Bij de Molen
Knis Beheer
KOOZAA
Huitsing & Poort
Hotel 't Gemeentehuis
De Kleine Munt

Eppo Lukkien, brug- en sluiswachter en eigenaar ZK9 Antonia (Varen en wadvissen met de ZK9)

Kunt u zich heel kort even voorstellen?

Eppo Lukkien is ook mijn volledige naam. Met slechts een vierletterige voornaam, waar mijn vrouw, van katholieke afkomst, vier voornamen kent. Ik ben op 6 januari 1959 geboren in Huize Tavernier in Groningen. Dat gooiden mijn vriendjes mij vroeger nog wel eens voor de voeten. ‘Doe bist gain Zoltkamper moar een Stadjer!’. Ik heb nog twee oudere broers die in Zoutkamp en ‘Leutje Hoeskes’, oftewel Kleine Huisjes wonen. Mijn opa had een eigen schip, mijn vader werd op den duur brandstofhandelaar maar dat was maar tijdelijk.Voor en na die tijd was ook hij altijd op het water te vinden. Van mijn moeders kant, was er ook varensbloed. Mijn overgrootvader staat vermeld op het monument op de dijk, hij verdonk op Borkum.

Ik mag dan wel in Groningen geboren zijn, ik woon al 62 jaar in Zoutkamp. Wel ben ik totaal vijf keer verhuisd. Geboren aan de Dorpsstraat en inmiddels al weer twintig jaar aan het Kerkpad wonend. Hier in Zoutkamp voel ik mij thuis.

Wat is uw burgerlijke staat?

Ik ben in 1997 getrouwd met Tonny Fontijn. Zij is in Amstelveen geboren waar haar ouders een kwekerij hadden. Toen ze vier was, zijn ze hierheen verhuisd naar een kwekerij tussen Ulrum en Leens. Ik leerde haar al op jonge leeftijd kennen toen ze met haar familie bloemen aan het venten was in Zoutkamp. Later zagen we elkaar ook wel in discotheek De Paardenstal in Ulrum. We waren beiden al in de dertig toen we elkaar weer tegenkwamen en de vonk oversprong.

Onze beide zoons zijn eind jaren negentig geboren. Koen is 23 en Dirk 22. Beiden wonen thuis en ze studeren nog. Door alle coronaperikelen valt het niet mee om een stage- en afstudeerproject te vinden waardoor ze helaas studievertraging hebben opgelopen.

Wat is uw voormalig beroep?

Na de lagere school in Zoutkamp doorlopen te hebben wilde ik eigenlijk graag naar de zeevaartschool in Delfzijl maar daarvoor werd ik afgekeurd. Op de MAVO was het vervolgens zo gezellig dat ik er vijf jaar over gedaan heb. Daarna heb ik nog een jaar LTS gedaan, richting de metaal. Ik leerde er onder andere lassen. Op mijn 18e ging ik achter ‘diek’ en kwam ik bij neef Vijko aan boord die even daarvoor een schip had gekocht. Ik  ging mee als vissersknecht te garnalenvissen op de Waddenzee. Daarna ging ik twee jaar bij mijn kameraad Henk aan de slag die op paling viste op het Lauwersmeer en net het bedrijf van z’n vader had overgenomen. Daarna voer ik nog een jaar bij een andere vriend, Dirk Sloot, op de ZK 17.

Ik kreeg de smaak te pakken en kocht mijn eigen schip. Die heb ik na 2,5 jaar noodgedwongen moeten verkopen. Het was economisch gezien een slechte tijd en mijn gezondheid speelde mij parten. Daarna heb ik drie jaar bij mijn zwager gewerkt die op garnalen, tong, schol en kabeljauw viste. Toen ik werd afgekeurd voor de visserij, kwam Heiploeg in beeld en daar heb ik een dikke tien jaar als productiemedewerker gewerkt. Een gezellige tijd waarbij ik ook wel nachtdiensten draaide.

Daarna raakte ik bij Rousant in het scheepsonderhoud verzeild. Na twee jaar vervolgde ik dat werk bij Scheepswerf Welgelegen op Lauwersoog. Daar maakten ze in de dokken ook nieuwe schepen en ik heb daar het nodige schilderwerk verricht. In de tussentijd heb ik ook allerlei cursussen en opleidingen gevolgd en toen viel mijn oog op een vacature uitgezet door de provincie Groningen. Zij zochten een brug- en sluiswachter en ik besloot te solliciteren. Uiteindelijk ben ik, samen met nog drie anderen, uit zeventig sollicitanten geselecteerd!

