Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn naam is Jan Lalkens dus, ik ben op 26 juni 1955 geboren in Stedum. Ik was de oudste van vier kinderen en heb nog een broer en twee (tweeling)zussen. Mijn pa kwam uit Uithuizen, moeder uit Hefswal. Pa was kruidenier, ik heb op den duur zijn winkel overgenomen. Wat dat betreft zat het middenstandsbloed in onze genen want opa was ook al kruidenier en oma kwam uit een slagersgezin.
De koksopleiding bracht mij tijdens de zomerseizoenen vanaf mijn zeventiende naar Ruurlo, Beekbergen en Schiermonnikoog. Toen mijn vader een hernia kreeg, ging ik meehelpen in de winkel. Mijn ouders verhuisden na een grote verbouwing naar een nieuwbouwwoning, ik ging boven de winkel wonen. Niet zo verwonderlijk dat ik niet bij mijn ouders in ging wonen want ik was drie lang vrijheid gewend geweest. De kruidenierszaak lag aan de Adriaan Clantstraat. Na getrouwd te zijn hebben wij zelf ook drie jaar in de nieuwbouw gewoond en daarna een huis gekocht aan de Triezenbergstraat.
Na de zaak verkocht te hebben zijn we in Uithuizen gaan wonen. Daar wonen we al weer elf jaar met veel plezier aan de Sint Annastraat. Uithuizen is een heel mooi dorp, dat vond ik vroeger al. Mijn roots liggen hier uiteindelijk ook natuurlijk en de familie woont in de buurt.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben in oktober 1978 getrouwd met de uit Usquert afkomstige Johanna Wiersum. Volgend jaar zijn we dus veertig jaar getrouwd. Ik heb haar leren kennen toen we met vijftien kameraden uit Stedum Terschelling aandeden. Zij was daar met vier vriendinnen. Van een relatie kwam het toen nog niet want het bier vloeide rijkelijk en Johanna is met haar vriendinnen eerder naar huis gegaan. Ik kwam haar later weer tegen in de Partybar in Uithuizen en toen sloeg de vlam over. Na tweeënhalf jaar verkering volgde de bruiloft…
Het huwelijk heeft ons drie lieve kinderen gebracht, twee zoons en een dochter. Erwin, kok in ‘’t Regthuys’ in Wirdum, woont met Bianca en beide zoons Jorian en Silvan in Stedum. Jaap is steward bij de KLM en woont in Hoofddorp. Zijn vriend Danilo woont in Columbia. Dochter Annika, verzorgende bij Zinn in Hoogezand, is getrouwd met Jeroen en moeder van dochter Yarah en bonusdochter Charlène. In oktober komt er nog een kleinkind bij want Annika is weer zwanger. We passen vaak op onze kleinkinderen, mooi man!
Wat is uw voormalig beroep?
Ik wilde vroeger graag kok worden, dat zat er al van jongs af aan in. Na de lagere school in Stedum ging ik naar de MULO in Loppersum. Daar ging ik ‘meer veur de wichter dan veur de lesstof’ wat inhield dat ik de MULO in moest ruilen voor de MAVO. Daar ik graag kok wilde worden, had ik Frans nodig in mijn vakkenpakket en hiervoor moest ik het laatste jaar naar de Groen van Prinsterer in Appingedam. Met onder andere vier talen plus handel in mijn pakket wist ik te slagen.
Hierna mocht ik van mijn ouders een dure opleiding van twee maanden aan de Bakkersvakschool in Groningen volgen waar ik leerde koken en bakken. Maar wel met als voorwaarde dat wanneer ik mijn diploma niet wist te halen dat ik dan de opleidingskosten moest terugbetalen. Maar het ging mij prima naar de zin en ik slaagde dan ook gemakkelijk. Het beroep van kok bracht mij dus naar Ruurlo en Beekbergen. Daarna ben ik nog een half jaar chef-kok geweest bij Duinzicht op Schiermonnikoog. Het was een prachttijd.
