Jan, wat wil je kwijt over Jan Sleumer, spuit- en afwerkingsbedrijf Zandeweer?
Tja, waar zal ik beginnen….. Ik ben op mijn 19e met dit werk begonnen, zit inmiddels 26 jaar in het vak waarvan 16 jaar als zelfstandig ondernemer. In het bedrijf waar ik mijn spuitcarrière begon, werd eind jaren 90 aan diverse personeelsleden gevraagd of ze franchise ondernemer wilden worden. Er werden gouden bergen beloofd die mijns inziens uiteindelijk tot lege zakken zouden leiden. Mijn sociaal hart kwam toen boven en ik besloot om voor de rest van de jongens te gaan strijden. Dit zou niet gaan werken.
Ik had toen zoiets van als zij werk voor mij kunnen vinden dan kan ik dat zelf ook wel doen. Ik ben toen naar de bank gestapt om geld te lenen voor een eigen machine. Dat ging toen veel gemakkelijker dan tegenwoordig. Ik vroeg om 25.000 gulden maar ik kon wel 250.000 krijgen. Kon ik ook mooi een loodsje bouwen met de nodige ruimte om eventueel uit te breiden. ‘Think big’, was toen het motto. Ik moest er 3x keer om vragen of ik het ook met 25.000 gulden kon doen, uiteindelijk hadden ze toen iets van ‘Nou, dat moet dan maar’…
Ik had gelukkig direct vanaf de start genoeg werk. Vooral stucadoorsbedrijf De Terp uit Warffum heeft mij veel werk toegeschoven. Dat voelde als een warm bad, heel bijzonder dit vertrouwen. De eerste 10, 12 jaar kon ik hier mooi mee vooruit, toen werd het wat minder maar nu trekt het weer wat aan.
Wat zijn je specialiteiten?
Schades zijn mij op de buik geschreven. Een oud huis die op een ruïne lijkt, kan ik weer tot leven brengen. Waar een ander zegt van: ‘Dat kan niet’, daar zeg ik van ‘Het kan wel!’. Ik denk graag mee met mensen. Zo was ik laatst bij een klant in Usquert. Ik zei tegen hem dat de kamer veel te donker leek en dat de schoorsteenmantel er uit moest en dat daarvoor in de plaats een kast moest komen. De kamer werd uiteindelijk veel lichter, hier was hij slim ‘wies mit’.
Ik mag graag strak werken en spuiten. Eerst zorgen voor een strakke, vlakke ondergrond (desnoods breek ik zelf oude plafondlijsten er uit met een breekijzer) en dan met snelwerkend gips in een open structuur spuiten zodat de klant er niet weken lang last van heeft. Je moet oog hebben waar het strijklicht vandaan komt. Dit heb ik van een oud baasje uit Limburg gehoord die mij de fijne kneepjes van het vak bijgebracht heeft. ‘Ge moet met het strieklicht mitwerken, jongen’!
Hier nog specifieke opleidingen voor gevolgd?
Helemaal niet eigenlijk, ik ben begonnen bij de gemeentewerken in Usquert. Eerst 20 uur, daarna 40. Dit beviel wederzijds goed. Om de ‘oude mannen’ die mij in moesten werken stil te krijgen zoop ik op de Nieuwjaarsborrel net zo hard mee met de jonge jenevers. Na 1 jaar werd ik vlak voor de herindeling ontboden op het gemeentehuis door de burgemeester en de gemeentesecretaris. Zij boden mij een contract aan voor 24 uur die later bij de gemeente Hefshuizen ongetwijfeld zou worden opgewaardeerd naar 40. ‘’k Wait nait’, was mijn reactie. Toch was dit de kans van mijn leven, volgens hun. ‘De kans om de rest van mijn leven niets te doen zeker’, zo dacht ik en heb deze baan dus geweigerd…
Daarna heb ik nog een tijdje bij de Heidemij gewerkt. Mijn eerste klus was om 7 zakken graszaad uit te strooien over immense grasvelden. Ik heb alles op 1 plaats uitgestrooid en ben toen in de zon gaan liggen. Dit was dus ook niet helemaal wat ik zocht. Mijn vader had in die tijd een bar in Uithuizen waar mijn (naar later bleek) nieuwe baas zat. Bij het afrekenen zei mijn vader tegen hem: ‘Neem Jan ook maar mee!’ Zo is het eigenlijk begonnen. In het begin vond ik het spuitwerk helemaal niets, wat een stinkerij. Dit werd gaandeweg beter. De bouw kende een stijgende lijn dus er was veel werk, inclusief goede verdiensten.
Wat is je meest bijzondere project geweest?
