Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Jakob Zwart is de naam en Jakob schrijf je met een k. Ik ben op 29 november 1958 geboren in Zoutkamp. Ik heb nog een jongere broer die negen jaar jonger is dan ik, een nakomertje dus. Mijn ouders hadden in Zoutkamp een kapperszaak annex parfumerie. Zoals veel kleine zelfstandigheden in die tijd runden ze de zaak met hun tweeën. Mijn vader was kapper en moeder stond in de winkel waar ze, naast de parfums, onder andere scheerproducten en tabak verkocht.
Ik kan terugkijken op een mooie jeugd. In dit vissersdorpje was altijd reuring. Zoutkamp lag in mijn jonge jaren nog aan de Waddenzee. De vissers vertrokken ’s nachts in alle vroegte en losten hun vangst laat in de middag. De veerdienst naar Schiermonnikoog voer destijds nog vanuit Zoutkamp. Je had er de visafslag én Heiploeg, niet te vergeten.
Al met al heb ik 45 jaar in Zoutkamp gewoond aan het Dorpsplein, de Schans, de Grachtstraat (waar onze oudste is geboren) en aan de Schuit waar onze jongste ter wereld kwam. Sinds 2003 wonen we aan de Sien Jensemastraat in Winsum. De reistijd en –kosten maar ook het voorzieningenniveau speelden een belangrijke rol bij deze beslissing. Het is prima wonen in Winsum maar in mijn hart zal ik altijd een ‘Zoltkamper’ blijven.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben in 1986 getrouwd met Judith. Zij komt oorspronkelijk uit Amsterdam maar toen haar vader vlieginstructeur op het vliegveld in Eelde werd, kwamen ze deze kant op. Ik heb Judith leren kennen op het werk en toen we beiden met knieletsel in het ziekenhuis lagen, sloeg de vonk over.
We hebben twee zoons. Joeri is de oudste, hij is in 1988 geboren. Ik vond hem al wat lang over zijn studie aan de Hanzehogeschool doen maar het bleek dat hij zich ondertussen aan het bekwamen was in ‘High Intensity Training’ en hij had hiervoor veelvuldig contact met een deskundige in Amerika. Over deze (kracht)trainingsvorm heeft hij zelfs een boek geschreven die hier heel goed ontvangen is, getiteld ‘De kracht van slim trainen’.
Hij geeft inmiddels al een aantal jaren zelf HIT-trainingen. Een deel van zijn klanten zijn managers, directeuren en andere mensen die weinig tijd hebben. Een training duurt namelijk maar drie kwartier en de resultaten zijn zeer goed. Joeri heeft inmiddels twee personal trainers in dienst die door hem zijn opgeleid en er is een vacature voor een derde trainer.
In 1994 is Gideon geboren. Hij is afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen en is nu bezig met een traineeship. Beiden wonen in de stad Groningen.
Wat is uw voormalig beroep?
Na de lagere school in Zoutkamp, ging ik naar de MAVO in Ulrum. Ik was bijna achttien toen ik mijn diploma haalde en dacht in de ‘viskerij’ terecht te komen. Ik ging vanaf de basisschool altijd al met de ZK 17 mee. Omstreeks 1976 werd de quotering ingevoerd en mocht er dus maar een bepaalde hoeveelheid vis en garnalen gevangen worden. Dit kwam de verdiensten in de visserij niet ten goede.
Mijn neef werkte bij de belastingdienst en via hem is deze dienst bij ons thuis geweest om voorlichting te geven. Mijn ouders hadden zoiets van: doe dat nou maar. Ik dacht van, oké ga ik daar eerst wel aan het werk en als de vooruitzichten in de visserij beter worden, dan ga ik wel weer terug.
Dat liep echter anders. Ik moest eerst een opleiding volgen en een aantal jaren later wees een loopbaanonderzoek uit dat ik wel een HBO/academische opleiding aankon. Dit betekende dat ik een fulltime studie kon gaan volgen van drie jaar. Ik moest daartoe drie keer per week naar Utrecht en de andere dagen thuis studeren. Ik heb mijn diploma gehaald en vervolgens reisde ik als loonbelastingcontroleur door heel Nederland.
Dat beviel eerst prima, maar na een aantal jaren wilde ik wat anders, een nieuwe uitdaging. Ik ben toen naar de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst FIOD gegaan. Zij hadden nieuwe mensen nodig en na een eenjarige fulltime rechercheopleiding, weer in Utrecht, gevolgd te hebben kon ik na enkele jaren zelfs projectleider van een rechercheteam worden. Als projectleider moest je ook hulpofficier van justitie zijn en daarom heb ik ook nog een opleiding voor hulpofficier gevolgd.
Als hulpofficier moet je vaak een rechter-commissaris vervangen, wanneer je een inval in een woning doet. Rechter-commissarissen hebben namelijk overvolle agenda’s en daarom delegeren ze een doorzoeking in een woning bijna altijd aan een hulpofficier. Als hulpofficier vervang je ook met regelmaat een officier van justitie bij een inval in een bedrijfspand. Een inval in een woning heeft vaak een grote impact op die mensen.
