Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn naam is Eltjo Johannes Jozef Kruisman, geboren 17 maart 1946 in Zuidbroek. Met nog een broer en twee zussen afkomstig dus uit een gezin van 4 kinderen. Vanuit Zuidbroek ben ik in 1973 naar Stedum verhuisd, de plaats waar ik nu nog steeds woon. Eerst aan het Vlaspad waar ik zo’n 25 jaar gewoond heb, nu al weer 17 jaar aan de Weemweg.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben gescheiden. Vader van een zoon die in Bedum woont en een in Groningen woonachtige dochter. En opa van een prachtige kleinzoon van 1,5 jaar.
Wat is uw voormalig beroep?
Ik ben 51 jaar automonteur geweest. Een bewuste keuze want techniek heeft mij altijd geïnteresseerd. Ik heb de opleiding tot automonteur gevolgd en mijn LTS-diploma gehaald. Ik ‘versleet’ in totaal 3 bazen. Begonnen bij een garage in Noordbroek om vervolgens naar Groningen te gaan. Daar één keer van bedrijf veranderd om later toch weer terug te keren.
De techniek maakt het vak zo mooi. Auto’s en autorijden zijn geen hobby’s van mij. Dit zie ik meer als een noodzakelijk kwaad.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Toen ik 63 jaar was, ben ik minder gaan werken. Van 5 naar 2 dagen. In 2013 ben ik er op 67-jarige leeftijd helemaal mee gestopt. Graag was ik tot mijn 70e door blijven werken maar het ging slecht met het bedrijf en er moesten mensen uit. En dan is het raar dat jongere mensen worden ontslagen en dat ik door ga. Maar ik heb het vak van automonteur altijd met veel plezier uitgeoefend!
Twintig jaar geleden ben ik via de modelbouwwereld terechtgekomen bij de modelvliegtuigen. Ik vroeg aan mijn computergekke zoon of hij een modelvliegtuig voor zijn verjaardag wilde. Zo is het eigenlijk begonnen. Nu voelt het als een virus dat je niet meer loslaat. Ik ben elke dag met de modelvliegtuigen bezig en ben 3 dagen in de week bij vliegclub Avio Eelde in Stitswerd te vinden om het veld te onderhouden en om les te geven. Ook mag ik natuurlijk zelf graag vliegen met de modellen.
Deze hobby slokt toch wel zo’n 20 a 25 uur in de week op. Vroeger zat ik op een motorclub en maakte verre reizen, ook naar het buitenland. Maar daar ben ik mee gestopt toen de kinderen kwamen. Ik vind het prachtig om een vliegtuig op schaal na te maken, liefst zo gedetailleerd mogelijk en met eigen materiaal. Ik kan zo 1 tot 3 jaar met de bouw van zo’n vliegtuig bezig zijn. Ook heb ik 8 jaar aan een modelboot gewerkt. Ik heb dit project toen stilgezet maar ben hier onlangs weer mee begonnen.
Inmiddels heb ik thuis 22 modelvliegtuigen hangen. Het liefst maak ik ze vanaf een tekening want een modelpakket is al voorbewerkt. Ik koop mooie tekeningen of maak ze zelf. Ik zie het vliegtuig dan al levendig voor mij, bij wijze van spreken inclusief geuren en kleuren. Anders krijg ik ook geen goed resultaat. Soms wil ik er wel een poosje mee stoppen maar de drang om te bouwen komt altijd terug. Vroeger hoe priegeliger materiaal hoe beter, tegenwoordig stort ik mij op het wat grovere werk.
Ik ben er het hele seizoen mee bezig en geef dus ook les. Soms wel aan 4 of 5 personen tegelijk op één middag. Modelvliegen leren is nog moeilijker dan brevetvliegen voor een zweefvliegtuig of ULV. Dan voel je het toestel nog, nu niet. Maar iedereen die er gevoel voor heeft, kan het leren. Onze vliegclub heeft 50 a 60 leden, een vrij stabiel aantal, en zit al 40 jaar in Stitswerd. Voor die tijd in Eelde, vandaar ook de naam Avio Eelde wat nog wel eens tot verwarring leidt. Het ‘vliegveld’ inclusief clubgebouw behelst zo’n 80 bij 100 meter.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
De geboorte van mijn kinderen en kleinkind. Ik hoop dat er nog meer kleinkinderen komen. Mijn kleinzoon is zo’n grappig kereltje. Het zal vast niet lang meer duren en dan heeft hij ook een zendertje in de hand. Hij heeft donders goed door dat er iets in de lucht vliegt hoor, hij kijkt in elk geval wel heel geïnteresseerd.
