Bij de Molen
Knis Beheer
KOOZAA
Huitsing & Poort
Hotel 't Gemeentehuis
De Kleine Munt

Jan Jaap Zijlstra, trainer van de zwaar getroffen voetbalclub FC LEO

Is plezier maken de doelstelling voor het seizoen 2013/2014?

Met plezier je hobby uitoefenen is natuurlijk altijd een voorname doelstelling en dat lukt deze groep sowieso wel. Plezier moet de basis zijn, dan komen de resultaten vanzelf. De zorg om de groep en het bij elkaar houden is misschien wel de belangrijkste doelstelling dit seizoen. Ik werk momenteel met een A-selectie van 20 man waarbij niet iedereen in het eerste kan spelen. De spelers die afvallen moeten goed opgevangen worden in het tweede.

Jouw uitspraak kwam natuurlijk mede tot stand n.a.v. het plotselinge overlijden van één van de belangrijkste spelers van je team, Mart Buikema. De meest tragische gebeurtenis uit je trainerscarrière lijkt mij zo?

Absoluut, het hele gebeuren heeft een enorme impact op de club, de groep en op mij gehad. Ik had altijd al wel het idee met een hele hechte groep en club te maken te hebben en dat werd tijdens de eerste uren na het tragische nieuws bevestigd. Toen ik het bericht van het overlijden van Mart hoorde ben ik in een roes naar de kantine van FC LEO gereden. Deze was door het bestuur van LEO geopend als een soort van gezamenlijke rouwplek om als collectief deze enorme schok enigszins te kunnen verwerken. Toen ik er aankwam bleek dat het bestuur hier heel goed aan gedaan had want de kantine was bomvol. Indrukwekkend om te zien hoe iedereen met elkaar omging.

Het was mijn eerste jaar als trainer bij de club. Je leert elkaar natuurlijk wel redelijk kennen maar hoe ga je hier in vredesnaam mee om? Het besef was er nog niet helemaal en je vraagt je af wanneer de dreun komt. Ik heb mij in eerste instantie bekommerd om de selectie die voornamelijk uit jonge jongens uit Leens en Wehe den Hoorn bestaat. We zijn die middag als groep inclusief begeleiding, staf en Mart’s jongere broertje Stan bij elkaar gaan zitten op de middenstip van het hoofdveld. Gepraat over wat te doen en wat er die week op ons af zou komen. Er moest bijvoorbeeld een advertentie opgesteld worden en wat zouden we kunnen doen op de begrafenis? Hoe zouden we op een goede manier afscheid kunnen nemen van Mart? Wat mij betreft was dit als groep zijnde het moment van het jaar.

Persoonlijk heb ik er flink last van gehad. Hoewel ik Mart pas een jaar kende bleek toch dat ik al een goede band met hem had opgebouwd. Ik heb ook vele gesprekken met hem gevoerd. Over zijn ideale positie in het veld bijvoorbeeld, waar hij het beste tot zijn recht zou komen. Mart was iemand met enorm veel energie en een geweldig sterk lichaam. Hij ging regelmatig op zondag nog even 10 kilometer hardlopen omdat hij soms in de wedstrijd zijn energie niet kwijt kon. Hij had in de winterstop reeds bij mij aangegeven dat hij aankomend seizoen hogerop ging voetballen bij De Knickerbockers. Hij wilde zijn grenzen verleggen. De nacht van zondag op maandag heb ik slecht geslapen. Ik ben wel aan het werk gegaan maar een uur later zat ik al weer thuis. Ik trok het absoluut niet. Ik maakte mij enorm veel zorgen om de jonge jongens in de groep. Woensdag ben ik nog een halve dag aan het werk geweest, de rest van de week stond in het teken van de begrafenis van Mart.

Het bestuur is op maandagavond bij elkaar gekomen om te vergaderen over wat er allemaal moest gebeuren. Vanuit de familie kwam het verzoek binnen om de begrafenis vanaf de middenstip van het voetbalveld plaatst te laten vinden. Met behulp van de gemeente De Marne, die direct klaar stonden om dit te realiseren, is dit plan in werking gesteld. Van alle kanten werd hulp toegezegd. Zo bood de militaire kazerne in Lauwersoog bijvoorbeeld aan om de catering (koffie) te verzorgen tijdens de uitvaart.