Ineens zijn er veel vreemde mensen in hun woning, die alles ‘overhoop’ halen en de bewoners hebben op dat moment geen zeggenschap meer in hun huis. Aan mij de taak om de doorzoeking ordentelijk te laten verlopen. Doorgaans arresteer ik ook één of meerdere bewoners en laat ze overbrengen naar het cellencomplex in Groningen om ze daar voor minimaal drie dagen te laten opsluiten.
Bij een inval worden de locatie en de verdachte personen van te voren uitgebreid gescreend. Dit in belang van onze veiligheid en om geweld te voorkomen. Voorafgaand aan een actiedag, zoals wij dat noemen, wordt altijd een draaiboek gemaakt waarin alle informatie over de locatie(s) en verdachte(n) staat beschreven en de taken van de rechercheurs die de inval(len) doen.
Een aantal zaken speelt zich in een betrekkelijke persluwte af, maar ik heb ook de zaak met de kinderopvangtoeslag gedraaid waar het in de parlementaire enquête over ging. Twee weken geleden hebben we met ons team een procesdossier van ruim 10.000 pagina’s ingediend aan de Officier van Justitie. Het betreft een onderzoek dat ruim drie jaar heeft geduurd en waarbij op de actiedag op 28 locaties is binnengevallen, zowel in het binnen- als in het buitenland. Op de actiedag waren een paar honderd rechercheurs actief. Bij een dergelijke grote actie hebben we een coördinatiecentrum van waaruit ik met nog drie collega’s alles coördineer.
Dit werk is niet van acht tot vijf maar biedt wel veel meer actie en ik vind dit dan ook veel leuker om te doen. Soms wordt een onderzoek veel groter dan aanvankelijk gedacht. Zo leidde in een onderzoek intensief spitwerk ertoe, dat een fraudezaak van €180.000 uiteindelijk leidde tot een proces-verbaal van rond de twaalf miljoen euro….
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Van een pensionering is nog geen sprake. Ik heb een drukke fulltime baan en denk sowieso tot mijn 65e nog wel volop in de running te zijn. Daarna kijken we wel weer verder. Van verveling zal zeker geen sprake zijn. Ik ben vrij handig en in en om het huis valt altijd wel wat te klussen en ook maak ik tafels en kasten. In de kamer zie je enige voorbeelden staan. En mocht ik thuis klaar zijn dan is er bij de kinderen of vrienden wel wat te klussen…..
Wanneer ik gepensioneerd ben zou ik ook wel vrijwilligerswerk willen doen. Daar is door mijn trainerscarrière tot dusver niet veel van gekomen. Ik heb tot mijn 26e bij Zeester gevoetbald en speelde vanaf mijn 15e in het eerste. Toen ik 18 was ben ik nog een half jaar op proef geweest bij FC Groningen. In een uitwedstrijd tegen Hoogkerk scheurde ik op mijn 23e mijn voorste kruisband af. Ik heb vervolgens nog drie jaar door gevoetbald. In die drie jaar ben ik tien keer door mijn knie “gezakt” en werd vier keer geopereerd. Na de laatste operatie zei de chirurg: ‘Als jij met je 50e nog normaal wilt lopen dan moet je nu stoppen met voetbal’. Ik ben toen overgestapt op het marathonschaatsen.
Ik kwam al vrij snel bij de landelijke B-rijders terecht en reed in heel Nederland mijn wedstrijden. Op mijn 35e ben ik gepromoveerd naar de A-rijders en schaatste samen met andere regionale cracks als Albert Bakker en Jannes Kadijk. Maar ook Evert van Benthem, Erik Hulzebosch, Piet Kleine en Henk Angenent waren mijn tegenstanders. Ik heb de introductie van de klapschaats van nabij meegemaakt en de laatste drie seizoenen schaatste ik op deze nieuwe uitvinding.
Ik heb twee keer aan een Elfstedentocht meegedaan, één keer als toerrijder en de laatste keer als wedstrijdrijder, dat was in 1997. Ik ben toen als 28e geëindigd. Ik zat in de eerste groep en misschien had er meer in gezeten, maar in het donker moest je geluk hebben. Je reed volle bak voor de wind en je zag niks. Ook Peter de Vries is gevallen, maar die brak zijn schouder. Einde oefening dus.
Ook heb ik de Elfstedentocht een keer op skeelers gereden en tijdens deze wedstrijd werd ik 4e op slechts tien centimeter afstand van de nummer drie. Dat was toch een beetje balen, dat ik net naast het podium reed. Gezegd moet worden, dat thuis uitzonderlijke prestaties door Judith geleverd werden want door de trainingen en de wedstrijden was ze vaak alleen met de kinderen.
