Bij de Molen
Knis Beheer
KOOZAA
Huitsing & Poort
Hotel 't Gemeentehuis
De Kleine Munt

Ludolf Wieringa, douanier en vogel- en natuurliefhebber

Kunt u zich heel kort even voorstellen?

Luidolf Jakob Wieringa, zo luidt mijn volledige naam, roepnaam Ludolf. Ik ben op 7 juni 1952 geboren in hetzelfde huis als waar je nu te gast bent. Kadastraal gelegen, Hoofdweg 11 te Huizinge. Ik kom uit een groot gezin van tien kinderen waarvan er twee al op jonge leeftijd overleden zijn. Geert-Jan was 4 jaar toen hij spelenderwijs onder een auto terecht kwam. En mijn twee jaar oudere broer Jan kreeg op 24-jarige leeftijd meerdere hersenbloedingen. Hij is nog geopereerd maar het mocht uiteindelijk niet baten. De meeste van mijn broers en zussen wonen dicht in de buurt, mijn oudste zus woont met haar man in Grootegast.

Mijn vader was boerenarbeider en heeft lange tijd bij boer Ubbens op de Dellehoeve aan de Delleweg in Huizinge gewerkt. Later werd hij bij de Agrarische Unie magazijnmedewerker. Eerst in Ruischerbrug, later in Onderdendam. Mijn moeder had het druk met het huishouden en dat was met zo’n groot gezin ook niet zo verwonderlijk.

Ik heb zo’n twintig jaar aan de Hoofdweg gewoond en moest toen in 1972 in militaire dienst, wat ik overigens wel als een prettige tijd heb ervaren. Daar heb ik toen ook mijn brevet A parachutespringen gehaald, een fantastische ervaring. Het was de bedoeling dat ik samen met een kamergenoot zou gaan maar hij mocht niet van zijn ouders.

Het werk bracht mij in 1974 naar Zevenaar. In 1978 ben ik aan de Kustweg in Delfzijl in een flat gaan wonen. Jouw broer Henk was destijds in 1990 de volgende bewoner. Zelf verhuisde ik naar de Erwtenkamp. Al met al heb ik zeventien jaar op twee plekken in Delfzijl gewoond. Toen mijn ouders naar Middelstum verhuisden, kreeg ik de kans om het ouderlijk huis te kopen en dat leek mij wel wat. Sinds 1995 woon ik met veel plezier in Huizinge.

Wat is uw burgerlijke staat?

Ik ben mijn hele leven ongehuwd gebleven. Maar door het vrijwilligerswerk en mijn hobby’s kom je altijd wel andere mensen tegen. Ik mag graag onder ‘de mensen komen’ maar kan ook prima alleen zijn. 

Wat is uw voormalig beroep?

Na de lagere school aan de Zuiderstraat in Middelstum, ging ik naar de LTS in Uithuizen. De timmerrichting zat vol, met metaal heb ik niets, schilderen was het ook niet voor mij; vandaar dat ik richting de landbouwtechnologie ging. Op zestienjarige leeftijd haalde ik mijn diploma en ging van school af. Wel heb ik later nog een cursus Engels gevolgd en nog wat bedrijfsopleidingen.

Ik zag een vacature in de krant staan waarin ze bij het Zoölogisch Laboratorium in Haren, onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen, een dierenverzorger zochten. Ik heb wel wat met dieren en ben een natuurliefhebber dus dit baantje was aanvankelijk geknipt voor mij. Na mijn militaire diensttijd keerde ik er terug. Ik wilde eigenlijk wel jachtopziener worden en iemand die dit beroep uitoefende, adviseerde mij om eerst de nodige veldervaring op te doen bij de douane. Een andere optie was biotechnisch laborant worden maar die opleiding was juist naar Utrecht verhuisd en daar wilde ik niet heen.

En zo bracht het werk als douanier mij in 1974 naar Zevenaar. Ik werd dus Rijksambtenaar in dienst bij het Ministerie van Financiën. Dat was in het begin wel even wennen in een nieuwe omgeving maar het ging mij er goed naar de zin. In die regio stonden vier grenskantoren waarvan er twee van 6 tot 22 uur geopend waren, een van 6 tot 24 uur en een dag en nacht. Ik werkte op alle kantoren en moest dus ook nachtdiensten draaien. Ik heb in die tijd heel veel paspoorten gecontroleerd. Af en toe werd er een auto uitvoerig gecheckt en dan moest de kofferbak open en controleerden wij of er ergens wapens, tabak of alcohol of ander smokkelwaar verstopt was.

Het jaar 1977 staat mij nog helder voor de geest. Een Duitse werkgeversleider, Hans Martin Schleyer, werd ontvoerd door leden van de Rote Armee Fraction (BaaderMeinhof groep) en later vermoord met als gevolg dat de grens tussen Nederland en Duitsland min of meer hermetisch werd afgesloten. Duitse douaniers, die normaal dienst deden aan de toen nog bestaande grens tussen Oost- en West-Duitsland, kwamen ter versterking naar de grens tussen Nederland en West-Duitsland en stonden met hun geweer in de aanslag achter ons terwijl wij het binnenkomend verkeer controleerden. Geen overbodige luxe als je bedenkt dat twee collega’s van ons in Kerkrade zijn doodgeschoten toen ze, naar later bleek, twee leden van de RAF naar hun identiteitspapieren vroegen.

