Henk-Jan, volgens mij ben jij een echte wereldreiziger?
Het gekke is dat ik mijzelf niet zo zie maar mijn omgeving wel. Dus dan zal het ook wel zo zijn. Toen mijn kinderen nog op de lagere school zaten, hoorde ik op het schoolplein regelmatig ouders wel eens zeggen: ‘Kijk, dat is die familie die zo vaak op reis gaat!’.
Inmiddels heb ik tijdens mijn reizen 61 landen aangedaan. Vooral landen in Afrika en Azië maar ook Oost-Europa behoren tot mijn favorieten. Zo heb ik onder andere Marokko, de Westelijke Sahara, Mauritanië, Senegal, Gambia, Mali en Algerije bezocht maar ook Thailand, Indonesië, Mongolië, China enz. enz.. Amerika trekt mij veel minder, ik ben daar dan ook nog nooit geweest ondanks dat ik toch wel enige verzoeken in die richting gekregen heb.
Ook bij mijn vrouw zit het reizen in het bloed. Na een gedeelte van haar opleiding in Schotland te hebben gevolgd, heeft ze ook enige tijd in Papoea (een Indonesische provincie) en Bolivia gewerkt. Ze was daar verloskundige. Tegenwoordig werkt ze overigens als mammacareverpleegkundige in het Martini ziekenhuis. Ze is gespecialiseerd in de zorg voor vrouwen met borstkanker en hun naasten.
Onlangs nog met enige Middelstumers de Trans Mongolië Express gedaan?
Klopt, ik was 2 jaar geleden bij Bert Zigterman om informatie in te winnen over zonnepanelen. Ik had toen net mijn eerste Trans Mongolië trip achter de rug. Bert meldde toen al dat hij een volgende keer best mee wilde. Dit jaar stond de reis weer op het programma. Bert en Gabi Zigterman, Jaap Vriesema en partner Petra Klinkhamer en oud Middelstumers Jan Hoekzema en Jaap Hoekzema en zijn vrouw Coby waren enthousiaste deelnemers.
We zijn eerst met het vliegtuig naar Moskou vertrokken en hebben daar een paar dagen doorgebracht. Vanuit Moskou namen we de trein en we hebben er 5 dagen over gedaan om Mongolië te bereiken. Daarna nog 36 uur richting het Chinese Beijing waar we een aantal City-trips gedaan hebben. Al met al een prachtige reis met een erg leuk gezelschap (zie voor het volledige reisverslag: Reisverslag op Middelstum-info)
Wat is je meest bijzondere reis geweest?
Het valt niet mee om uit al die reizen de meest bijzondere te kiezen. Zo heeft een 10-weekse trektocht door Afrika veel indruk gemaakt. Maar ook een 6-weekse tocht met vrouw en kinderen in 2008 door Papoea, naar het gebied waar ze heeft gewerkt en nog vele mensen kende, was heel bijzonder. Papoea is eigenlijk helemaal geen vakantieland, het is een compleet andere wereld. Een arm gebied met een slechte gezondheidszorg. Primitief ook, je komt daar in de Baliem inderdaad nog mannen met peniskoker tegen. Al met al een hele bijzondere trip.
Wanneer en hoe is de reislust ontstaan en heb je een soort van eigen reisbureau?
In de periode 1990/1991 ben ik behoorlijk ziek geweest. Nadat ik deze vervelende tijd achter mij gelaten had, trakteerde ik mijzelf op een mooie reis samen met wat vrienden. Zo is eigenlijk de reislust ontstaan. Ik ga 2 a 3 keer per jaar op vakantie. In februari plannen wij vanuit de Werkgroep Tsjernobyl altijd een reis van 8 tot 10 dagen richting Belarus. en dan volgt vaak nog een trip in de zomer of herfstvakantie.
En nee, ik heb geen eigen reisbureau hoewel ik niet uitsluit dat deze er ooit komt. Vaak zijn de reizen die ik samen met een kameraad organiseer vriendendiensten. Als we de onkosten van de reis er weer uit krijgen dan zijn we vaak al dik tevreden. We reizen vaak naar bestemmingen die we zelf interessant vinden, het gaat niet op verzoek.