Binnen de groep was er een enorme saamhorigheid. Woensdagavond zijn we met zijn allen naar Zoutkamp geweest waar Mart opgebaard lag. Donderdag kwam een gedeelte van de selectie bij mij thuis in Middelstum. Zij hadden wel door dat ik er enorm mee zat en dat ik ook om mijzelf moest denken. Toen knapte er ook iets in mij, deze saamhorigheid deed mij heel goed. Het werd een avond met een lach en een traan waarbij heel veel herinneringen aan Mart werden opgehaald.

Tijdens de begrafenis was het enorm druk ondanks het slechte weer. Zeer aangrijpend allemaal, toen ik naar het sportcomplex reed zag ik enorm veel vlaggen halfstok hangen. Ik vond dat ik wat moest zeggen over de persoon en speler Mart en hoe ik met hem samengewerkt had. We zouden dat weekend aanvankelijk op trainingskamp gaan om op deze manier afscheid te nemen van het seizoen. Ik had twee bekers laten maken. Eén voor de beste speler van het afgelopen seizoen (Rowan Rozema) en één voor het trainingsbeest van het jaar, Mart dus. De voor Mart bestemde beker heb ik tijdens de begrafenis symbolisch overhandigd aan zijn jongere broertje Stan. Als eerbetoon aan een unieke voetballer. Het werd een begrafenis die je echt nooit meer vergeet.

De week erna konden we gebruik maken van slachtofferhulp. Dit werd niet alleen voor de selectie beschikbaar gesteld maar ook voor de staf, naaste vrienden en verder iedereen die hier behoefte aan had. We hebben hier met een kleine 30 man gebruik van gemaakt. Ook in de voorbereiding was slachtofferhulp beschikbaar voor ons. Je kunt dus wel stellen dat de nazorg heel goed geweest is. Op dit moment gaat het redelijk tot goed. Maar vergeten doen we Mart nooit! Dit seizoen zal zwaar worden, als we eerst alles maar weer één keer gehad hebben. We zullen goed om elkaar moeten denken. Zelf kom ik nog drie keer per week langs de plaats waar het ongeluk heeft plaatsgevonden. Ik ben inmiddels ook twee keer bij Mart zijn graf geweest, gewoon als een soort van verwerking. Ik had van te voren nooit verwacht dat ik hier na 1 jaar samenwerking zo mee zou zitten.

Ik denk dat het voor verenigingen goed zou zijn om na te denken over de vraag hoe om te gaan met dergelijke situaties. Vooropgesteld natuurlijk dat ik hoop dat ze er nooit mee te maken zullen krijgen! Maar er komt heel veel op een club af. Toch denk ik dat we mogen stellen dat we als club zijnde met tevredenheid terug kunnen kijken op wat er in korte tijd allemaal gerealiseerd is.

Je hebt ook veel reacties uit de voetbalwereld gehad?

Ja, enorm veel. Er zijn momenten geweest dat ik de telefoon bewust uitgezet heb. Op die momenten heb je gewoon even behoefte aan rust. Later belde ik deze mensen dan weer terug. Ik heb het als een enorme steun ervaren, het doet je als mens goed. Van mijn vorige club Viboa ontving ik bijvoorbeeld een kaart en ook veel oud spelers waar ik mee gewerkt heb, belden even. En collega-trainers namen even contact op om een hart onder de riem te steken. Maar niet alleen mensen uit de voetballerij hoor, ook uit mijn naaste omgeving heb ik veel steun gekregen.

Hoe verliep de voorbereiding?

