Op zoek naar het zomergevoel in Garsthuizen, Zijldijk en Kolhol…..

Week drie van de reeks ‘Op zoek naar het zomergevoel in….’ start ik vandaag relatief dichtbij huis. Garsthuizen ligt immers, rijdend via de Eemshavenweg, slechts acht kilometer van Middelstum verwijderd. En wanneer je bij de volgende afslag op de Eemshavenweg afslaat en naar rechts stuurt dan ben je al in Zijldijk. Twee plaatsjes waar ik eigenlijk nooit kom. Maar waar nog wel wat verhalen liggen, ook website gerelateerd. Om het verhaal nog iets meer ‘body’ te geven worden ook aandacht voor de plaatsen/gehuchten Startenhuizen, Kolhol en Oosternieland….

Garsthuizen

Even voor achten parkeer ik de Up op het parkeerterrein voor het dorpshuis. Daar waar we bijna twee jaar geleden de Sara-verjaardag van Anneke vierden. Ook week drie van deze reeks kan gelukkig gewoon in een korte broek en t-shirt worden aangevangen. Dat is ook wel eens anders geweest. Ik besluit eerst maar even richting voormalig installatiebedrijf Brontsema te wandelen. Dat moet toch een van de beroemdste inwoners van het dorp zijn.

Of is dat toch zijn buurman Kor? Die heeft immers een eigen hoek die naar hem vernoemd is. Daarbij heeft hij ook nog eens een mooie Pipowagen te koop staan. Die zal ie vast zo wel kwijt zijn. Voordat ik het weet, loop ik het dorp al weer uit. Maar niet voordat ik Hanos-chauffeur Piet begroet. Kwam ik die twee jaar geleden ook al niet in Termunten tegen? Mooi man!

Ik loop terug naar het dorpshuis en kom langs het huis van Bas die vorig jaar voor de ziekte van zijn zoon de 4 mijluitdaging aanging. Ik ben benieuwd hoe hem dit is vergaan. Hopelijk komt daar nog een reactie op. Meerdere interviews vanuit dit dorpje, met ongeveer een kleine tweehonderd inwoners, voornamelijk pensionado-gerelateerd, schieten mij nu te binnen. Je hebt in Garsthuizen natuurlijk de Kuiperij-, Roperij- en Weverijweg, allemaal refererend aan oude ambachten uit vervlogen tijden.

Voordat ik er verdacht op ben, loop ik alweer het dorp uit. En vanuit deze hoek kan ik mooi molen De Hoop op de gevoelige plaat vastleggen en zou ik kunnen beginnen aan het ommetje om het dorp maar deze behelst 7,5 kilometer en dat gaat mij net even te ver. Teruglopend het dorp in, ontwaar ik al snel waar mijn op een na jongste neef is komen te wonen. Door de ramen gluur ik even naar binnen en ik hoop maar dat het noaberschap hier niet zo groot is dat ze mij voor een inbreker aanzien.

Even verderop in deze straat is een grote speelplaats. Elk kind in het dorp heeft een toestel voor zichzelf, zo groot is ie wel. Daarbij is er ook een jongerenplek ingericht. Het geheel ziet er onderhouden uit. Via de Kuiperijweg wandel ik vervolgens maar zo Startenhuizen binnen. Wikipedia kan mij niet vertellen hoeveel inwoners dit minidorp heeft en ook mijn beoogde foto van de naamborden van beide plaatsnamen blijkt achteraf in rook te zijn opgegaan. Waarom Startenhuizen niet gewoon samengevoegd is met Garsthuizen in het verleden is mij een raadsel.

Na een klein uurtje wandelen, besluit ik terug te gaan naar het dorpshuis. En dan loop je op het huis af waar vroeger de ouders van een klasgenootje van Jazlijn woonden. Ik herinner mij nog dat ik haar per fiets na het spelen weer opgehaald heb en dat ik in dat huis gebeld werd door een potentiële werkgever. We hebben het dan over zo’n twaalf jaar geleden in de tijd dat Jazzie nog zonder morren bij mij achter op de fiets stapte. Later kwamen we de inmiddels verhuisde Harry in het prachtige vestigingsstadje Dinant in de Belgische Ardennen weer tegen.

Mooie herinneringen die mij nu zo maar te binnen schieten. Destijds stond ook de kerk nog midden in het dorp, daarmee het bekende spreekwoord eer aandoent. Misschien toen ook al in de steigers en in vervallen staat. Men is nog naarstig op zoek geweest naar gelden om de kerk voor het dorp te behouden maar die bleek uiteindelijk in zo’n vervallen staat te zijn dat hij is afgebroken. Een kleine steenlaag is nog zichtbaar en anders herken je de plek wel aan de zerken die er om heen staan.