Dit zijn er meerdere geweest. In Groningen bijvoorbeeld bij een crematorium. Als het druk was, moesten om de haverklap de compressoren uit. ‘Even weer uitrusten, mannen!’ Mooie, oudere panden in de binnenstad van Groningen waren ook altijd bijzonder om aan te pakken. Of de woning van een geflipte architect waar een boom midden in het huis stond. Of het Philips gebouw in Drachten.
Eigenlijk heb ik wel heel veel bijzondere projecten gedaan, van heel klein tot heel grote bungalowparken bijvoorbeeld. Ook heb ik de plafonds aangepakt van de prachtige woning van Adriaan van Dis in Eefde. Dit project liep via een aannemer uit Hoogezand, die Zweedse huizen bouwde. Het huis van Van Dis was heel mooi gelegen, midden in een bos.
Altijd eigen baas willen worden?
Eigenlijk was het meer een samenloop van omstandigheden doordat ik geen franchise ondernemer wilde worden. En ik heb er nooit spijt van gehad, ik hecht sterk aan mijn vrijheid. Ik werk de laatste 2 jaar veel samen met Jan Bos, ook een zzp-er. Hij is van het harde werken, ik zorg dat er zoveel mogelijk werk binnenkomt. Daarvoor werkte ik altijd alleen.
Deze samenwerking, die overigens uitstekend bevalt, is mede ingegeven door het feit dat er bij mij MG geconstateerd is, een zeldzame spierziekte die tot ernstige spierzwaktes leidt. Dit komt en gaat in periodes, als ik mij te druk maak dan komt het los. Ik krijg hiervoor medicatie en ga één keer per maand twee dagen naar het ziekenhuis waar ik eiwitten toegediend krijg. Maar gelukkig ben ik van het relativeren. Ik lig regelmatig tussen patiënten wiens gezondheidstoestand veel erger is. Ik heb soms intensieve gesprekken met jonge patiënten wiens situatie uitzichtloos is. Wie ben ik dan om te klagen?
Heb je nog leuke spuitanekdotes?
In mijn eerste jaar als zelfstandig ondernemer werd ik gebeld vanuit Den Haag door iemand die mijn nummer via mijn zwager had gekregen. ‘Ken je hier komme spuite?’, vroeg hij. ‘Denk je dat we hier geen werk hebben?’, antwoordde ik, maar hij wilde mij heel graag hebben. Ik had er niet zoveel belang bij maar uiteindelijk stemde ik toe voor een dubbele meterprijs + reparatie-uren. Dit was geen probleem dus ik naar Den Haag op een donderdagmiddag na het werk. Ik zou een weekend overblijven en ik logeerde in het centrum van Den Haag bovenin een flat. De man bleek 7 katten te hebben, 1 pieste ’s nachts over mijn tas heen. Het slapen schoot er hierdoor bij in en dus heb ik ’s morgens om 6 uur iedereen wakker gemaakt.: ‘We gaan nu beginnen!’. Ik heb tot ’s avonds laat doorgewerkt zonder te rusten, hierbij het ‘Even een bakkie doen’ wat regelmatig voorbij kwam negerend. Om 23.50 uur waren we klaar. De klant hielp mij gelukkig nog mee om de spuitmachine achter in de bus te plaatsen en ik tufte razendsnel (na veel geld gebeurd te hebben) weer naar Groningen waar ik ’s nachts om 04.30 uur in mijn eigen bedje schoof, heerlijk!
Mijn collega Jan en ik hebben ook eens een bijzonder bouwproject in Noord Duitsland gehad op een groot bungalowpark. We logeerden bij een oud vrouwtje. ‘Ruhe, nette Hern’, zei mijn baas in slecht Duits tegen haar, het ging hierbij over ons. Na onze eerste werkdag daar, besloten we om ’s avonds nog een borreltje te gaan drinken. Toen we om 04.30 uur thuiskwamen bleek dat we onze sleutel vergeten waren, dus het oude vrouwtje maar wakker gebeld. Die kwam er zo snel achter dat wij toch niet van die rustige, nette mannen waren. Over haar badavonturen zullen we het maar niet hebben, daar zit niemand op te wachten, haha…
Tot slot nog even een verhaal over mijn eerste klus op Terschelling. Ik kwam op 6 december aan, en het bleek dat ze dan verkleed Sundrum vieren in Midsland. Dit was ook net wat voor mij, zo werd verteld. Je ging dan de huizen langs en moest kiezen tussen een bruine of een witte. Bier of water, dacht ik nog. Maar het bleek om berenburg of jenever te gaan. Na die tijd nog groot feest in de kroeg en ik lag pas om 05.00 uur in bed. Ik was die dag zo min en brak maar daar het mijn eerste werkdag was, ging ik uiteraard gewoon aan het werk. Om 11.00 uur kwam de aannemer langs. ‘Heb je geen Sundrum gevierd?’. Het bleek dat iedereen vrij genomen had, ik was de enige die aan het werk was. Het werd een helse dag, haha…
Wil je nog iets kwijt over de aardbevingsproblematiek?
