Marion, kun je jezelf in het kort even voorstellen?
Tja, wat wil ik van mijzelf in het kort kwijt? Ik ben 46 jaar, geboren in de stad Groningen en sinds 2008 in Appingedam wonend samen met mijn partner Maurits. Na een economische studie te hebben gevolgd aan de Hanzehogeschool in Groningen ben ik in 1998 afgestudeerd en vervolgens enige jaren later exportmanager geworden bij een kartonfabriek in Nieuweschans. Dat dit uiteindelijk tot de stap tot zelfstandig ondernemer zou leiden, had ik toen nog niet kunnen bevroeden.
Jouw roots liggen in China?
Dat klopt deels, want zoals net verteld ben ik in Groningen geboren. Ik ben half Chinese. Mijn grootouders zijn om de armoede te ontvluchten vanuit China naar Suriname geëmigreerd op zoek naar werk. Zij kwamen oorspronkelijk uit het zuiden van China en hebben later een bakkerij opgezet in Paramaribo.
Daar werd mijn vader geboren die mijn moeder in Amsterdam heeft leren kennen. Zij is van Groningse afkomst wat uiteindelijk verklaart dat ik in Groningen ben geboren. Maar China zit in mijn bloed.
Wanneer en waarom ben je voor jezelf begonnen?
Dat behoeft enige uitleg. In 2003 is mijn vader namelijk overleden, dat was een flinke klap voor mij. Het leidde vervolgens tot een persoonlijke zoektocht met vragen als ‘Wie ben ik?’, ‘Ben ik wel goed bezig?’ en ‘Is het werk wat ik nu doe iets wat ik mijn hele leven wil blijven doen?’ Ik was in 2003 dus exportmanager in de kartonindustrie en veel in het buitenland te vinden.
Er kwamen ook steeds vaker vragen vanuit China en die wilde ik maar wat graag oppakken. Dat mocht op zich wel van mijn baas maar hij gaf mij wel mee dat een klant verliezen vaak duurder is dan een nieuwe werven. Door de vele reistijd kwam ik er eigenlijk niet aan toe om in de Chinese markt te duiken. En om die te leren kennen en veroveren, kost juist heel veel tijd.
Ik kwam er in de volgende drie jaar achter dat ik graag de bakens wilde verzetten en nam een drastisch besluit. Ik nam ontslag en richtte op 1 juli 2006 mijn eigen bedrijf op, Splendid China genaamd. Mede ingegeven door het feit dat ik in mijn zoektocht geen vacatures tegenkwam van bedrijven die bijvoorbeeld een exportmanager zochten met als werkgebied China.
Toen besloot ik het heft in eigen hand te nemen. Het eerste half jaar nog met een bijbaantje ernaast maar inmiddels is Splendid China een volwaardig bedrijf geworden. In Shanghai hebben we een team van 9 mensen. Dit zijn allemaal locals.
Wat doet Splendid China precies?
Splendid China helpt Nederlandse bedrijven en instanties die hun diensten en producten willen exporteren naar China. Om daar voet aan wal te kunnen zetten vergt veel tijd en aandacht, je moet je bijvoorbeeld willen verdiepen in de Chinese cultuur. Mijn bedrijf helpt hen hierbij en legt waar nodig de eerste contacten.
Ik moet eerlijk bekennen dat het enige jaren geduurd heeft voordat we ons konden focussen op export. Aanvankelijk had ik het vooral druk met het begeleiden van Nederlandse bedrijven die producten uit China naar Nederland wilden exporteren. Ik was dus meer met importeren dan met exporteren bezig. Daarbij was de Chinese bevolking economisch gezien nog niet zo sterk als tegenwoordig, er was destijds veel meer armoede in het land. En voeg daarbij natuurlijk het feit dat ik het ondernemen nog moest leren.
Wat dat betreft was 2011 het jaar van de ommekeer, vanaf dat moment doen we alleen nog maar export naar China en hebben we kantoren in zowel Nederland als China. Ik ging dan ook steeds vaker die kant op. Tegenwoordig ga ik zo’n zes keer per jaar zo’n twee a drie weken per keer naar dit prachtige land.
En dit doe je zo goed dat je in 2018 in Londen uitgeroepen werd tot wereldzakenvrouw van het jaar?
De nominatie door de Engelse organisatie Wintrade begin 2018 kwam al als een volkomen verrassing. Wintrade wordt geleid door zes vrouwen en wil zich sterk maken om het vrouwelijke ondernemerschap te promoten. Eén van die vrouwen is een Nederlandse die mij op het spoor is gekomen en mij toen heeft genomineerd. En zo mocht ik mij in mei 2018 samen met nog tweehonderd genomineerde vrouwen melden in de Engelse hoofdstad Londen.
Het verblijf duurde vijf dagen en ik heb de uitverkiezingsdag zelf als prachtig maar ook heel spannend ervaren. Mede door de contacten met allerlei bijzondere en krachtige vrouwen en het feit dat de wereldzakenvrouw pas aan het eind van de avond werd verkozen. Dat ik bij de tweehonderd genomineerden behoorde was al geweldig natuurlijk maar dat ik de titel ook nog eens won was helemaal fantastisch! Ik was verbaasd en verrast tegelijk. Maar het feit dat ik mij al zo lang ingespannen had om een belangrijke exportland als China toegankelijker voor ondernemers te maken, gaf uiteindelijk de doorslag.