Het (model)vliegen is mijn passie en ik ben er dan ook graag mee bezig. Mijn zoon is zo mogelijk nog fanatieker. Hij is net terug vanuit Tsjechië waar modelvliegers uit heel Europa zich verzameld hadden om te vliegen. Hij is als ICT-er goed thuis in de elektronica, beter als ik in elk geval. Ik ben meer van het bouwen.
En de dieptepunten?
Mijn scheiding in 2003 was niet mijn eigen keus en kwam als een verrassing. Zelf had ik graag doorgewild. Wanneer het een besluit was geweest waar we beiden achter hadden gestaan was het vast gemakkelijker geweest maar dit zag ik niet aankomen.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Mijn zoon vliegt in Duitsland en Tsjechië wel met straalvliegtuigen. Die van hem gaan met een snelheid van 250 km/h maar er zijn ook exemplaren bij wiens top op 720 km per uur ligt. In Stitswerd vliegen we bijvoorbeeld met een snelheid van ongeveer 100 kilometer. Het zijn ook wel exemplaren hoor die straalvliegtuigen. Een dikke 2 meter lang en een spanwijdte van 2 meter.
Er is wel eens een vliegtuig van mij gecrasht maar dit overkomt iedereen. Een vliegtuig die een hek raakt of in de sloot terecht komt. Of vliegtuigen die tegen elkaar aan botsen in de lucht. Soms blijft er door zo’n crash niets van een vliegtuig over. Ooit is er een vliegtuig in een soort van zweefvlucht terechtgekomen. Deze hebben we nooit meer teruggevonden…
In Duitsland vliegen ze wel met jets die €20.000,- kosten. Er zijn mensen die met 4 van dergelijke toestellen aan komen zetten. Normaal kost een modelvliegtuig een paar honderd euro. De zender varieert tussen 50 tot 500 euro. Het vliegtuig wordt steeds goedkoper door het materiaal. Tegenwoordig wordt veel piepschuim gebruikt. De zenders zijn net kleine computers, je kunt er ook allerlei gegevens vanaf lezen…
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Mijn ultieme wens is al vervuld want ik ben ooit eens naar een F1 race geweest in Barcelona, 7 jaar geleden. Je beleeft zo’n wedstrijd heel anders dan voor de tv. Ik zat in een mooie bocht en had een goed overzicht. Het ging veel sneller dan verwacht. Machtig mooi om mee te maken.
Wel zou ik ooit nog wel eens willen vliegen in een gangbaar lestoestel, een pipercub bijvoorbeeld waar je nog vrij gemakkelijk in kunt vliegen. Of racen in een F1 wagen. Maar dat zal allemaal wel niet meer ‘Im Frage’ zijn.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Misschien had ik vroeger de opleiding tot fijnbankwerker of instrumentenmaker moeten doen omdat ik het heerlijk vind om met fijn materiaal bezig te zijn. Maar overal is natuurlijk wat bij, misschien was dat werk mij op den duur tegen gaan staan. Ik let wat dat betreft ook altijd op de fijne afwerking van een toestel, ook aan de binnenkant. Er zijn er natuurlijk genoeg die denken: “Als het maar vliegt, verder kan het mij niets schelen.” Maar als ik wat maak moet het ook helemaal weer in- en uit elkaar kunnen. Dat zal wel een vorm van beroepsdeformatie zijn…
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Niet zo heel hoog maar wel een voldoende. Doe maar een 6,5. Door mijn ziekte ben ik niet echt tevreden met mijzelf. Ik heb vrij moeilijk geleefd door dit ongemak.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Bij dezen doe ik graag een oproep aan de jeugd om zich bij onze club aan te sluiten want er is wel sprake van een vorm van vergrijzing. Jonge leden zitten ook vaak met het vervoer natuurlijk, of pa moet zo gek zijn om ze te brengen. Dan mag hij ook meevliegen natuurlijk. Vanaf je 12e mag je bij ons vliegen. Er zijn zelfs wel jongens van 6 jaar te vinden die vliegen met toestellen waar ik niet mee zou durven vliegen. Maar dat gebeurt niet bij ons hoor. Wanneer je een keer langskomt ben je tot niets verplicht en je kunt eerst een keer oefenen met een ‘clubkist’.
Open dagen lenen zich ook prima om een keer langs te komen. Dan kan iedereen het een keer ervaren, mits het weer meewerkt natuurlijk. Er moet sprake zijn van constant weer zonder wisselende windsnelheden. Maar modelvliegen is heerlijk om te doen. Wanneer er sprake is van een uitgebalanceerde motor die synchroon draait dan zingen de motoren. Een mooier geluid is er niet…