Helaas kreeg mijn vader toen een hernia en daarom keerde ik terug naar Stedum om thuis mee te helpen in de winkel. Tijdens vier jaar avondschool heb ik mijn middenstandsdiploma’s gehaald aan de COL in Groningen. In 1980 heb ik samen met Johanna de winkel overgenomen. De achttien jaar die volgden, heb ik als een geweldige tijd ervaren. Doordat ik overal in zat, zo was ik secretaris van de Handelsvereniging, oprichter en secretaris van de motorclub en secretaris van de schietclub, kende ik ook heel veel mensen. Naast de verkoop van allerlei spullen was er natuurlijk ook altijd tijd voor een sociaal praatje met de klanten.
Helaas kon ik dit werk door hart- en heupproblemen na achttien jaar niet meer uitoefenen. Na de winkel eerst nog tien jaar verhuurd te hebben, volgde in 2009 de verkoop van de zaak. Met pijn in het hart inderdaad. Om weer aan de slag te kunnen heb ik in 1998 mijn koeriersdiploma gehaald. Dit ging via het UWV en er was een baangarantie. Maar het bedrijf waar ik aan het werk ging, was binnen vijf weken failliet. Vrij snel daarna kon ik bij een koeriersbedrijf in Groningen terecht, hier heb ik tien jaar als chauffeur en planner gewerkt. Helaas kreeg ik weer problemen met mijn heupen waardoor het einde oefening werd met het koerierswerk.
Gelukkig kon ik via Luit Timmer in september 2008 bij Sanquin bloedvoorziening terecht. Het zou eerst alleen om vakantiewerk gaan maar de werkzaamheden breidden zich snel uit. Ik kon er wekelijks wel twintig, dertig uur terecht met het ophalen van bloed vanuit de verschillende locaties en dit afleveren in Groningen en het rondbrengen van diverse goederen. Tussentijds haalde ik mijn Vrachtwagen C diploma en zo kon het gebeuren dat ik vier maanden richting Friesland ging om daar locaties op- en af te breken.
Helaas speelden mijn heupen weer op en ik kreeg last van mijn schouder wat het dringende advies van de arts opleverde om met dit werk te stoppen. Gelukkig kon ik op kantoor terecht als coördinator transport en wagenparkbeheerder. Maar niet snel daarna werd het aantal divisies bij Sanquin gereduceerd van vier naar twee. Ik kon eventueel nog mee naar Amsterdam maar dat zou betekenen dat ik alle dagen op en neer zou moeten reizen. Verhuizen zagen we sowieso niet zitten.
En dus zit ik sinds augustus 2015 weer in de WW. Momenteel zelfs in de ziektewet van de WW want ik ben onlangs aan mijn handen geopereerd. Door operaties aan heupen, rug, schouders en handen kom ik alleen nog maar voor administratieve functies in aanmerking maar daar zit het UWV-bakje al vol mee, met geschiktere en jongere kandidaten….
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Maar ik ben niet zielig hoor, we gaan gewoon door! Ik ga niet in de put zitten want daar heb je alleen jezelf mee en je directe omgeving. En ik heb mij sinds ik thuis zit nog geen moment verveeld. Er valt gelukkig nog het nodige te lachen met mijn vrouw en het gezin. Maar ik moet dus nog ruim vijf jaar zien te overbruggen en het zal gezien mijn leeftijd en fysieke ongemakken niet meevallen om weer aan de slag te kunnen.
Inmiddels heb ik ook aangepaste schoenen want mijn voeten zijn versleten. Dit geeft wel een groot voordeel want ik heb geen pijn meer aan mijn voeten. Ik zeg wel eens zelfspottend: “Mijn lichaam zit vol houtworm. Vroeger hadden ze daar petroleum voor om dit weg te branden, tegenwoordig zijn er operaties.” Hoe ik mijn dagen door kom? Ik mag graag boodschappen doen (in bepaalde winkels bemoei ik mij zelfs nog met de schapindeling…), achter de computer zitten en fietsen. En ik ben onlangs secretaris geworden van de Stichting Historie Stedum, momenteel ben ik druk in de weer met de archivering van vele foto’s.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Het huwelijk en de geboorte van mijn kinderen en kleinkinderen. Wat dat betreft verheug ik mij nu al op de geboorte van weer een kleinkind in oktober. Het runnen van een eigen winkel heb ik als een geweldige tijd ervaren, man dat was een groot feest. Een gezellige tijd waarbij de winkel nog middelpunt van het dorp was. En ik heb samen met mijn vrouw of met het hele gezin veel mooie vakantietrips mogen maken. Onder andere naar diverse landen in Zuid Europa en naar China, Argentinië en onlangs nog naar Columbia.