En deze titel heeft je geen windeieren gelegd?
Nog steeds heb ik contact met enige vrouwen die ik toen ben tegengekomen. Daarbij word ik tegenwoordig vaak gevraagd om inspiratielezingen te houden, dat is een mooie zijtak van de onderneming geworden. Bijvoorbeeld voor netwerkclubs en bedrijven maar ook voor de overheid. Ik kan ze van alles vertellen over de Chinese cultuur en het opzetten van een agentschap in het land. Dit leidt vaak tot enthousiaste reacties.
Gemiddeld zijn we als team maandelijks bezig met zo’n tien opdrachtgevers die we mogen begeleiden. Dit zijn naast veel MKB-bedrijven ook grotere bedrijven wiens namen ik liever niet noem want niet iedereen stelt dit op prijs.
Onlangs heb je in China heel veel geld bij elkaar gelopen voor het goede doel?
Ja, maar ik was hierbij zeker niet de enige hoor. Het initiatief lag bij het Nederlandse bedrijf AllSafe Miniopslag dat tweejaarlijks allerlei challenges verzint om geld in te zamelen voor kinderen die in de Keniaanse sloppenwijken wonen. Zo hebben deelnemers bijvoorbeeld wel eens een berg beklommen. Daar zou ik zeker niet voor te porren zijn geweest. Voor een wandeltocht van honderd kilometer in vijf dagen over de Chinese Muur werd ik nou ook niet direct enthousiast, maar dit was een once in a lifetime event dat ik toch niet wilde missen!
Dat klinkt nog niet heel veel, twintig kilometer per dag wandelen maar je moet niet vergeten dat het alleen maar klimmen en dalen geblazen was. Daardoor doe je er niet vier uur over maar ben je dagelijks acht tot tien uur bezig. Waarbij de 35 deelnemers het dalen nog lastiger vonden dan de klimkilometers.
Gelukkig heb ik de tocht blessurevrij af kunnen ronden. Het was een prachtige ervaring die ook nog eens meer dan €100.000,- voor het goede doel opgeleverd heeft waardoor ze in Kenia 375 kinderen aan een vierjarige opleiding kunnen helpen!
Wat zijn de hoogte- en dieptepunten uit je zakelijke carrière tot dusver?
Het absolute hoogtepunt is toch de uitverkiezing tot wereldzakenvrouw van het jaar geweest. Dat opent ook deuren natuurlijk, zo werd ik een half jaar geleden uitgenodigd om bij Jinek aan tafel aan te schuiven. Zo’n titel helpt daar wellicht bij.
Wanneer je groeit moet je ook meer personeel aannemen. Twee keer heb ik hierin een verkeerde keuze gemaakt en wanneer je een werknemer moet ontslaan dan is dat niet leuk. Dat beschouw ik dan naast een dieptepunt ook als een leermoment want ik heb deze mensen uiteindelijk zelf aangenomen.
Appingedam is voor jou ‘the place to be’ (of stiekem toch Shanghai)?
Dat is voor mij een lastige vraag om te beantwoorden. Want ondanks het feit dat ik Appingedam het mooiste stadje van Nederland vind, staat ons huis toch te koop. Dit heeft alles met de aardbevingsellende te maken. Ik zal met pijn in het hart vertrekken want ik heb in Appingedam zoveel leuke en lieve mensen ontmoet en het is ook een plek waar heel veel georganiseerd wordt. Naar het westen zal ik zeker niet verhuizen, we zullen ergens in Noord Nederland neerstrijken.
Appingedam brengt ons rust en ruimte maar Shanghui, met meer dan zesentwintig miljoen inwoners, trekt mij ook altijd weer. Een bruisende en dynamische stad. Die afwisseling vind ik prachtig, ik hoef ook niet te kiezen toch? Ik leef in allebei de plaatsen in het moment en geniet van de ‘best of both worlds’!
Nog tijd voor hobby’s?
Door de Muurexpeditie heb ik in het wandelen een nieuwe passie gevonden. Ik had eigenlijk nog nooit lange afstanden lopend afgelegd en moest dus van te voren flink trainen. Daar gingen de nodige uren inzitten maar ik vond het zo leuk dat ik er nu nog regelmatig op een zondagmiddag op uit trek om de nodige wandeluren te maken in een van de noordelijke provincies.
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Laat mij maar lekker liggen. Net als ieder mens heeft ook een onderneemster een goede nachtrust nodig. Zeker met de wetenschap dat ik maandelijks het salaris voor negen mensen over moet maken. Die verantwoordelijkheid voel ik altijd wel.
Waar staat Marion Tjin-Tham-Sjin over 10 jaar?
Ik denk dat ik er tegen die tijd wellicht een of twee bedrijven bij heb die ook met China te maken zullen hebben. Het is geen ambitie op zich om groter te worden, wel om meer invloed te hebben op de relaties tussen Nederland en China.
Wil je verder nog iets kwijt?
Ik sluit al mijn lezingen met de volgende stelling af dus waarom zou ik het nu niet doen? ‘If you don’t go you won’t know’. Allemaal naar China dus om dit prachtige land te ontdekken!