Je hebt een bijzondere connectie met Tsjernobyl?
We zijn in 2000 naar Roden verhuisd. Tijdens een bezoek aan de plaatselijke supermarkt zag ik een oproep voor gastgezinnen die tijdelijk kinderen uit Wit-Rusland op wilden vangen. En zo hebben we sinds 2001 elk jaar 1 kind uit Wit Rusland te gast. Dit zijn kinderen uit die gebieden die in 1986 de volle lading gekregen hebben toen daar een ongeluk in de kerncentrale plaatsvond. Sinds 2002 zit ik in de werkgroep Tsjernobyl-Roden en proberen we geld in te zamelen om deze vakanties mogelijk te maken. Kinderen uit dit gebied hebben hier enorm veel baat bij, ze bouwen als het ware weer wat weerstand op om aan te sterken voor de winterperiode.
Bijna 30 jaar na dato zijn er nog steeds kinderen die groeiproblemen hebben. Meiden rond de 20 jaar hebben opvallend veel schildklierproblemen. Voeg daarbij dat buiten de stad Minsk bijna geen welvaart te vinden is en je begrijpt dat zo’n vakantietrip van een week tot een maand voor de kinderen enorm waardevol is.
Zelf ben ik inmiddels negen keer naar Wit Rusland geweest. Veel mensen willen graag een keer naar het gebied waar hun gastkinderen vandaan komen. Tweeënhalf jaar geleden heb ik zelf Tsjernobyl bezocht. Mijn meest macabere excursie tot dusver. We waren met zijn vijven en hadden Geigertellers mee om de straling te meten. In de wintermaanden valt deze straling door de koude weersomstandigheden en de sneeuw nog wel mee. Toch hadden we alle 5 last van bloedneuzen. In de buitenlucht eten en drinken zat er niet in. Er wonen zelfs nog mensen binnen een straal van 10 kilometer van het rampgebied. Mij is verteld dat het nog wel 3 mensengeneraties, kan duren voordat alles weer normaal is.
Kun je iets meer over je reis hoogte- en dieptepunten vertellen?
Heb je even, haha? Ik zal proberen een korte opsomming te geven. Het Toubkal-gebergte in Marokko is een voorbeeld van een spectaculair gebied die je, niet zonder gevaar overigens, met een auto kunt bekijken. Overdag schitterend en spectaculair, maar als je ’s nachts langs de afgrond scheert, is het billen knijpen. Nu we het toch over gevaarlijke routes hebben, de weg dwars door Papoea van 300 kilometer was ook bijzonder avontuurlijk. We hebben 16 uur gedaan over deze tocht dwars door de jungle, langs gladde wegen en over bruggen die op instorten stonden.
En wat te denken van de officieuze snelweg van Mauritanië, alleen te berijden wanneer het eb is. Ach, ik kan nog zo veel meer hoogtepunten opnoemen als het moet. De prachtige stad Sint Petersburg, Moskou inclusief een bezoek aan het Kremlin, de indrukwekkende Chinese muur, Auswitch enz. enz.. Tijdens een bezoek aan Papoea in 1992 ontstond er in de binnenlanden de nodige consternatie toen we langs kwamen. Want we waren de eerste blanken die zich in 20 jaar lieten zien. De meeste jeugdigen hadden nog nooit een blanke in het echt gezien, haha, dus we trokken veel bekijks.
De tocht die ik in 2005 samen met een kameraad in een oude Renault Express heb gemaakt naar Gambia was ook bijzonder. We deden mee met de Amsterdam-Dakar rally voor oude auto’s. Telkens als we de auto vervaarlijk hoorden rammelen, zetten we de radio wat harder. Ik heb wel eens uitgerekend dat ik, weliswaar in etappes natuurlijk, aaneengesloten 18.000 kilometer met de auto heb afgelegd van Gambia naar China.