En de dieptepunten?
Het overlijden van mijn ouders en schoonouders. Mijn vader was zelfs nog maar begin vijftig, hij heeft vijf jaar last gehad van een hersentumor. Mijn schoonouders zijn gelukkig 80+ geworden maar binnen twee jaar tijd verloor ik wel drie ouders. Ook het feit dat ik afstand moest nemen van de winkel heb ik als een moeilijke tijd ervaren.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Ik kan je er zoveel vertellen als het moet. Eind 1986, ik was lid van de mannen-trimclub, brak ik mijn enkel met blokjesvoetbal en zat ik dus met een gebroken poot thuis. Door de nodige ziekte was er een nijpend personeelstekort. Ik ben toen met mijn poot in een vuilnisbak de hele dag achter de kassa gaan zitten. Dat was wel hilarisch en pijnlijk natuurlijk maar het werk kon er wel om door gaan.
Dankzij zoon Jaap zijn opleiding tot steward konden we in 2008 naar China, dat was inderdaad in hetzelfde jaar dat ze de Olympische Spelen mochten organiseren. Vlak voor vertrek was ik van mijn fiets geflikkerd met als vermoedelijke diagnose gekneusde ribben. En dus maar met pijnstillers die kant op. Maar na een nacht goed slapen in het Chinese hotel werd ik met de nodige pijn wakker. En dus maar op zoek naar een hospitaal.
Dat was een heel avontuur natuurlijk want Chinees praten kon ik niet en andersom kon bijna niemand Engels. En dus werd ik op een stoeltje neergezet en was het wachten geblazen. Gelukkig werd ik na lange tijd geholpen door een heel aardig vrouwtje. Na aanschaf van een ziekenhuispas van €2,50 werd uiteindelijk de diagnose twee gebroken ribben gesteld. Slowly aan dus maar een dag later werd het zomerpaleis met zo’n 100 trappen al bezichtigd….
In China kon je ’s morgens vroeg al stevig ontbijten met een warme maaltijd. Daar maakte ik gretig gebruik van met als gevolg dat ik binnen de kortste keren in de schijterij was. En dus maar weer op jacht naar pillen maar hoe leg je iemand die geen Engels kent uit dat je in de dunne bent? Met veel handgebaren dus via mond en daarna naar mijn achterste wijzend. Diarree hebben in China is sowieso geen pretje want onderweg was vaak geen WC-papier te vinden. Gelukkig werd ik steeds creatiever om dit op te lossen. Het is een lief volk maar wat zijn er een veel Chinezen eigenlijk…..
En zo kan ik nog zo veel verhalen vertellen over sjoelen met kunstgebitten bijvoorbeeld of over het feit dat presentator Bert Haandrikman eens een dagje meeging toen ik een koeriersdienst draaide voor een werksfeerimpressie. Ik bracht toen allerlei weekbladen rond. Vlak voordat we live in de uitzending kwamen, vroeg Cunera van Selm hoe het ging met het rondbrengen van de spannende boekjes….. Ik zou nog zo enige voetbal- of vakantieverhalen kunnen vertellen maar dan wordt het verhaal wel erg lang.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
We hebben met zijn tweeën al heel veel leuke dingen mogen doen in ons leven. Het lijkt mij nog wel leuk om eens in Cuba te kijken. Zoon Jaap heeft mij mooie foto’s laten zien, inclusief oude automodellen. Dat land trekt mij wel.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Nergens van! Ik kijk alleen maar terug op de leuke dingen en heb alle dagen lol. Inmiddels ben ik al zeven jaar van het bier drinken af. Toen ik in 2010 voor de derde keer gedotterd werd, vond ik het welletjes. Alleen met oud en nieuw en tijdens verjaardagen neem ik nog wel eens een HKT. Dat is een Duits kruidenlikeurtje dat alleen in Noord Duitsland verkocht wordt. Lekker spul hoor….
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Ik geef geen cijfers maar ik heb een heel hoog cijfer in gedachten. ‘Wie loaten ons nait onder ’t mouse stoppen!’
Wilt u verder nog iets kwijt?
Dat we nog maar lang en gezond bij elkaar mogen blijven! Zal ik je nog een vakantieverhaal vertellen die ik samen met Marten Bos beleefd heb…….