Ik kan terugkijken op een goede voorbereiding die tot tevredenheid stemt. Al met al zijn we door diverse redenen vier spelers kwijtgeraakt. Dit heb ik proberen op te vangen door jeugdige spelers door te laten stromen en om een oudere speler uit een lagere elftal aan de selectie toe te voegen. We zijn over gegaan op een ander systeem, daar zijn we vanaf de eerste training direct mee begonnen. Dit vergt wel even tijd, de groep moet er natuurlijk eerst even aan wennen.

De gemiddelde leeftijd van het elftal ligt nu rond de 20, 21 jaar. Dat is heel jong dus. Toch hebben we goede resultaten geboekt in de beker. We begonnen met een 4-1 overwinning op De Lauwers en ook tegen 2e klasser Aduard boekten we een verdienstelijke 3-2 overwinning. Alleen tegen 3e klasser Lycurgus, die ik als titelkandidaat zie, gingen we met 4-2 het schip in.

De vereniging moet verder en dan is de indeling in de Friese klasse niet de meest prettige indeling?

Ik zag het al een beetje aankomen. Een aantal ploegen uit de omgeving zoals De Fivel en De Pelikanen promoveerden en dan houd je er rekening mee. We zijn er als club ook niet tegenin gegaan, er zijn belangrijker dingen in het leven. Daar zijn we wel achtergekomen natuurlijk in de afgelopen maanden. Jammer is het wel want de Groninger klasse is wel heel mooi maar het is niet anders. Voor de publiciteit en de toeschouwersaantallen is het ook niet echt bevorderlijk.

Dat wordt straks regelmatig de tomtom instellen dus want ik ken de ploegen niet. Wel verwacht ik pittige wedstrijden tegen fysiek sterke ploegen. Je moet een beetje geluk hebben natuurlijk in de competitie. In het vorige seizoen speelden we bijvoorbeeld 12 x gelijk. Dat kost je uiteindelijk punten. Gelukkig hebben we ons tijdens de laatste competitieronde toch veilig gespeeld.

Kun je iets meer over je trainerscarrière vertellen?

Ik ben begonnen als jeugdtrainer bij mijn oude liefde en de club waar ik mijn voetbalcarrière begonnen ben, de VV Middelstum. Hier ben ik tot de beginjaren 2000 10 jaar jeugdtrainer geweest. In die tijd heb ik ook nog een half jaar het eerste getraind toen trainer Veenhof in de winterstop onverwacht voor een andere club koos.

Toen mijn dochters geboren werden, heb ik ongeveer twee seizoenen niets op trainingsgebied gedaan maar de voorkeur gegeven om meer tijd met mijn gezin door te brengen. In 2005 ben ik weer begonnen bij het tweede elftal van Middelstum, daarna heb ik Henk Buikema nog één seizoen geassisteerd bij Middelstum 1. Hierna volgde 1 jaar SIOS als hoofdtrainer en toen kwam Viboa. Hier ben ik vier jaar trainer geweest. De eerste twee jaar had ik het tweede elftal onder mijn hoede, daarna ben ik twee jaar assistent geweest van Hans van der Ploeg bij Viboa 1. Ik heb er hele mooie jaren gehad. Daarna volgde weer de stap naar het hoofdtrainerschap bij FC Leo waar ik nu mijn tweede seizoen inga.

Wat is het hoogte- en wat het dieptepunt geweest uit je voetbalcarrière?

Dieptepunten waren de talrijke blessures en operaties die ik helaas aan mijn knie heb moeten ondergaan. Dit blessureleed is ontstaan tijdens een wedstrijd van het regioteam tegen mijn oude club, de BV Veendam. Deze wedstrijd werd ook nog eens in Middelstum gespeeld. Na een kopduel kwam ik verkeerd terecht en ik voelde direct dat het mis was.

Gelukkig heb ik ook vele hoogtepunten mee mogen maken. Elke tijdsfase heeft hierin wel zijn bekoringen gehad. Zo zal ik de kampioenschappen in de jeugd van Middelstum bij de E- en B-junioren nooit meer vergeten. Of de beslissende penalty voor Veendam tegen Besiktas op Eurovoetbal bij de wedstrijd om de 5e/6e plaats. Ik zou aanvankelijk als reserve meegaan naar dit evenement omdat mijn contract pas in augustus inging maar ik heb bijna alle wedstrijden mee mogen doen.