Ik bedien inmiddels al zo’n achttien jaar allerlei objecten vanaf Lauwersoog, Gaarkeuken en de Oostersluis in Groningen. Met veel plezier hoor maar het werk is in de loop der jaren wel complexer geworden. Ik houd mij bezig met verkeersbegeleiding maar er komen ook steeds meer controlerende en handhavende taken bij. Het kan zelfs nog gebeuren dat ik van provinciaal- rijksambtenaar wordt bij Rijkswaterstaat maar dat proces speelt al jaren. In het begin was ik hierdoor bang dat ik mijn werk in bijvoorbeeld Lelystad zou moeten vervolgen maar ik denk dat ik het hier wel uitzing. Dat moet dankzij fijne collega’s en een flexibel rooster, inclusief nachtdiensten, zeker lukken.

Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?

Officieel moet ik nog ongeveer 4,5 jaar werken, tot mijn 66e en 7 maanden dus. En dat zal ik met plezier doen. Maar als ze na bijvoorbeeld drie jaar, wanneer we toch richting Rijkswaterstaat gaan, tegen mij zouden zeggen dat het mooi geweest is dan is dat ook prima. Plan B is bij mij inmiddels al enige jaren in werking gezet namelijk. Die oorsprong ligt in 1991 toen mijn buurtgenoot Rieks Heidema een buurtvereniging oprichtte. Hij zag dat het niet goed ging met Stichting Dorpsbelangen en het werd tijd voor nieuw bloed. Hij zag voor mij hierin wel een rol weggelegd onder de noemer, ‘Doe kinst wel een beetje organiser’n!’

De stichting ging op in een vereniging en van daaruit ontstonden weer initiatieven die zich bijvoorbeeld richtten op het uitbrengen van dorpskrant ‘De Schudzeef’, het oprichten van de Stichting Vlaggetjesdag en de Stichting Visserijmuseum Zoutkamp. Zo heb ik twintig jaar in de redactie van de dorpskrant gezeten en zelf ook stukjes aangeleverd. Ik was twaalf jaar lang bestuurslid van het visserijmuseum. We kregen de ZK 4 in bruikleen en maakten hier een museumschip van. Ik ben hier veertien jaar schipper/beheerder/restaurateur van geweest, van 2003 t/m 2017. Het werd een beetje ‘mijn kindje’, zo moet je het zien. Maar toen het schip zo goed als klaar was en alles op de rails stond, werd het tijd voor een nieuwe uitdaging.

In goed overleg met mijn vrouw Tonny werd besloten dat we zelf een schip aan zouden schaffen. Daarbij sorteerde ik ook voor op de ontwikkelingen op het werk. Na een zoektocht kreeg ik de kans om de ZK9 over te nemen, destijds gelegen in de haven van Terschelling. Het grote voordeel hieraan was dat er maar weinig aan hoefde te gebeuren. Een dag na aankoop, kon ik er al mee varen. Dit leidde in 2017 tot ‘Varen en wadvissen met de ZK9’. Met een enthousiaste gids maak ik wadtochten die zo’n 2,5 uur duren. Vooral het sleepnetvissen is in trek en onze gids kan ook mooi vertellen over de vangst.

Daarbij doen we zandbanken aan en uiteraard zien we in de meeste gevallen onderweg de nodige zeehonden. Dagtochtjes naar Schier zijn ook mogelijk en we hebben onlangs een overeenkomst getekend op dit eiland waardoor wij digitaal te boeken zijn via de VVV op Schiermonnikoog waarbij we de vakantiegangers een dagje op zee aan kunnen bieden. Mijn zoon is een aankomend ICT-er waardoor er nu ook online via onze website geboekt kan worden. Neem gerust eens een kijkje op www.zk9.nl waar ook mooie filmpjes opstaan.

Je begrijpt het al, van verveling zal geen sprake zijn. Ik ben met diverse bestuursfuncties gestopt maar zit nog als algemeen bestuurslid bij de Stichting Oude Kerk Zoutkamp. De hervormde kerk waar mijn opa nog koster geweest is.

Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?

Onze trouwdag en de geboorte van onze kinderen.

En de dieptepunten?

Mijn goede jeugdvriend Rudi Kerkstra overleed in 1986 op 25-jarige leeftijd als gevolg van een ongeval. We waren vooral in onze jonge jaren onafscheidelijk dus dat heeft veel indruk op mij gemaakt. Het overlijden van je ouders doet natuurlijk ook wat met je. Mijn moeder mocht 92 jaar worden maar mijn vaders lichaam was al jaren eerder ‘schoon aan het eind’. En in de tijd dat ik mijn eerste eigen schip had, zat het tij niet echt mee.

Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?

We waren vroeger onafscheidelijk, Henk Buitjes, Rudi en ik. En dat heeft heel wat bijzondere verhalen opgeleverd waarbij het kattenkwaad niet geschuwd werd. Onlangs kwam Henk zijn zoon onze zoons tegen tijdens het sinterklaaslopen en hij diepte allerlei sterke verhalen op die onze jongens alleen maar konden bevestigen. We zijn met het water opgegroeid en waren altijd op de dijk en rond de afslag te vinden. Ik kan terugkijken op een prachtige jeugd.

Wanneer we de kans kregen, stapten we na schooltijd aan boord van een schip om mee te varen door de sluis naar de garnalenafslag. In mijn jonge jaren meerde de veerdienst van Schier nog in Zoutkamp aan en was het een drukte van belang. Samen met Rudi stond ik 23 mei 1969 ’s morgens om half acht voor schooltijd op de dijk in Zoutkamp en konden we zien hoe de laatste, oranjegeschilderde, caissons in het sluitgat van de nieuwe dijk gesleept werden waardoor Zoutkamp afgesloten werd van de zee. Een bewogen tijd waar zelfs nu nog regelmatig op teruggeblikt wordt.

Toen ik nog op het museumschip voer, hadden we een gids die enthousiast en vol fantasie kon vertellen. Je kon sommige passagiers ook alles wijsmaken. Ter hoogte van Roodehaan stonden huisjes waarbij de daken met graszoden, die een isolerende werking hadden, waren bedekt. Hij vertelde in geuren en kleuren dat de bewoners ’s morgensvroeg eerst naar het dakterras liepen om een eitje uit het nest op te halen en die vervolgens lekker op te eten. Dat soort verhalen gingen er in als zoete koek….

Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?

We zijn niet echt op zoek naar een stip aan de horizon. Een weekje Limburg is bijvoorbeeld mooi maar dan verlang ik ook wel weer naar huis. Helemaal nu ik een eigen schip én onderneming heb. Ik hoef je vast niet uit te leggen in wat voor een prachtig gebied we leven, inclusief de Waddenzee.

Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?

Jeugdvriend Henk en ik hebben wel eens tegen elkaar gezegd, ‘onze olluu himn wel geliek had’, toen ze zeiden dat we langer door hadden moeten leren. Maar het komt zoals het komt en uiteindelijk zijn we goed terechtgekomen. Ik ben daarbij iemand die wanneer hij iets constateert wat beter kan er ook iets aan wil doen. Niet alleen maar commentaar geven en overal tegen aan schoppen maar ook daadwerkelijk wat doen dus.

Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?

Momenteel een acht. In de tachtiger jaren zou ik misschien voor een 6- zijn gegaan. Wat een klotenperiode was dat, achteraf gezien. We zeiden op den duur aan het eind van het jaar wel eens tegen elkaar, ‘wat voor rampspoed staat ons volgend jaar weer te wachten’, want ieder jaar was er wel wat. Maar zoals het nu gaat ben ik dik tevreden.

Wilt u verder nog iets kwijt?

Ik denk dat dit coronajaar heeft aangetoond dat we ook met minder toe kunnen. Sowieso hoeft al dat overdadige niet voor mij. Ik geniet van de schoonheid van het gebied, ben gelukkig getrouwd en de jongens doen het goed. Wat wil je eigenlijk nog meer?

Bert Koster
Middelstum
info@bert-koster.nl
bertkoster1@gmail.com
www.bert-koster.nl
06-51715098
0595-552405
KvK nummer: 57250278
BTW nummer: NL001445322B69