Bij de Molen
Knis Beheer
KOOZAA
Huitsing & Poort
Hotel 't Gemeentehuis
De Kleine Munt

Jan Bijsterveld, van (pionier)onderwijzer tot dorpsgids in Winsum

Kunt u zich heel kort even voorstellen?

Jan Bijsterveld is ook mijn volledige naam. Ik ben op 29 september 1955 geboren in Winsum. Kind nummer twee en de oudste zoon uit een gezin van zes kinderen. Eén hiervan is naar Amersfoort verhuisd, de rest woont allemaal in de buurt. Helaas is mijn broer Roelf 2 jaar geleden overleden.

Mijn vader was vroeger eerst huurboer maar werd later zelfstandig boer op ‘Baatjeborg’. Deze boerderij is nu een B&B met als naam Batenborg en staat net buiten Winsum richting Schouwerzijl. Mijn moeder was druk met het huishouden en de zorg voor haar zes kinderen.

Ik heb tot mijn 25e op de boerderij gewoond en verhuisde daarna naar de Westerstraat in Winsum. Mijn relatie bracht mij rond 1988 naar Leens en rond 1994 zijn we in Nieuwstad in Winsum gaan wonen. Dit huis was al van mij maar ik had hem in de tussentijd verhuurd. We vinden het een mooi stee om te wonen.

Wat is uw burgerlijke staat?

Ik woon sinds 1988 samen met Janny Timmer en heb haar leren kennen toen ik korfbaltrainer was in Eenrum/Leens. Janny was een van de speelsters van het net opgerichte recreantenteam en ik werd haar trainer.

Zij was op dat moment een gescheiden vrouw en moeder van twee kinderen. Arnaud is 49 jaar en woont in Enschede. Marjon is 47. We hebben vier kleinkinderen en twee extra bonuskleinkinderen. Twee kleinkinderen zijn een half uur na hun geboorte reeds overleden.

Wat is uw voormalig beroep?

Na de lagere school in Winsum, ging ik naar de MULO. Ik bleef in het eerste jaar zitten en had het geluk dat de MULO MAVO werd en dat systeem moest opnieuw uitgedokterd worden. Daarna vervolgde ik mijn pad op de Nijenborg HAVO in Groningen. Ik haalde mijn diploma met de hakken over de sloot dankzij een herexamen.

De PABO zat in hetzelfde gebouw als de HAVO. Die opleiding kwam door toevalligheden op mijn pad en op mijn 23e haalde ik mijn diploma. Een jaar langer dan regulier want ik ging voor de gezelligheid naar school en was een makkelijke en luie leerling die wel alle dagen met plezier heenging.

Daarna volgde mijn militaire dienstperiode en een tijd waarin ik werkzaamheden als schoonmaken, verkoper bij Perry Sport, invaller op de huishoudschool in Uithuizermeeden en administratieve werkzaamheden afwisselde voor lange buitenlandse reizen naar bijvoorbeeld Amerika en Canada.

Dat veranderde toen ik rond 1981 een baan aangeboden kreeg voor de nog op te richten opleiding Centrum Praktijkgerichte Vakopleiding voor Volwassenen. Ik had twee collega’s en we zaten aanvankelijk in een gebouw in De Hoogte in Groningen. Dit was de eerste opleiding in zijn soort in Nederland en dat betekende dus veel pionieren, zeker in het begin.

Bij ons thuis zaten we aan tafel en we maakten op papier hele opstellingen over hoe het er allemaal uit moest komen te zien. Ik gaf er administratieve cursussen maar ook boekhouden, leren telefoneren en allerlei praktijksimulaties. Bijvoorbeeld hoe om te gaan met diverse scenario’s op het werk. Eigenlijk ben ik blijven pionieren en dat zo’n 26 jaar lang. In die tijd heb ik heel wat reorganisaties meegemaakt maar ik ben altijd positief gebleven. We waren onderdeel van Arbeidsvoorziening. Bij een van de reorganisaties werden we overgenomen door Noorderpoort.