Verder zijn de promoties met Middelstum en Appingedam mooie ervaringen geweest. Met Appingedam promoveerden we van de 1e klasse naar de hoofdklasse om vervolgens kampioen te worden. Het eerste seizoen heb ik door drie operaties en daaropvolgende revalidaties niet kunnen voetballen. In het tweede jaar was ik pas de laatste 10 wedstrijden weer wedstrijdfit. Als je dan toch nog belangrijk kunt zijn voor het team en nog een keer een belangrijke treffer maakt dan voelt zo’n kampioenschap na zoveel blessureleed heerlijk.

De Tour de France gaf veel afleiding tijdens de vakantie?

Absoluut, het was geweldig om een keer mee te mogen maken met het hele gezin. De vakantie viel wat dat betreft precies goed. De etappe naar de Alpe d’Huez was in de 3e Tourweek en werd ook nog eens twee keer beklommen! We waren eerst al naar de etappeaankomst in Cap geweest. Bij de tijdrit in Em Brun stonden we bij het vertrekpunt waardoor we alle renners konden zien vertrekken.

Maar het absolute hoogtepunt was natuurlijk de beklimming van de Nederlandse berg Alpe d’Huez. Ik kreeg een SMS van Ronnie Medema dat bocht 7 de Nederlandse bocht was. Zeven bochten lopend beklimmen moest te doen zijn, dacht ik. Maar bij aankomst bij de berg stond bij de eerste bocht het bordje 21 en dus moest ik een behoorlijk stukje klimmen. Maar hiervoor werd ik rijkelijk beloond. We stonden met 10.000-15.000 Nederlanders bij de bocht. Wat een belevenis, wat een feest. De Nederlanders deden het natuurlijk geweldig, dat hielp ook mee aan de geweldige sfeer. Ondanks alle dopingperikelen blijft het wielrennen toch een geweldige sport.

In mijn laatste vakantieweek heb ik de Alpe d’Huez ook zelf nog beklommen. Ik deed er één uur en 44 minuten over en ben bij wijze van spreken 5 keer doodgegaan. Wat zwaar zeg, ik ben dan ook enige malen gestopt. Je krijgt dan nog meer respect voor de wielrenners. Volgend jaar maar weer richting Frankrijk lijkt mij zo, de Mont Ventoux is ook een geweldige uitdaging!

Kun je iets over je werkzaamheden vertellen?

Ik ben sinds 3,5 jaar personeelsplanner bij de Abiant Uitzendgroep in Groningen, regio Groningen, Haren en Hoogkerk. Ik moet de mensen die bij ons ingeschreven zijn aan het werk zien te krijgen en te houden. Veel contacten dus met de uitzendkrachten maar ook met de vertegenwoordigers van diverse bedrijven. Je moet dus goed met mensen om kunnen gaan, het werk bevalt mij gelukkig heel goed. Ik zie ook zeker raakvlakken met mijn trainerschap. Je moet om kunnen gaan met verschillende karakters, daarbij rekening houdend met het feit dat (jonge) mensen natuurlijk veel mondiger zijn geworden.

Kun je iets meer over je gezin vertellen?

Ik heb mijn vrouw Anneke leren kennen in 1989, we zijn al bijna 25 jaar een paar dus. Anneke is lerares van groep 1 van de Brunwerd in Uithuizen. Ze is een veelzijdige vrouw die op de zaterdagen zwemles geeft en de kinderen hierdoor voorbereid op de zwemvaardigheidsdipoma’s. Ook zit ze in het bestuur van de Middelstummer Gymnastiek Vereniging.

