Donderdag 31 oktober jl. vond de Klimaattop Noord plaats. De tweede editie van deze noordelijke klimaattop gaat de boeken in als een groot succes. Zo’n 1300 energiekelingen kwamen samen in de Oude Suikerfabriek in Groningen. Innovators, koplopers en omdenkers. Samen werd een flink aantal meters gemaakt in de energietransitie. Meters vol inspiratie, kennis, ontmoetingen en concrete afspraken die tot nóg meer meters gaan leiden de komende tijd. Een goede opmaat naar een versnelling in de regio.
Dertienhonderd energiekelingen of niet, de energietransitie is een thema dat ons allemaal aangaat én raakt. Over de energietransitie en de noodzaak ervan wordt veel geschreven en gesproken. Vaak met een hoogtechnologisch en wetenschappelijk gehalte. De vraag waarom we toe moeten naar een samenleving zonder gebruik van fossiele brandstoffen, is voor veel mensen maar lastig te doorgronden. En de kosten die daarmee gepaard gaan zijn maar moeilijk te verteren. Helemaal als je daar niet het geld of handelingsperspectief voor hebt.
Eerder schreef ik over waarom de energietransitie vooral een sociale transitie is. In dit verhaal bouw ik daar graag op voort. Want het besef van een sociale, eerlijke transitie neemt mondjesmaat toe. Terecht. De geschatte kosten voor deze transitie zijn astronomisch hoog. Dat moeten we de komende jaren gezamenlijk opbrengen. Belangrijke vraag is dan ook: in hoeverre zijn we bereid de lasten en lusten van de energietransitie zo eerlijk mogelijk te verdelen? En hoe ver willen we gaan om deze transitie te versnellen, zonder dat de kloof tussen mensen en groepen in de samenleving nóg groter wordt?
Eén ding is zeker. In rap tempo verandert de manier waarop we met elkaar energie genereren en gebruiken. Steeds meer mensen wekken in hun buurt of wijk zelf energie op, bijvoorbeeld met zonnepanelen of een gezamenlijke windmolen. En door de komst van elektrische voertuigen en apparaten worden we steeds afhankelijker van elektriciteit.
Tegelijkertijd groeit het aantal huishoudens dat moeite heeft om de energierekening te betalen en géén maatregelen kan nemen. Deze groep leeft in ‘energiearmoede’ en beschikt niet over duurzame energie. Wat als we lokaal opgewekte energie gemakkelijk en altijd met elkaar kunnen delen? Want het delen van energie is niet alleen een belangrijke stap richting een fossielvrije maatschappij, het biedt ook een nieuwe vorm van solidariteit die ons in staat stelt om (beter) voor elkaar te zorgen.
Als betrokken inwoner en ondernemer werk ik elke dag aan oplossingen voor een energietransitie waarin íedereen mee kan. Ik zie de veranderingen die plaatsvinden in ons energiegebruik daarbij als een belangrijke kans. Nederland moet nieuwe oplossingen vinden om anders om te gaan met energie. Radicaal anders misschien wel.
Juist in Groningen kunnen we hierin vooroplopen. Dat bleek maar weer, tijdens de noordelijke klimaattop afgelopen donderdag. Maar er is meer voor nodig om de toekomst van ons en ons nageslacht veilig te stellen. Dat begint bij de vraag in hoeverre we bereid zijn onze welvaart te delen met anderen. Want hoe groots en meeslepend de energietransitie ook is: deze transitie is nooit het doel, maar het middel dat moet leiden tot dat doel. En dát kan alleen als iedereen kan meedoen. Te beginnen dicht bij huis.
Yang Soo Kloosterhof woont in Appingedam. Hij is adviseur bij ComposYtum en impactondernemer bij Powerchainger en MijnEnergievoordeel.