Dieptepunten zijn er natuurlijk ook geweest. Zo was het in 1991 tijdens de Golfoorlog erg onrustig in de wereld. In die tijd maakten we in Algerije een tocht door de Sahara. Na 7 dagen kwamen we hopeloos vast te zitten met onze Neoplan bus ergens in the middle of nowhere. Gelukkig kregen we hulp van 2 jongens maar sinds dit incident werden we schijnbaar in de gaten gehouden. Toen we ons kamp hadden opgeslagen en ’s nacht in slaap waren gevallen, hoorden we opeens pistoolschoten. We werden overvallen. Ik sliep als enige in de bus en kreeg een pistool tegen mijn hoofd gedrukt. Een zeer angstige ervaring inderdaad waar ik na die tijd nog wel de nodige last van heb gehad. En geloof het of niet, tijdens deze levensbedreigende situatie reageerde ik in het Gronings op de aanvallers, haha. Toch heeft mij dit er niet van weerhouden om 14 jaar na dato nogmaals door de Sahara te trekken.
Wil je nog een bizar verhaal? We stonden eens in Zuid Algerije op een eenvoudige camping en raakten gezellig aan de praat met twee andere jongens uit Nederland. Zij vervolgden hun route via piste A, wij via piste B. Toen we een aantal weken later terugkeerden in Nederland vernamen we via het de media dat deze 2 mannen vermist werden. Later hoorden we dat ze omgekomen waren, na verdwaald te zijn volgde een uitdrogingsdood…
Het laatste verhaal stamt uit mijn tijd in Papoea waar ik problemen kreeg met de autoriteiten. Waarschijnlijk heb ik foto’s genomen die ik beter niet had kunnen nemen en kregen ze me in het vizier. Ik werd meegenomen en ze hebben mij een middag opgesloten. Sinds die tijd ben ik een stuk voorzichtiger geworden. Tja, de reizen zijn niet altijd zonder gevaar blijkt wel. Ook tijden de Trans Mongolië Express reis van dit jaar hebben we 2 dagen moeten wachten op onze vliegtuig, we zouden vliegen met Malaysian Airlines die ons van Beijing naar Kuala Lumpur moest brengen. Je proefde de angst bij Malaysia Airlines na het uit de lucht schieten van de MH17. Het leverde ons nog een break van 10 uur op in het Hilton Hotel in Beijing. Uiteindelijk zijn we door de KLM veilig thuisgebracht.
Heb je nog leuke reisanekdotes?
Toen we een keer in de Sahara ons kamp hadden opgeslagen, ging ik een stukje wandelen. Na een half uur gelopen te hebben, stond ik even stil om van de omgeving te genieten. Toen ik goed luisterde, dacht ik dat ik gek werd. Ik hoorde namelijk iemand het Gronings volkslied zingen! Toen ik op het geluid afging kwam ik achter een duinpan een man op een fiets tegen. Hij bleek afkomstig uit de buurt van Bedum, haha.
In Mauritanië reden we in 2005 middels een escorte door het land. Ik had hoge nood dus tijdens een stop sprong ik de auto uit en spurtte naar de bosjes om te plassen. Dit leverde niet de benodigde opluchting op want in het reisgezelschap was groot paniek ontstaan. Ik was namelijk door een mijnenveld gerend! Onder begeleiding van 2 ervaren gidsen ben ik weer veilig naar de auto gebracht. En nu we het over gidsen hebben, in Marokko raakte ik mijn gids zo maar kwijt, deze werd opgepakt door de politie….
In Papoea liepen we eens een vertraging op van 4 dagen. Pas na enige tijd kwamen we er achter waardoor deze vertraging was ontstaan. Het vliegtuig waar we mee zouden vertrekken, was tijdens de landing tegen een koe aangebotst en moest eerst grondig gerepareerd worden!
Je werkt in de verzorging?
Klopt, ik werk met mensen die een verstandelijke beperking hebben. De liefde voor dit vak is waarschijnlijk vroeger in Fraamborg in Middelstum ontstaan waar ik regelmatig op bezoek ging en vrijwilligerswerk deed. Later heb ik in Vries gewerkt voor stichting De Brink en in Sintmaheerdt in Tolbert. Ook heb ik in Nieuwegein gewerkt met autisten met gedragsproblemen. In het westen heb ik mijn vrouw leren kennen. Samen wonen we inmiddels al weer 14 jaar in Roden en inmiddels werk ik weer bij Stichting De Zijlen, locatie Sintmaheerdt in Tolbert.