Samen hebben we twee dochters gekregen. Ilse is in 2001 geboren, ze zit nu net op het voortgezet onderwijs in Uithuizen. Ook zij is druk bezet. Ze zwemt, speelt toneel en zit in de jeugdmalletband van muziekvereniging Concordia. Ook de agenda van Sascha, geboren in 2003, puilt zo langzamerhand uit. Ze zit ook op toneel en turnt daarnaast drie keer per week en gaat ook nog één keer per drie week als afgevaardigde van de MGV naar selectietrainingen in Heerenveen. Ze heeft zelfs een keer met Epke Zonderland getraind hoewel haar eigen training er hierdoor bij in schoot want ze stond alleen maar naar Epke te kijken. Ook Sascha zit bij Concordia, ze krijgt er trommelles.

Nog leuke voetbal/werkanekdotes?

Ach, er is natuurlijk enorm veel voetbal- en kleedkamerhumor maar er schiet mij zo 1,2,3 niets concreets te binnen. Je maakt bij elke vereniging wel leuke en gezellige momenten mee natuurlijk. Zo ben ik ’s nachts na weer een gezellig uitje met de selectie van Viboa regelmatig op een beschikbaar gestelde fiets met kinderzitje naar huis gefietst. En tijdens de wedstrijd Middelstum-FC Leo in de voorbereiding stond dochter Sascha langs de lijn en zij leerde haar vader van een andere kant kennen. ‘Papa was boos, en stond te schreeuwen langs het veld’. Toch houd ik het erop dat ik in de loop der jaren rustiger ben geworden langs de lijn!

Nog tijd voor andere hobby’s?

Op maandagavond ben ik met de buurman aan het spinnen bij sportschool Veldwijk in Winsum. Daarnaast doe ik mee met het 35+ plus team van de VV Middelstum. Tijdens de zomermaanden ben ik vaak aan het wielrennen. Verder houd ik van gezelligheid en mensen om mij heen. Ik ben gelukkig nog steeds van harte welkom bij Viboa en beschouw ze nog steeds een beetje als mijn club, naast Middelstum natuurlijk. In mijn laatste jaar bij Viboa betrapte ik mij er steeds vaker op dat ik ‘We’ zei als ik het over deze club had.

Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?

Eigenlijk nergens voor. Door de week kom ik door de trainingen en het spinnen vaak laat op bed terwijl het wekkertje doorgaans vroeg weer afgaat. Ik merk aan mijzelf dat ik er vrijdags af en toe wel eens doorheen zit en dan moet de drukke zaterdag nog komen. Nee, laat mij ’s nachts maar lekker met rust, ik heb dan mijn slaap wel nodig.

Waar staat de trainer Jan Jaap Zijlstra over 10 jaar?

Ik heb op dit moment Oefenmeester 2 als diploma. Dit vind ik ook wel genoeg. Het kost veel tijd en geld om het diploma oefenmeester 1 te halen. Je mag dan ook teams uit de 1e klasse en hoofdklasse trainen. Voor mij zou dit dan betekenen dat ik CVVB, Viboa of Omlandia zou mogen trainen, een club uit de stad zie ik niet echt zitten. Maar dat is dus niet aan de orde.

Als ik tegen die tijd een leuke tweede- of derdeklasser als club heb dan ben ik tevreden. Ook lijkt het mij een leuke uitdaging om bijvoorbeeld als assistent trainer bij een club uit de hoofd- of topklasse aan het werk te gaan, bijvoorbeeld ACV of Be Quick. Wat dat betreft heb ik de jaren als assistent trainer bij Viboa samen met hoofdtrainer Hans van der Ploeg als heel prettig ervaren.

Wil je verder nog iets kwijt?

Als Middelstummer voel ik mij nauw betrokken bij de plannen voor een nieuwe sporthal. Ik zit dan ook in de klankbordgroep ‘Voorzieningen nieuwe sporthal’. Het zal voor de verschillende sportverenigingen in het dorp een enorme boost zijn als deze plannen ook daadwerkelijkheid gerealiseerd zouden worden. Ik hoop dan ook dat dit van de grond komt, het zou voor het dorp Middelstum geweldig zijn!

Bert Koster
Middelstum
info@bert-koster.nl
bertkoster1@gmail.com
www.bert-koster.nl
06-51715098
0595-552405
KvK nummer: 57250278
BTW nummer: NL001445322B69