Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Ik kwam als Jan Wiersum op 24 augustus 1955 op de wereld en ben geboren op de Wierde van Leens, vlakbij Verhildersum. Ik heb nog een oudere zuster, zij woont in Winsum. Ik kom uit een arbeidersgezin, mijn vader was onderhoudsmonteur bij Rijkswaterstaat. Hij was regelmatig in deze contreien achter de dijk te vinden om onderhoud te verrichten aan de amfibievoertuigen.
In 1980 heb ik een eigen huisje gekocht in de Groninger Oosterpoortwijk. Daar heb ik drie jaar gewoond om vervolgens bij mijn vrouw in te trekken die op Zuurdijk woonde. In 1986 verhuisden we naar de Vossenburg bij Ulrum, een boerderijtje die we van de zus van Wim Sonneveld kochten. Tien jaar later lieten we op Zuurdijk een eigen huis bouwen, tussentijds hebben we nog even in een huurhuisje gewoond. Vervolgens zijn we in 2010 naar Leens verhuisd, naar Lemkesland.
Back to my roots dus. Het huis heeft niet eens officieel te koop gestaan, er hing een briefje in de supermarkt. Ik heb mijn vrouw en kinderen opgehaald en zij konden allemaal leven met dit mooie plekje. Ik heb toen de eigenaresse maar gebeld met de simpele opmerking dat zij het briefje wel kon verwijderen: “Het huis is verkocht!” Het is inderdaad een heel mooi plekje met uitzicht op de landerijen. Ook in Ulrum en Zuurdijk hadden we een mooi, landelijk uitzicht.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben op 1 juni 1984 getrouwd met de oorspronkelijk uit Mensingeweer afkomstige Bea Heuker die ook lange tijd op Elektra gewoond heeft. Ik ken haar al vanaf mijn 16e, zij was toen 9 jaar. Het duurde dan ook wel even voordat de vonk oversloeg. Ik heb haar leren kennen op de accordeon/mandolineclub op Zuurdijk. Ik speelde eerst accordeon bij een zelfde soort club in Pieterburen maar werd gevraagd om op Zuurdijk te komen spelen.
Na de repetitieavonden gingen we nog vrij vaak even wat drinken bij de ouders van Bea en in 1983 was het raak. We zijn in hetzelfde jaar verloofd. Ik heb haar ten huwelijk gevraagd aan de oevers van de Seine in Parijs. Ik was zo nerveus dat ik de verlovingsring liet vallen, deze was bijna in de Seine gevallen. Het huwelijk heeft ons twee dochters geschonken. Moniek, op zijn Nederlands geschreven, is 27 en woont in Winsum. Liza, met een z inderdaad, is vier jaar jonger en is in Groningen gaan wonen.
Wat is uw voormalig beroep?
Na de lagere school in Leens doorlopen te hebben, ging ik naar de MULO in Ulrum. Toen deze gesloten werd, volgde de MAVO in Eenrum. Ik was avontuurlijk ingesteld en het was de bedoeling dat ik bij de marine zou gaan. Ik moest vervolgens een contract tekenen die mij acht jaar aan hen verbond. Dat vond ik te lang en de marine ging niet akkoord met mijn voorstel van zes jaar. We zijn er dus niet uitgekomen. Ik ging in de zomer van 1972 vervolgens eerst bij een boer aan het werk.
Het was in de tijd dat ze bij de belastingdienst heel veel mensen nodig hadden. Ze gingen zelfs bij de deuren langs om te werven. Een kameraad van mij is letterlijk en figuurlijk onder de brug van een garage vandaan gehaald om bij ze te gaan werken. Zelf had ik een kruiwagen want de schoonvader van mijn zuster werkte voor de belastingdienst. Eigenlijk vond ik het in het begin maar niets om alle dagen op kantoor opgesloten te zitten maar toch heb ik de volgende 44 jaar en 5 maanden voor de belastingdienst gewerkt.
Ik ben begonnen als administratief medewerker en volgde een verplichte cursus tot adjunct commies. Op eigen initiatief haalde ik mijn praktijkdiploma boekhouden. Vervolgens begon ik met de cursus MBA maar vlak voor het examen ben ik hiermee gestopt om vervolgens wel mijn horecapapieren te halen. Tijdens een loopbaanonderhoud voor commies in Utrecht werd mij gevraagd wat ik met die horecapapieren wilde doen. Mijn antwoord: “Dat is aan u. Of ik word commies of ik ga een café beginnen!”