Toen er op deze instelling na weer een reorganisatie mensen uitmoesten, zorgde ik ervoor dat ik hier één van was. Ik heb tijdens mijn werkperiode meerdere keren een sabbatical opgenomen om te gaan reizen. Toen ik terugkeerde ben ik projectmatig voor het Noorderpoort gaan werken.

Ik ging met risicojongeren aan de slag maar ook met jong én oud voor allerlei opfris- en bijspijkercursussen. Zo heb ik de nodige communicatiecursussen verzorgd aan mensen van achttien tot zeg maar zestig jaar. Maar ook telefoon- en sollicitatietrainingen. Gerichte trainingen over hun houding en het leren om nee te durven zeggen.

Dit heb ik tot mijn 58e met veel plezier gedaan om vervolgens eerst 2 jaar financieel zelf te overbruggen. Toen ben ik mijn knopen gaan tellen en door op mijn zestigste mijn pensioen naar voren te halen, kon ik het financieel tot aan mijn officiële pensionering in 2022 wel uitzingen.

Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?

Na mijn pensionering  heb ik eerst één jaar helemaal niets aangenomen. Dat was voor mij niet zo moeilijk want ik had wel eerder sabbaticals ingelast immers. Ik heb na een jaar wel gecheckt of mijn financiële overbruggingsberekeningen inderdaad haalbaar waren. Volgens mij moet het allemaal wel lukken.

Ik heb in mijn hele leven veel aan sport gedaan. Ik was een echte waterrat en mocht graag zwemmen. Ook deed ik aan gymnastiek en ik zat op voetbal bij Viboa. Dat combineerde ik op den duur met korfballen en omdat ik regelmatig op doel moest en dat niet mijn favoriete bezigheid was, koos ik uiteindelijk voor het korfballen. Maar eigenlijk vond ik volleyballen nog weer mooier. Ik behoorde tot de eerste leden van volleybalvereniging Winkheem.

Ik heb tot 2012 gekorfbald en ben jarenlang trainer geweest maar ook voorzitter van korfbalvereniging Nowegro. Toneelstukken regisseren was ook iets wat ik heel graag mocht doen. Eerst van 1975 tot 1984 voor CPJ Winsum. Daarna negentien jaar voor Laomas uit Adorp van 1993 tot 2012. We speelden met onze stukken tot in de Molenberg in Delfzijl aan toe.

In 2019 kwam de functie van dorpsgids op mijn pad. Samen met nog enige dorpsgenoten kregen we training van de toenmalige dorpsgids die slechts twee a drie keer per jaar op pad ging. Maar door een samenwerkingsverband tussen de middenstandsvereniging / toeristische afdeling werd besloten dat het aantal rondleidingen wel wat meer mochten worden.

Toen Winsum in 2020 uitgeroepen werd tot mooiste dorp van Nederland leidde dit tot een enorme stijging van het aantal rondleidingen. Ik ben vorig jaar tientallen keren met een groep toeristen op pad geweest en ik geloof dat we al met al zo’n 2700 mensen rond hebben mogen leiden.

Ik zie het allemaal niet als werk en ga ook niet bewust op zoek naar nieuwe invullingen in mijn leven. Maar ik ben wel een enthousiast persoon die geïnteresseerd is in de geschiedenis van onze omgeving. Daarbij ben ik iemand die heel goed gedijt in een omgeving waar de sfeer goed is. Daar probeer ik zelf mijn steentje aan bij te dragen. Denk hierbij ook aan het happy-stones-project waarbij men op zoek moet naar fraai geschilderde stenen die her en der in het dorp verstopt liggen.

Als individu zoek ik de verbinding met andere mensen en dat leidt soms tot bijzondere samenwerkingsverbanden. Zo was op zaterdag 4 mei de opening van de raamexpositie rondom inkt- en verffabrikant Marten Talens. De kleurrijke geschiedenis van de man die in 1850 in Winsum geboren is. Dit was niet bekend maar door een fotoboek die ik ontvangen heb, ben ik hier achtergekomen.