Je hebt menig voetstap in Middelstum liggen?
Ik ben in 1959 in Middelstum geboren en heb daar tot mijn 18e gewoond. Vanaf de kleuterschool is er toen een vriendenclub ontstaan bestaande uit Bert Zigterman, Jan Hoeksema, Henk van Wolde, Jaap Postema en mijn persoontje. Een vriendenclub voor het leven want nog steeds komen we elke eerste zaterdag in september weer bij elkaar.
Vroeger organiseerden we in Vita Nova en café Grommers concerten onder de naam Interpop. We hebben zelfs een keer het legendarische duo Pé en Rinus naar Grommers gehaald, net voordat ze heel bekend werden. Ik dacht van te voren dat het mooi zou zijn als hier een keer 150 mensen op af zouden komen maar voor mijn gevoel waren er die avond wel 400 mensen. Wijlen Grommers merkte toen op: ‘Leg ze der nait als harings in’, zo druk was het, haha. Dan praten we over eind jaren 70, begin jaren 80. Ik kom ook nu nog regelmatig in Middelstum om mijn vader (Cor Hofman) op te zoeken. Hij woont in het Hippolytushoes en is met zijn 88 jaar nog aardig kras.
Nog tijd voor hobby’s?
Reizen is natuurlijk mijn grootste hobby en dit kost de nodige tijd. Ik ben al weer druk bezig met de voorbereidingen voor februari 2015 waarbij we Wit Rusland aan gaan doen. Volgend jaar zomer gaan we van 17 juli t/m 1 augustus weer naar China. Na enige dagen Beijing volgt dan een 8-daagse rondreis door Zuid China. Wanneer mensen belangstelling hebben om mee te gaan dan kunnen ze (graag via jou) altijd contact met mij op nemen om hiernaar te informeren.
Verder ben ik druk in de weer voor de werkgroep Tsjernobyl. We organiseren allerlei activiteiten om maar zo veel mogelijk geld in te zamelen. Binnenkort organiseren we weer de Nieuwjaarsduik aan het Ronostrand. Een evenement die naast een 100-tal duikers ook 400 toeschouwers trekt. Misschien ook leuk voor Middelstummers om een keer de nieuwjaarsduik te bezoeken of mee te doen, aanvang 15.00 uur!
Kun je iets meer over je gezin vertellen?
Mijn vrouw werkt dus in het Martiniziekenhuis in Groningen. Samen hebben we 2 dochters. Onze oudste dochter Jacolien woont samen met haar vriend in Rotterdam. Ze is ook een reislustig type want op 1 januari vertrekt ze naar Papoea. Onze jongste dochter Nienke woont nog thuis en studeert journalistiek/fotografie bij ROC De Friese Poort in Drachten. Ook zij gaat volgend jaar de hort op, want ze gaat 4 maanden stage lopen voor een krantenredactie op Malta. Het zal je niet verbazen dat wij nog een weekje bij haar op bezoek gaan…
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Ik zou heel graag een keer het Noorderlicht willen zien. Dit spektakel is vooral in Scandinavische landen goed waar te nemen. Daar ben ik tot dusver nog nooit geweest maar dit is misschien een heel mooie aanleiding.
Waar staat Henk-Jan Hofman over 10 jaar?
Misschien heb ik tegen die tijd wel een niet alledaags, klein reisbureautje waar mensen een veilige, avontuurlijke reis kunnen boeken naar niet alledaagse bestemmingen. Denk hierbij aan Oezbekistan, Abchazie en Kirgisistan. Trips naar de Kaukakus, zeg maar. En ik hoop ooit nog een reis te mogen organiseren met oude auto’s (oude barrels) van Groningen naar Beijing in China.
Wil je verder nog iets kwijt?
Eigenlijk heel bijzonder toch dat we n.a.v. een advies van Jaap Vriesema en Jaap Hoekzema tijdens een treinreis naar Mongolië op deze manier met elkaar in contact komen, haha. En doe de groeten aan je broer Wiebrand want met hem zat ik vroeger op de lagere school in de klas…