Het werd het eerste. Ik werd getest op managementkwaliteiten en deze bleek ik te hebben. Ik ging de leidinggevende kant op en heb een volledige managementopleiding gevolgd waardoor ik een halfjaar fulltime aan de studie ben geweest inclusief een stageperiode in Winschoten. Vervolgens werd ik chef op het kantoor in Delfzijl om vervolgens chef loonbelasting te worden in Groningen. In 1987 kwamen de reorganisaties bij de belastingdienst op gang, ik werd toen in Leeuwarden gedetacheerd om in een proefopzet te gaan werken waar allerlei modellen getest werden.
Ik ging weer cursussen volgen waaronder enige onderdelen van de Nivra en kwam bij de AO/IB (administratieve organisatie/interne beheersing) terecht in Groningen. In 1990 werd ik staffunctionaris Planning, Finance en Control. Van het creatief/organisatorisch werk rolde ik steeds meer de automatiseringskant in en dat was mij niet naar de zin. Na een loopbaanoriëntatietest heb ik de switch gemaakt richting de technische kant. Ik werd in 1997 klantmanager waardoor ik vele onderzoeken gedaan heb bij (grote) bedrijven en adviseurs. Vanaf 2008 mocht je dit werk vanuit huis doen waardoor ik nog maar 1 dag in de week in Groningen op kantoor te vinden was.
Toen ik in 2012 de kans kreeg om via de PAS-regeling een dag minder te gaan werken, heb ik dit gegaan. Ik hoefde slechts 5% loon in te leveren en had elke maandag vrij. Dat was door het vele belwerk en de nodige vergaderingen toch al niet mijn favoriete werkdag. Op 1 januari 2017 was het helemaal over. Ik kijk met een goed gevoel terug op mijn tijd bij de belastingdienst of eigenlijk op mijn tijd bij het Ministerie van Financiën waar de belastingdienst onder valt. Ik heb mijzelf door het volgen van cursussen weten te ontwikkelen waardoor ik ook veel variatie in mijn werkzaamheden had.
Dit heeft eigenlijk nooit tot conflictsituaties geleid. Daar heb ik de persoonlijkheid ook niet voor. Ik stelde mij altijd constructief op en dacht mee met de bedrijven die ik bezocht. De meeste waren ook wel blij met mijn komst want ik hielp ook wel mee in de begeleidende sfeer.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Ik was 61 jaar toen ik er met een goede regeling uitkon en heb daar geen moment spijt van gehad. Bea was net geopereerd waardoor ik eerst zes, zeven week mantelzorger werd. Ook nu ben ik nog steeds druk in het huishouden want Bea werkt bij de Zonnehuisgroep in Leens in de verzorging. Maar daar heb ik geen problemen mee hoor. Ik noem mijzelf nu interieurverzorger en kok want ik mag ook graag in de keuken staan. En ik heb nu mooi de tijd om allerlei klusjes in en om het huis uit te voeren. Zo is het dak vervangen en ik heb een grote vlonder aangelegd waardoor ik zelfs achter het huis zou kunnen gaan vissen. Ik heb ook een bootje maar het ontbreekt mij tot dusver aan tijd om deze op te knappen.
Ook op het gebied van vrijwilligerswerk ben ik vrij actief. Zo ben ik vorig jaar penningmeester geworden van de uitvaartverzorging hier in Leens. Ik doe hiervoor ook de boekhouding en stel de facturen en de jaarstukken op. Eerder zat ik al op Zuurdijk in het bestuur van de uitvaartvereniging. Ook ben ik tien jaar voorzitter geweest van de vereniging van dorpsbelangen Zuurdijk en ben secretaris/voorzitter geweest van de muziek- en toneelvereniging aldaar.
Ook heb ik diverse bestuursfuncties gehad bij de biljartclub. Biljarten is overigens de enige sport die ik nog actief beoefen. In het verleden heb ik wel gevoetbald bij FC Leo en Kloosterburen en ik heb nog een tijdje getennist.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Dat zijn toch de traditionele dingen zoals mijn trouwdag. En ik ben blij met mijn twee gezonde dochters. Ik heb een beweeglijk leven gehad waarin ik van alles heb beleefd. Ook nu verveel ik mij nooit. Nee, ik zie mijn vroege pensionering niet als een hoogtepunt maar ben wel blij met de kans die ik gekregen heb om er eerder uit te gaan.
