden op mijn 28e, Ebeltje was vier jaar jonger. Zij is al op 40-jarige leeftijd overleden aan kanker, het is heel snel gegaan. Een ziekte die bij haar in de familie zat.
Mijn twee dochters waren destijds 5 en 14 jaar oud. Het was voor ons allemaal een verdrietige tijd. Ik heb ze flink verwend en zelf opgevoed. Het zijn beide ’laive wichter, ik ben der hail wies mit’. Eppie is in 1960 geboren, woont in Winsum en werkt als tandartsassistente in Groningen. Grietje is in 1969 geboren en woont net als ik in Wehe. Ik heb klein- en achterkleinkinderen maar weet niet helemaal meer hoe het zit.
Volgens mij heeft Grietje één dochter, Sara genaamd. En Eppie heeft er twee denk ik: Eva en Trees. Trees is militair geweest in Afghanistan en wekelijks stuurde ik een postpakketje naar haar op. Die kwam op zondag aan en soms belde ze dan al heel vroeg op om mij te bedanken. Ik heb geloof ik twee achterkleinkinderen. En nee, ik ben niet meer hertrouwd. Ik kan prima alleen zijn en de honden die ik gehad heb, beschouw ik als mijn vriendinnen.
Wat is uw voormalig beroep?
Daar ga ik niet te veel over vertellen hoor want dan krijgen we dubbele verhalen. Onlangs is hier namelijk ook al iemand geweest voor een interview. Maar ik merk dat dit onderdeel weer tot heel andere verhalen leidt. Na in Wehe de lagere school te hebben afgerond, ben ik aan het werk gegaan. Dat was in de oorlogstijd. Ik weet nog heel goed dat mijn vader mij op 10 mei 1940 wakker maakte en dat boven ons allemaal Duitse vliegtuigen langs vlogen. Niet veel later ging de brug bij Roodehaan de lucht in.
Toen ik een jaar of 14, 15 was, bezorgde ik ’s middags het Nieuwsblad van het Noorden. Mijn ouders brachten deze krant rond in Wehe en ik pakte vaak even na tweeën mijn fiets om ze naar Molenrij, Kloosterburen, Kruisweg, Hornhuizen en de huisjes langs de dijk te brengen. Even voor zessen was ik dan weer thuis. ’s Morgens was ik meel aan het malen terwijl mijn vader de koeien melkte.
Het handelen zit mij in het bloed en op mijn 25e nam ik de diervoederzaak van mijn vader over. De vertegenwoordiger van de Witte Molen kwam elke veertien dagen langs om voer te brengen. Maar ik kreeg het voer ook van Roelfsema in Hoogkerk en Arie Blok heeft een fabriek waar ik ook al wel 50 jaar voer van betrokken heb. Ik stond ook met mijn diervoeders op vele markten. De laatste jaren werden de verkopen steeds minder. Het aantal kippen hier in de omgeving neemt af door de opkomst van de steenmarter.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Eind vorig jaar besloot ik na 65 jaar te stoppen met mijn winkel. Maar dat leidde tot slapeloze nacht en ik ‘vrat’ nog maar één keer per dag. Na twee weken besloot ik om weer te beginnen met de handel. Afgelopen weekend heb ik n.a.v. het interview goed verkocht. Kippen- en geitenvoer maar ook honden- en kattenbrokjes in grote en kleinere zakken. Ik ben blij dat ik opnieuw ben begonnen en eet tussen de middag ook weer brood.
Hoe ik de dagen verder doorkom? Allereerst is daar mijn hond Diva. Dat is ook een echter diva hoor. In de auto gaat ze altijd parmantig voorin zitten. Ik ben erg op haar gesteld en waar ik ben is zij ook. Zij was heel gestrest toen ik haar kreeg maar is inmiddels een stuk rustiger geworden. Ik heb altijd honden gehad. Toen Diva hier kwam, had ik al een hond maar die is maar acht jaar geworden.
Die hond kwam uit een nestje van dertien jongen. Ik heb haar met mijn kleindochter opgehaald in Klazienaveen. Toen ik op mijn knieën ging zitten, kwam zij helemaal van achteren naar mij toe, daarbij over de andere puppies heen springend. Ze sliep vaak op het voeteneind van mijn bed maar toen ik een keer de dekens ophield, ging ze naast mij liggen met de kop op de kussen. We lagen op den duur met de ruggen tegen elkaar en toen ik om zes uur opstond, ging ze direct mee naar beneden. Dit is maar één keer gebeurd hoor, daarna sliep ze op de bank.