Op mijn 40e vond ik het welletjes. Ik ben abrupt gestopt totdat ik in april hartproblemen kreeg. Uit de hartfilmpjes kwam naar voren dat ik een sporthart had. Ik heb nog twee jaar afgetraind en zonder motivatie is zoiets best zwaar. Ik besloot mijn voetbaltrainerspapieren te halen en terug te gaan naar het voetbalwereldje. Via Viboa 2, De Lauwers en ’t Fean 58 belandde ik in 2002 bij VV Middelstum waar we in 2003 een mooi kampioenschap mochten vieren. Daarna ben ik halverwege het seizoen trainer geworden van de B-junioren van Viboa. Joeri speelde in dit team en toen de toenmalige trainer opstapte zaten ze zonder trainer. Ik werd gevraagd om het seizoen af te maken maar ben uiteindelijk vier jaar gebleven. Na Joeri heb ik ook Gideon nog een paar jaar getraind. Daarna volgden de senioren van Noordwolde, VVK en Amacitia.
Ik ben in 2019 gestopt maar mocht zich nog een keer een leuke, ambitieuze club melden dan zal ik daar zeker over nadenken. Ik moet dan nog wel even langs de ballotagecommissie, lees Judith, haha. Ik zit trouwens na te denken om sportverslaggever te worden. Dat lijkt mij ook wel mooi.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Judith luistert mee dus misschien moet ik maar beginnen met onze trouwdag, haha. Gevolgd natuurlijk door de geboorte van onze beide zoons en hoe ze zich ontwikkeld hebben. Mooie kampioenschappen met de voetbalteams die ik getraind heb, blijven ook in mijn geheugen gegrift.
Maar ook een prachtige inzamelingsactie voor Kids United vanuit de tijd dat ik mijn zoon trainde komt boven drijven. We maakten die dag met de A1 een tournee langs de dorpen Adorp, Sauwerd, Ezinge en Baflo waar we met gesponsorde taxibusjes heengingen. We speelden twee keer een half uur tegen de plaatselijke eerste elftallen. Het slotakkoord was in Winsum tegen Hunsingo 1. Kids United speelde een voorwedstrijd tegen het G-team van Asserboys. We mochten ze toen een mooie cheque van dik €1.000,- aanbieden!
En de dieptepunten?
Een van mijn grootste kameraden uit mijn Zoutkamp-tijd was Rudi Kerkstra en de verslagenheid was groot toen hij op 26-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een auto-ongeluk. Veertien dagen later trouwde ik met Judith en Rudi zou één van de getuigen zijn. Mijn vader was 72 toen hij overleed ten gevolge van kanker. Ook een dieptepunt maar door zijn leeftijd kon ik daar meer vrede mee hebben dan met het overlijden van Rudi.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Het skeeleren heeft mij zelfs naar Amerika gebracht waar mijn sponsor destijds, Nijdam, probeerde voet aan wal te krijgen. Met drie rijders plus de vertegenwoordiger van Nijdam en de ploegleider gingen we die kant op voor een race van Athens naar Atlanta over een afstand van 85 mile. In Athens leek het er nog op dat we onderweg goed begeleid zouden worden maar de politie escorteerde ons tot net buiten de stad en toen waren we op onszelf aangewezen en reed alleen nog een TV-ploeg naast ons.
En dat hebben we geweten. Het was heuvel op, heuvel af en met verkeer links en rechts. Eén heuvel zijn we afgedaald met een snelheid van wel 80 km aldus de TV-ploeg. In een afdaling passeerden we zelfs een dikke truck vol met boomstammen, deze mocht daar maar 30 mile rijden. Bij binnenkomst in Atlanta moesten we – een rijder van Wehkamp, een Amerikaan en ik – meerdere wegen oversteken tussen het verkeer door. Haico Bouma (de Wehkamp-rijder) wist in de verkeersdrukte van Atlanta te ontsnappen. In de eindsprint versloeg ik de Amerikaan waardoor ik tweede werd. Een avontuur om nooit te vergeten!
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Ik heb al heel wat mooie avonturen en uitdagingen beleefd en vind dat je dingen die je heel graag wilt doen niet (te lang) uit moet stellen. We willen nog een keer naar Schotland en dat stond dit jaar gepland maar kon door Corona helaas niet doorgaan. Maar Schotland staat nog op de lijst dus.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Ik geloof wel een beetje in het lot. Dingen gaan zoals ze gaan, al dan niet door keuzes bepaald. Met andere woorden, als ik in plaats van die ene keus voor iets anders had gekozen, dan had mijn leven er misschien anders uit gezien. Ik kan daar niet zo veel mee. Wel had ik achteraf voor mijn skeelercarrière eerder op ander materiaal over moeten schakelen maar ik bleef mijn sponsor trouw en ook daar heb ik iets voor teruggekregen wat ik anders niet had gehad.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Zeker wel een acht waarbij ik meer kijk naar wat ik heb dan wat ik eventueel mis.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Ik denk dat je altijd je doelen na moet streven. Daar is soms lef voor nodig en af en toe moet je je kop boven het maaiveld uitsteken. Dat kan kritiek opleveren maar ook des te meer voldoening als het lukt. Dit heb ik zowel met het werk als op sportief gebied een paar keer meegemaakt en ik kan het alleen maar aanbevelen om niet altijd de veilige en geijkte paden te volgen……