Ergens vind ik dat iedereen na veertig dienstjaren er uit moet kunnen. Pensioen is toch een soort van uitgesteld loon. Daarom vind ik dat er nu pensioendiefstal plaatsvindt doordat mensen langer door moeten werken. Door de voorwaarden aan te passen, voelt het voor mij dat de spelregels tijdens het spel zelf zijn veranderd. En dat vind ik een kwalijke zaak.
En de dieptepunten?
In 2007 is mijn schoonmoeder op Zuurdijk overleden. Tijdens het uitlaten van haar honden is ze op een of andere manier in de sloot terechtgekomen. Dit was voor mij maar zeker ook voor mijn vrouw en kinderen een grote schok wat een grote impact op ons gezin heeft gehad.
In 2008 heb ik mijn nek gebroken, daar ben ik al met al een jaar zoet mee geweest. Het was na afloop van mijn eerste vergadering met het bestuur van de uitvaartvereniging. Het was behoorlijk donker toen ik op de fiets probeerde te stappen waardoor ik niet zag dat ik vlak bij een sloot stond.
Ik ben ongelukkig in de sloot gevallen en had de dag er op heel veel pijn. De dokter vertrouwde het niet en stuurde mij door naar het ziekenhuis. Na foto’s gemaakt te hebben, was het verhaal duidelijk. Ik mag achteraf heel blij zijn dat ik niet verlamd geraakt ben. Na een jaar revalideren was ik weer de oude hoewel mijn evenwichtsgevoel niet helemaal 100% meer is.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Ik heb jarenlang samengewerkt met mijn zeer gewaardeerde collega Ludwig van Liebenstein. Op de wand achter zijn stoel hing altijd een soort van poster met daarop de tekst: ‘O Lord, help me to keep my big mouth shut until I know what I’m talking about!’ Ludwig was overigens geen Duitser maar een klein kereltje van Indische afkomst waarmee ik enorm gelachen heb.
Op Zuurdijk hadden we vroeger een autopedclubje. Om hieraan mee te doen moest je zowel in theorie als in de praktijk examen doen. Een parcours met wat obstakels door het bos geloof ik en daarna wat vragen. Éen hiervan luidde: “Behoort de autoped tot het langzame of tot het snelverkeer?” Een van de cursisten, geen domme jongen, dacht dat het om een instinker ging en schreef de autoped toe aan het snelverkeer….
Ik plaats af en toe wel wat ludieke spreuken op Facebook zoals ‘Een kleine man heeft het zwaar in de liefde’. Met mijn 1 meter 62 ben ik inderdaad aan de kleine kant. In mijn militaire diensttijd was ik nog 1 meter 70, ik ben dus in de loop der jaren acht centimeter gekrompen. Een familiekwaaltje, gelukkig heb ik verder nergens last van. Mijn vrouw is dus behoorlijk groter dan ik, dat is toch wel een voordeel want ik heb nu meer vrouw!
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Gezond blijven, dat geldt voor mijn hele gezin! Er zijn bij mij onlangs na aanleiding van een darmonderzoek tien poliepen verwijderd, gelukkig allemaal goedaardig. Maar dat zet je wel weer aan het denken.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Nergens van. Ik ben altijd wel een avonturier geweest en door mijzelf binnen het werk te ontwikkelen, ben ik nooit vastgeroest. In de jaren 70 heb ik 5 jaren beroepsmatig gecombineerd met de muziek. Bij Buma stond ik als componist/tekstschrijver geregistreerd, maar ik heb me vanwege de kosten uit laten schrijven.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Een acht, een mooie, ruime voldoende inderdaad.
Wilt u verder nog iets kwijt?
‘Door het leren, leer je leren!’. Het is goed om jezelf door te ontwikkelen. Wie had vroeger ooit gedacht dat ik zo door zou groeien binnen de belastingdienst? Wat dat betreft heeft de huidige jeugd het toch een stuk lastiger. Zij moeten al vroeg beslissen, welke richting ze in hun leven op willen…..