Er is mij door niet-Groningers meerdere malen verteld dat volgens hun Groningers altijd veel over het verleden nadenken en praten (dit is overigens niet negatief bedoeld). Zelf heb ik me meerdere malen afgevraagd of die hang naar het verleden er ook echt is en of dat dan echt iets specifiek voor Groningers is. Een echt antwoord heb ik hier nog niet op, misschien is dit iets voor Bert om verder te onderzoeken. Mij geeft het in ieder geval een goed excuus om eens terug te kijken op de afgelopen 10 jaar die ik voornamelijk in ontwikkelingslanden heb doorgebracht.
In mijn eerste uitzending werkte ik in een afgelegen regio in Noordoost India. Qua natuur ongelooflijk mooi en fantastische mensen, maar zwaar om te wonen en te werken. Vaak geen elektriciteit, slechte wegen en vooral slechte bruggen, ’s avonds niet echt veilig op straat etc. Maar het was iedere keer weer fantastisch om na een lange avontuurlijke rit met een afgeladen oude Indiaase Shaktiman truck een afgelegen dorp in te rijden om daar rijst e.d. te distribueren.
Het was natuurlijk een hele ervaring om daar in het dorp zo normaal mogelijk mee te draaien. Ik ben bij veel mensen op de thee geweest, heb daar zo nu en dan gevoetbald, heb als kruier meegeholpen om ananassen van de hooggelegen akkers naar het dorp te dragen maar moest helaas ook erg vaak op condoleance.
Later heb ik Indonesië gewerkt in verschillende aardbevingsgebieden. Indonesië is een land dat vaak getroffen wordt door natuurrampen, vooral overstromingen en zware aardbevingen. Helaas is de infrastructuur hier bij lange na niet op ingesteld. Een zware aardbeving resulteert dan ook vaak in hoge aantallen doden en gewonden. Erg indrukwekkend om daar aanwezig te zijn en de hulp op gang te brengen. In een andere aardbevingsgebied zat ik zelf een keer midden in een zware naschok van rond de 6 op Richter. Dat je de grond onder je voeten niet meer kan vertrouwen heeft een blijvende diepe indruk op mij gemaakt.
Ik heb daar meerdere projecten mogen leiden. 1 van de projecten richtte zich op de wederopbouw na de Yogyakarta aardbeving. Door de zwaarte en duur van de aardbeving en door de slechte kwaliteit van het merendeel van de gebouwen waren er een behoorlijk aantal mensen gehandicapt geraakt die met hun familie in vernielde ‘huizen’ verbleven. In dat project hebben we rond de 70 compleet nieuwe huizen + toilet en douchegebouwen gemaakt die goed toegankelijk waren. Het was een hectische periode maar leverde veel genoegdoening om te zien dat men op een gegeven moment het normale leven weer kon oppakken.
De afgelopen 6 jaren werkte ik in Vietnam, waarvan 2 jaar in combinatie met Laos. Vooral in Laos waren de veldbezoeken fascinerend. Soms meer dan een halve dag in de auto door de jungle tot we bij een rivier komen, waar we met de boot verder moeten en dan nog twee uur lopen voor het dorp van bestemming. De indrukken onderweg zijn moeilijk te beschrijven. De mensen in zo’n gebied wonen in kleine houten huizen met bijna geen faciliteiten. Hun leven speelt zich eigenlijk alleen in dat dorp af en in het naburige marktplaatsje waar ze zo nu en dan heen gaan om te kopen en te verkopen. Misschien een beetje zoals het vroeger in Nederland was.
Het verschil met Vietnam was dan ook dat we in Laos ons echt richtten op basisvoorzieningen zoals bijvoorbeeld drinkwater, hygiëne, voorlichting en Eerste Hulp. In Vietnam lag de focus sterker op het verbeteren van de lokale capaciteiten op het gebied van rampenvoorbereiding en het lobbyen met de centrale en lokale overheid. Vietnam ontwikkelt zich heel snel maar heeft vaak te kampen met natuurrampen. We hebben hier dus ook nog regelmatig noodhulp en wederopbouw projecten uitgevoerd. Het ondersteunen van de wederopbouw na overstroming was vooral gericht op het herstellen van de inkomstenbron van de getroffenen. Bijna altijd was dit landbouw gerelateerd. Je kunt bijvoorbeeld denken aan het verstrekken van zaden en kunstmest om de verloren oogst weer in te halen.
Inmiddels is het werk daar overgedragen aan andere organisaties en is het Nederlandse Rode Kruis daar na vele jaren gesloten. Aan de ene kant was het mooi om dit werk over te dragen maar aan de andere kant was het sluiten van het kantoor en het afscheid nemen van de medewerkers moeilijk. Gelukkig hebben we er voor kunnen zorgen dat de meeste werknemers wel tijdig passend werk hebben gekregen. Ook voor ons persoonlijk was het lastig om na zoveel jaren ergens met plezier te hebben gewoond hier te moeten vertrekken.
De vraag die we vaak krijgen: ”gaan jullie na deze break weer naar het buitenland?” is nog niet zo makkelijk te beantwoorden. Aan de ene kant is het werk uitdagend, geen dag hetzelfde en geeft het veel voldoening. Aan de andere kant is het leven in een ontwikkelingsland (zeker met een klein kind) ook niet altijd even makkelijk. Daarnaast zijn familie en vrienden dan ook weer ver weg. De volgende stap zal dus een soort afweging zijn van deze punten.
Meer weten over Paul: Babbelen met Bert met Paul van der Laan