Mijn dochter laat de hond uit en ook de boodschappen worden voor mij geregeld. Maar ik kook nog alle dagen zelf en er eten regelmatig mensen mee. Wel heb ik twee a drie uur in de week hulp in de huishouding van een heel aardige vrouw. Het lopen wordt wat minder en ik ben de laatste jaren flink afgevallen. Ooit was ik 110 kg, nu 80. De radio staat alle dagen aan en ’s avonds mag ik graag televisie kijken, politieseries vind ik leuk om te volgen.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Oei, ik denk mijn trouwdag en de geboorte van de kinderen, klein- en achterkleinkinderen. Mijn trouwdag verliep heel normaal hoor, wel had ik een nieuw pak gekocht. We trouwden in Kloosterburen en na die tijd was er een feest. Het dertig jarig bestaan van mijn zaak is grootser gevierd. Dat was in een kroeg in Wehe en naast veel familie kwamen ook alle mensen uit de straat langs en veel toeleveranciers.
Ik denk dat er wel 250 tot 300 mensen zijn geweest, zelfs het toneel zat vol. Om 01.00 uur was het afgelopen en mijn kleindochter wilde mij wel meehelpen om het geld uit alle enveloppen te tellen. Daar kwam niets van in, ‘ze gait op ber!’, zei haar moeder. Maar de dag erna was ze er weer om alle enveloppen te openen en de briefjes glad te strijken.
En de dieptepunten?
Het overlijden van Ebeltje was heel triest natuurlijk. De zuster in het ziekenhuis had tegen mij gezegd dat ik wel naar huis kon gaan, ‘ze is er nog wel even’. Maar toen ik thuis kwam, ging de telefoon en kreeg ik het bericht dat ze was overleden. Het was alsof ik een beste klap voor de kop kreeg.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Ik ging vroeger regelmatig naar de casino en verloor nooit wat. Op een avond gooide ik twee rijksdaalders in zo’n gokkast en haalde de hendel over. Er gebeurde niets. Bij de volgende twee kwamen er vier uit. En toen ik er weer geld in stopte, begon de kast te schudden! Het bleek dat ik de superjackpot had gewonnen en ik werd door de kassier meegenomen naar kantoor om champagne te drinken. Ik dacht dat ik zo’n 10.000 gulden had gewonnen maar het ging uiteindelijk om 210.574 gulden en 85 cent. Dit bedrag werd per bank overgemaakt. Na die tijd ben ik er nooit meer geweest.
Ik kreeg telefoontjes van mensen die vertelden dat ze schulden hadden en of ik ze wilde helpen. Ook op de markt werd ik aangesproken. Ik heb maar verteld dat dit niet kon omdat ik het geld in aandelen gestoken had. Veel mensen waren jaloers, mijn maandomzet kelderde met honderden guldens naar beneden.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Ik heb alles al gedaan wat ik wilde doen. Zo heb ik twee keer een ballonvaart gemaakt, dat is veel mooier dan vliegen. Nee, in een groot vliegtuig heb ik nooit gezeten, wel in een zweefvliegtuig maar dat vond ik maar niets. Ik heb een hekel aan vakanties. Wel ben ik een keer een week naar Ameland geweest. Een van mijn kleindochters was toen verdwaald, die werd later in de politiejeep teruggebracht. Toen ze bij mij achter op de fiets zat, kwamen we die jeep weer tegen maar daar mocht ik niet meer met haar over praten.
Ook ben ik wel eens een dagje naar Schiermonnikoog geweest. Maar die ballonvaarten, dat was mooi hoor. Een keer was het zo ‘zichtig’ dat we de boten die naar Borkum gingen, konden zien varen. We vertrokken bij Eenrum en kwamen achter Garnwerd weer naar beneden.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Daar kan ik stellig over zijn, ik heb nergens spiet van!
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Geef maar een acht. Ik heb altijd mijn best gedaan, meer kun je niet doen. Ik heb hier in Wehe geen vijanden.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Volgens mij hebben we alles wel gehad, mag ik een sigaret opsteken? Ik heb altijd gerookt, al vanaf mijn 11e jaar. Destijds groeiden hier overal tabaksplanten. Maar ik rook niet heel veel meer hoor, ik doe vier a vijf dagen over een pakje. Soms kan ik een hele avond zonder of ik gooi ze halverwege weg.
Kom nog maar even mee naar buiten, dan laat ik je nog even mijn vijver zien. Ik heb ook een goudvis met een snorretje, zo’n zwart streepje. Dat is net Adolf Hitler. En nu, ik hoef het verhaal van te voren niet te lezen. Ik kom het vast wel een keer tegen op internet…..