Bij de Molen
Knis Beheer
KOOZAA
Huitsing & Poort
Hotel 't Gemeentehuis
De Kleine Munt

Jantje Stalman, Middelstumer met ‘Spiekster blaud’

Kunt u zich heel kort even voorstellen?

Mijn oorspronkelijke meisjesnaam is voluit Jantje Esther Lalkens, geboren 22 februari 1943 in Spijk. We hadden een relatief klein gezin, want ik heb alleen nog een zusje. Gezinnen met 10, 12 kinderen waren in die tijd ook heel gewoon. Ik heb 24 jaar aan de Lagetrijnweg in Spijk gewoond. Na ons trouwen volgde eerst een half jaar Leermens waarna we een huis kochten in ’t Zandt.

Door het werk van mijn man verhuisden we in 1980 naar Delfzijl. Toen hij in 1985 overgeplaatst werd naar Groningen volgde in 1985 onze voorlopig laatste verhuizing. Sinds die tijd wonen we met veel genoegen op een pracht plekje in Middelstum. Op de hoek van de G.A.-straat/Trekweg om precies te zijn met prachtig uitzicht over de landerijen richting Toornwerd. Hier kun je heel mooi de zon zien ondergaan. Toch moet ik bekennen dat ik mij nooit een echte Middelstumer ben gaan voelen. De hang naar Spijk is er nog steeds en ik ben er dan ook regelmatig te vinden voor een (familie)bezoekje o.i.d..

Wat is uw burgerlijke staat?

Ik ben in 1967 na 7 jaar verkering te hebben gehad, getrouwd met Duurt Luitjen Stalman. We zijn dus niet ver meer af van ons 50-jarig huwelijksfestijn. Duurt komt oorspronkelijk ook uit Spijk, ik heb hem in het dorp leren kennen toen hij een keer niet op stap ging. ’s Weekends ging hij vaak met de fiets er op uit, naar Appingedam, ’t Zandt of Uithuizen. Toen deze kroegtocht een keer niet door ging, kwam ik op straat met hem aan de praat. Daarna zijn we 55 jaar onafscheidelijk gebleven…

Duurt heeft 22 jaar in de landbouwspecialisatie gewerkt bij Garage Van der Berg. In 1971 kwam hij bij de vrijwillige brandweer in ’t Zandt. Dit resulteerde uiteindelijk in een baan op de meldkamer in Delfzijl, later Groningen. Uit ons huwelijk zijn 2 zoons voortgekomen. In 1968 is Willem geboren. Hij is getrouwd met Thea Zigterman en ze wonen in Grijpskerk. Hendrik werd in 1973 geboren en woont samen met Mariska van Dijken in Middelstum. Daar Hendrik het vaak heeft over zijn 2 bonuskinderen, kun je wel stellen dat wij er 2 bonuskleinkinderen bij gekregen hebben…

Wat is uw voormalig beroep?

Na mijn lagere schooltijd ben ik eerst bij een appelboer aan het werk geweest in het huishouden. Zijn vrouw was ‘een minkukel’ en ik heb het niet lang bij dit gezin uitgehouden. Ik kon als aardappelrooier bij de buren van de appelboer terecht. Daarna heb ik nog 5 jaar in het huishouden van een boer in Spijk gewerkt. Toen volgde een switch want ik ging hemden en ondergoed naaien bij Tricotagefabriek Hollandia in Loppersum. Ik gedijde niet echt in deze cultuur, gebaseerd op prestatiewerk en prestatieloon.

De gezinszorg gaf mij veel meer structuur en voldoening. Dit werk deed ik in Spijk, Bierum en Holwierde. Hier ben ik 1967 mee gestopt. Toen we in Middelstum gingen wonen heb ik het huishoudelijk werk weer opgepakt.

Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?

Toen Duurt in 2000 vervroegd met pensioen kon, vond ik het ook wel welletjes. Na 12,5 jaar 2 ochtenden huishoudelijk hulp te hebben verricht, zette ik een streep onder het betaalde werk. Eigenlijk heb ik dit werk daarna op vrijwillige basis doorgezet want ik ging regelmatig bij oudere mensen op bezoek en hielp ze dan ook wel met bepaalde klusjes wanneer het zo uit kwam.

Ik heb mij nooit verveeld. Ik deed wat kleinere klusjes voor de kerk, zat in de vrouwenbond en ging met enige vrouwen uit de buurt zwemmen in Appingedam. Op latere leeftijd heb ik zelfs nog mijn A- en B-diploma gehaald. Wat dat betreft ben ik misschien wel een beetje een laatbloeier want mijn rijbewijs behaalde ik ook toen ik 40 jaar was.

Tegenwoordig mag ik graag puzzelen en handwerken in de vorm van breien en borduren. Het haken heb ik onlangs vaarwel gezegd. Verder mag ik graag tuinieren. Dit stamt vast nog uit mijn Spijktijd waar mijn ouders 30 are land tot hun beschikking hadden. Ook mogen we er graag met de caravan op uit trekken. We zijn vaak naar Frankrijk, Zwitserland en Oostenrijk geweest maar tegenwoordig hoef ik niet meer zo nodig zo ver weg. Nederland is ook mooi. Meestal gaan we eerst naar Brabant of Limburg om vervolgens een plekje te zoeken in het midden van het land. Heerlijk om er op deze manier op uit te trekken!

Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?

Onze trouwdag, de geboorte van de kinderen en het huwelijksfeest van Willem en Thea steken er wat mij betreft bovenuit. Dat we er tegenwoordig in goede gezondheid regelmatig op uit mogen trekken is ook geweldig. En ik kan me vinden in de aanvulling van Duurt wanneer hij zegt dat onze jaarlijkse uitstapjes naar Urk ook geweldig zijn. Wij bezoeken daar het concert van het mannenkoor Crescendo, een koor bestaande uit 120 leden. Op hun concerten in de reeks ‘Zingen in de zomer’ komen regelmatig 800 mensen af. Prachtig om bij te mogen zijn.

En de dieptepunten?

Mijn ouders zijn plotseling en op vrij jonge leeftijd overleden. Ik heb dus nooit de kans gehad om afscheid van ze te nemen. Mijn vader is 65 jaar geworden. Achteraf hoorden we dat hij regelmatig op de schop stond te leunen van vermoeidheid wanneer hij in de tuin bezig was. Het bleek dat hij acute leukemie had.

Mijn moeder is 64 jaar geworden en waarschijnlijk overleden aan een acute hartstilstand. De dag er op was Willem jarig. Een groot contrast inderdaad waar ik nu dus ook nog jaarlijks aan herinnerd word. Mijn schoonouders zijn op latere leeftijd overleden. Maar niet plotseling, we hebben afscheid van ze kunnen nemen. Daardoor heb je er dan ook meer vrede mee.

Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?

Het kwam in het verleden soms voor dat ik gebeld werd om even bij de man te kijken die ik regelmatig bezocht om te helpen. Hij had dan per ongeluk op zijn hulpknopje gedrukt zonder er zelf erg in te hebben en was zeer verbaasd wanneer ik dan langs kwam om te controleren of alles goed was. Uiteraard vond hij dat dan wel weer heel gezellig. Alvorens weg te gaan, moest ik altijd een snoepje of chocolaatje mee nemen. Die man was altijd zo dankbaar. Ik heb zelfs nu nog, jaren na zijn overlijden, contact met zijn familie.

Wanneer je kinderen hebt, beleef je natuurlijk ook het nodige. Zo reed Willem op jonge leeftijd eens met zijn fietsje in ‘een geut’ in de weg en kwam te vallen. Er kwam bloed uit zijn oren en hij is met de ambulance naar het ziekenhuis afgevoerd. Wat een schrik maar het is uiteindelijk gelukkig allemaal goed afgelopen. Toen Hendrik eens aan het spelen was, kwam er een motorrijder vervaarlijk zijn kant op. Vlak bij Hendrik viel hij ondersteboven, volgens mij heeft hij hem nog licht geraakt. ‘Geen politie er bij halen hoor!’, zei hij direct want de motorrijder bleek geen rijbewijs te hebben…

Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?

Dat zou ik zo niet weten. Wij hebben eigenlijk alles en redden ons ook qua gezondheid nog altijd goed. We wonen hier mooi in de G.A.-straat. Wel jammer overigens dat je ouders er nu niet meer wonen, we maakten regelmatig even een gezellig praatje met elkaar. Van verre reizen houd ik niet, ik heb nog nooit gevlogen. Ook niet echt behoefte aan overigens, dat ‘mot moar nait!’. Ik ben tevreden zoals het nu gaat.

Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?

Nergens van als ik er goed over nadenk. Nee, ik heb ook geen jeugdzonden waar ik met spijt op terugkijk. Ik kan wel stellen dat ik een heel gezellige jeugd gehad heb. Door de grote gezinnen in Spijk waren er genoeg kinderen waar ik mee kon spelen. Wanneer ik bij mijn grootste vriendin speelde, die uit een heel groot gezin kwam, moest ik altijd wel eerst meehelpen aardappels schillen of bonen doppen wanneer we uit school kwamen. Pas wanneer we dergelijke klusjes gedaan had, mochten we spelen…

Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?

Ik heb wel wat mankementen gehad, zo heb ik in 2008 een nieuwe heup gekregen, maar heb niets te klagen. Ik denk dat ik mijn leven tot dusver een 8 geef……. (dit cijfer wordt even later op aanraden van Duurt, die in de voorkamer voetbal zit te kijken, verhoogd naar een 8.5!)

Wilt u verder nog iets kwijt?

Ik heb met niemand ruzie, dit heb ik vroeger van huis uit meegekregen van mijn moeder. Pa kon al helemaal niet tegen ruzie. ‘Je moet in vrede met elkaar leven’, zo zei hij ‘want je bent er maar even!’. Deze wijze levensles heb ik in mijn oren geknoopt. Geen ruzie met elkaar maken maar waar nodig elkaar proberen te helpen!

 

Bert Koster
Middelstum
info@bert-koster.nl
bertkoster1@gmail.com
www.bert-koster.nl
06-51715098
0595-552405
KvK nummer: 57250278
BTW nummer: NL001445322B69