Maar liefst 130 vrijwilligers hebben zich vervolgens ingezet om van deze raamexpositie een succes te maken. Van animatiefilmers tot etaleurs, van schrijvers tot mensen die spullen beschikbaar stelden. Deze expositie is overigens nog tot 31 augustus in Winsum te bezoeken. Zeker een aanrader!

Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?

Dat zijn er heel veel. Alle dagen zijn wat dat betreft mooi. Ik ben een dankbaar en positief ingesteld mens die goed met andere mensen kan omgaan. Elk contact is wat dat betreft een hoogtepunt. Vanuit mijn korfbaltijd komt de herinnering boven dat we vanuit het niets Nederlands afdelingskampioen zijn geworden in Barendrecht.

En de dieptepunten?

Twee van onze kleinkinderen hebben slechts een half uurtje mogen leven. Als je dan in de schoenen probeert te staan van je dochter die moet persen in de wetenschap dat haar baby’s snel daarna zullen overlijden dan roept dat heftige emoties op. Een jaar later werd in goede gezondheid nog een tweeling geboren waar we heel trots op zijn!

Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?

Ik wil nog eens een boek uitgeven vol met toevalligheden die ik beleefd heb. Gelukkig zijn er bij al die gebeurtenissen mensen geweest die de bijzondere verhalen kunnen beamen. Verhalen in de trant van, ‘het zal toch niet waar wezen?!’ Daarvan zou ik de nodige aan het papier toe kunnen vertrouwen.

Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?

Ik heb er alle vertrouwen in dat die dingen automatisch op mijn pad komen. Zo gaat het immers mijn hele leven al. Op reis gaan, hoort hier niet bij. Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid dat ik al vele mooie en verre reizen heb mogen maken. Zo ben ik bijvoorbeeld zes keer naar Indonesië en Canada geweest. Maar ook in Amerika, Kenia, Nieuw-Zeeland en Cuba heb ik voetstappen liggen.

Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?

Dat is vast wel gebeurd maar ik ben er niet mee bezig. Wel krijg ik als aanjager soms de aandacht waarvan ik denk, dit is in veel breder verband opgezet en ik doe het niet alleen. Dat vind ik dan wel eens lastig.

Dat geldt ook wel een beetje voor de ik-vorm van dit pensionadoverhaal. Dat is op zich logisch omdat het over mijn levensverhaal gaat maar ik wil er graag bij vermelden dat ik alleen niets kan realiseren, we moeten het samen doen.

Binnenkort mag ik Koning Willem Alexander en Koningin Maxima rondleiden wanneer ze op hun werkbezoek Winsum aandoen. Dat vind ik een hele eer maar ik gun het anderen net zo goed om dit te doen.

Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?

Dat moet een hoog cijfer zijn, een acht of een negen. Wat een ander vaak heel vervelend vindt, daar kan ik goed mee omgaan. Zo heb ik dertien reorganisaties meegemaakt. Ik kon verdriet hebben over een collega die ontslagen was maar ging vervolgens wel verder.

Wilt u verder nog iets kwijt?

‘Groetn kost niks. Hand opsteekn ook naait’ Een mooie spreuk van voormalig garagehouder en buurtbewoner Dickie Dijkema dat de lijfspreuk van onze buurtvereniging, ROK genaamd: Rondom de Obergumer Kerk, is geworden. Aandacht en omzien naar elkaar en zorgen voor een goede onderlinge sfeer. Dat is waar onze buurtvereniging, waar ik de voorzitter van mag zijn, voor gaat!

Bert Koster
Middelstum
info@bert-koster.nl
bertkoster1@gmail.com
www.bert-koster.nl
06-51715098
0595-552405
KvK nummer: 57250278
BTW nummer: NL001445322B69