Achteraf had ik nog best een foto kunnen maken van de pastoriewoning in het dorp. Wat mij betreft één van de mooiste panden in Garsthuizen. Of van het dorpshuis die voor het dorp zo belangrijk is en waar op zaterdag de dorpsbewoners vaak bij elkaar komen. Maar het is er niet van gekomen. Dat is aan de geachte lezers zelf om al wandelend eens tot zich te nemen.

Ik start de Up voor een hurry-up naar het nabijgelegen Zijldijk. Maar niet voordat ik de grootste verrassing qua beroemde inwoners door de jaren heen van Wikipedia pluk. Jaja, Minke Lalkens: https://nl.wikipedia.org/wiki/Minke_Lalkens. En laat die pagina nu ook nog eens doorgelinkt zijn naar ons interview van twee jaar geleden. Het moet niet gekker worden inderdaad…..

Zijldijk

Bij mijn weten ben ik in mijn hele leven maar één keer eerder in Zijldijk geweest en dat was dankzij het pensionadointerview met Willem Schaap. Die zie ik even later met zijn Zonnedorpen-bedrijfswagen het dorp uitrijden. Zonnedorpen kan mensen uit Zijldijk en nog enige plaatsen in de buurt adviseren over verduurzaming maar ook hoe van het gas los te komen. Daarnaast heeft de familie schaap in de vroegere beeldbepalende gereformeerde kerk nu een B & B onder hun hoede en daar zie ik Saskia druk bezig in de tuin om alles weer netje te maken. Een mooie aanwinst voor het dorp Zijldijk derhalve, deze oud-Middelstumers.

Even dacht ik drie kerken op een rij te kunnen traceren. De eerste in rij is de enige die nog actief in beheer is. Hier zetelt de doopsgezinde gemeente uit zowel Zijldijk als Zeerijp. Met iets van 25 leden en 26 belangstellenden een kleine maar hechte gemeenschap die voor elkaar klaar staan, zo lees ik op het publicatiebord. Ik neem direct nog maar een kiekje om ook de kosterijwoning mee te nemen.

Kerk 2 is dus nu een B & B en kerk 3 blijkt nooit een kerk geweest te zijn maar het gaat hier om de oude openbare school. Het is de dakruiter die mij van mijn à propos brengt. Nu zit Zonnedorpen in het voormalig schoolpand waar ook dorpshuis ’t Fivelhoes onderdak vindt. Verder wordt de voor- en achterkant van de Hoofdweg afgebakend door een grote onderneming, in elk geval qua bedrijfspandoppervlakte. Mooi ook dat je aan beide kanten van het dorp dubbel welkom wordt geheten middels een extra bord.

In een van de weinige zijstraten van het lintdorp dat een dikke 160 inwoners telt, maak ik nog een kiekje van Paardenlief. Op Wikipedia lees ik dat Zijldijk vroeger nauwe banden onderhield met het nabijgelegen Oosternieland waar ik volgende week heenga. Maar de aanleg en de ingebruikname van de Eemshavenweg zorgde er voor dat de banden letterlijk en figuurlijk verbroken werden. Vanuit mijn jonge jaren kan ik nog de enorme bulten zand herinneren toen deze inmiddels niet meer weg te denken weg aangelegd werd. Beide dorpen behoren ook nog eens tot verschillende gemeenten.

Kolhol – Oosternieland.

Om het uitstapje nog even te rekken, rij ik op de terugweg alvast even ter verkenning door Oosternieland heen. Maar ik pak ook het gehucht Kolhol nog even mee. Bij mijn weten woont oud-gedeputeerde IJzebrand Rijzebol hier nog steeds. Naast een mooie politieke carrière, waarin hij onder andere wethouder was in Loppersum en Delfzijl, kan hij ook bogen op meer dan vijftig jaar akkerbouwervaring binnen zijn eigen bedrijf.

Om het uitstapje nog even te rekken, rij ik op de terugweg alvast even ter verkenning door Oosternieland heen. Maar ik pak ook het gehucht Kolhol nog even mee. Bij mijn weten woont oud-gedeputeerde IJzebrand Rijzebol hier nog steeds. Naast een mooie politieke carrière, waarin hij onder andere wethouder was in Loppersum en Delfzijl, kan hij ook bogen op meer dan vijftig jaar akkerbouwervaring binnen zijn eigen bedrijf.

En met die wetenschap komt er een einde aan dit reisverslag. Hierbij ook nog even het linkje naar de kiekjespagina: https://bert-koster.nl/2024/08/19/een-zomerinstagrammetje-uit-garsthuizen-zijldijk-en-kolhol-3/ . Morgen staan twee parels uit Middag-Humsterland op het programma:  Garnwerd en Feerwerd. Wederom op naar de gemeente Westerkwartier dus maar nu een stuk relaxter dan vorige week in Leek!