Ach, er zijn heel veel meningen en heel veel bewegingen van mensen die hun gelijk willen halen. Als iedereen nu gelijkgestemd zou zijn, dan zouden we sterker staan. Mensen zijn niet meer zo stakingsgezind. Als ze willen actievoeren dan wordt eerst de agenda getrokken om te kijken wanneer het uitkomt om te staken. Ik zei vroeger al dat we een zak met geld zouden krijgen vanuit Den Haag om de schades netjes te herstellen. Dat houdt de mensen dan eerst wel weer een tijdje rustig. Het grote probleem zit dan ook niet in Den Haag maar hier onder de grond. Je kunt de gaskraan dichtdraaien maar de lege holtes blijven…
Volgens mij ben je ook een getalenteerd zanger?
Ik zing al 15 jaar in een band, Tunebune genaamd (Amerikaans voor klankbord), we spelen rauwe rock en bluesrock. We traden vroeger vaak op in clubs, cafés en op festivals. Tegenwoordig is het wat rustiger. Ik was overigens 3e keus als zanger. Eerst was er een knappe dame op auditie geweest maar ze kon niet zingen. Bijna was nog besloten om haar te contracteren ondanks haar gebrek aan zangkunsten maar uiteindelijk is na rijp beraad besloten om hier toch maar vanaf te zien. Na nog een mislukking zei de gitarist (die ik wel kon) tegen mij: ‘Doe kinst ook wel zingen, toch?’. En zo ben ik zanger geworden van deze band.
De laatste jaren zingen we in het Gronings, de teksten voor deze nummers lever ik aan. Mijn eerste nummer was er een van Walter Trout. Zijn nummer ‘Monkey on our back’ speelden wij onder de naam ‘Oap in de nek’, dit sloeg direct in als een bom, haha… Vorig jaar oktober hebben we opgetreden voor Radio Noord, in het programma ‘Twij deuntjes veur ain cent’. Binnenkort zijn we in Veendam te bewonderen en we hebben plannen om een CD-tje met 2 a 3 nummers uit te brengen. Het is voor ons overigens puur hobbywerk, we spelen bij wijze van spreken voor wat consumptiebonnen en een frikadel.
Het zingen vroeger in de kroeg van je vader geleerd?
Nee, dat niet, maar het klopt wel dat mijn vader een kroeg had. Toen ik 14 jaar was kocht hij ‘Bar ’t Oale Nust’, die er eigenlijk nu nog net zo uit ziet als toen. Daarna heeft hij nog een tijdje ‘Hotel Gemeentehuis’ in beheer gehad. Tegenwoordig is hij gediplomeerd schoorsteenveger. Een grillige carrière dus.
Volgens mij mag je graag op stap gaan?
Dat klopt maar dit is door mijn ziekte wel minder geworden. Maar ik mag nog graag een borreltje halen in het dorpshuis (Klokhoes). Zondag heb ik nog mee gedaan met het marathonklaverjassen wat hier georganiseerd werd. De harde kern uit Middelstum was ook aanwezig dus het werd weer gezellig én laat. Af en toe ga ik ook nog wel naar festivals als Sunsation en Eemspop of naar concerten met de gebroeders Huizing.
Kun je iets meer over je gezin vertellen?
Mijn partner Heleen werkt in de gezondheidszorg met mensen die een geestelijke beperking hebben. Ook heeft zij een eigen bedrijfje: Heleen Wegter, interieurontwerp. Samen hebben we 2 kinderen. Zoon Chiel is 12 jaar en zit op het Hogelandcollege in Uithuizen. Dochter Floor is een jaar jonger en zit nog op de lagere school hier in Zandeweer.
Ik ga nooit weer weg uit Zandeweer?
Zandeweer is een geweldig dorp, zoals het nu voelt gaan we hier nooit meer weg! Het is een gezellig dorp met een hoog ‘ons kent ons’ gehalte. Ook onze kinderen zijn hier heel tevreden.
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Wanneer er een elfje op mijn schouder tikt die zegt ‘Doutzen Kroes staat voor je op de stoep’ dan ben ik direct klaarwakker. De rest kun je wel visualiseren…
Waar staat Jan Sluimer Spuit- en afwerkingsbedrijf over 10 jaar?
Ik kijk niet zo ver vooruit, het is zwaar werk. Toen ik 30 jaar was zei ik: ‘ik ga dit geen 10 jaar meer doen’. Hetzelfde verhaal toen ik 40 jaar werd en inmiddels ben ik al weer over de helft. Ik hoop eigenlijk dat ik over 10 jaar op een wit strand met palmbomen lig maar zolang ik dit kan doen ga ik er ook voor. De bouw is echt mijn ding geworden.
Wil je verder nog iets kwijt?
Het is dik in orde zo, maak er maar een mooi stukje van!