Naast het werk in de grenskantoren, draaiden we ook wel velddiensten. Dan werden we op een bepaald punt afgezet en liepen we langs de grens. Dergelijke controles werden ook wel per fiets en auto uitgevoerd. Na bijna vijf jaar in Zevenaar te hebben gewerkt, wilde ik graag weer naar het noorden terug. Ik kwam als douanier in Delfzijl terecht waar ik o.a. schepen in- en uit moest klaren. Aan boord ook checken hoeveel rookwaren, drank en andere belastingvrije goederen er aanwezig was. Een bepaalde hoeveelheid werd vrijgegeven en de rest  werd in een speciaal daarvoor aanwezige kast bewaard en vervolgens verzegeld.

Drie mijl uit de kust mocht deze kast dan weer geopend worden. Dit werkte hetzelfde als met de zgn. Butterfahrten. Hier werd de winkel na inklaring verzegeld en die mocht pas weer geopend worden als het schip buiten de driemijlszone kwam. Dan konden de passagiers hun inkopen doen. Bij terugkeer in de haven maakte je tijdens de controle soms ook van alles mee. Zo heb ik wel eens iemand betrapt die jenever vervoerde in 7-upflessen. Op de vraag wat dat was antwoorde de betreffende persoon: ‘7-up’. ‘Daar zit wel een apart geurtje aan meneer!’. Of dat de chocolaatjes uit chocoladedozen waren verwisseld door sigaretten.

In de Eemshaven en in Delfzijl werd toezicht gehouden op alles wat daar gebeurde, maar ik zat ook wel op kantoor waar de administratie van de im- en de export van goederen werd bijgehouden. In de loop der jaren draaide ik steeds meer kantoordiensten. Het werk veranderde dus. Zo werkte ik bijvoorbeeld op het kantoor van RDW in Groningen waar ik de belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) op geïmporteerde auto’s uit het buitenland moest berekenen en innen. Toen dat werk werd overgeheveld naar de belastingdienst in Emmen ben ik nog een aantal maanden op en neer gereden naar Emmen om de collega’s aldaar in te werken.

Hierna werd ik tewerkgesteld binnen het Team Intellectuele Eigendomsrechten. Dit team hield zich voornamelijk bezig met de opsporing van namaakgoederen. Vooral op Schiphol en in de haven van Rotterdam werden veel namaakgoederen aangetroffen. De collega’s daar deden dan de eerste check en stuurden ons de foto’s van de betreffende goederen. Die foto’s werden dan vergeleken met foto’s van originele goederen en zo nodig werden de foto’s ook nog naar de merkhouders verstuurd.

Wij deden dan de eerste check op de echtheid van bijvoorbeeld Louis Vuitton tassen of die vervalst waren. Het ging om allerlei goederen die nagemaakt werden. En dan komt ook de gezondheid in het geding. Wat te denken van namaakmedicijnen, namaakonderdelen voor auto’s e.d.. Het is voorgekomen dat mensen blaren in de mond kregen door het gebruik van namaaktandpasta.

En zo heb ik al met al 42 jaar bij de douane gewerkt. In 2016 kon ik tijdens een reorganisatie twee jaarsalarissen meekrijgen en daarmee kon ik de tijd tot mijn pensionering wel overbruggen. Op mijn 55e hoefde ik geen nachtdiensten meer te draaien en ben ik al een dag minder gaan werken. Ik heb het werk altijd als prettig ervaren maar de beginjaren waren het avontuurlijkst en het mooist.

Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?

Ik ben absoluut niet in een zwart gat terechtgekomen maar moest wel even mijn draai zien te vinden. Mijn hobby is vogels kijken/spotten en daar heb ik nu meer tijd voor. Inclusief mooie tripjes naar bijvoorbeeld zuid-Zweden waar veel vogels in de herfst tijdens de trek vanuit Noord-Rusland en Scandinavië naar het zuiden de oversteek naar Denemarken maken. Maar voor deze hobby ben ik ook al wel in India, het Everglades Nationaal Park in Florida in Amerika en in Georgië geweest met een groepje andere vogelaars. Wat dat betreft heb ik wel het nodige van de wereld gezien.

Voor mijn werk ben ik ook nog zes weken uitgezonden geweest naar Hongarije tijdens het conflict tussen verschillende bevolkingsgroepen in Bosnië-Herzegovina, waarbij ook het aan Hongarije grenzende Servië was betrokken. Hier assisteerden wij de Hongaarse collega’s bij de controle op de uitvoer van goederen naar Servië. Deze uitvoer moest zijn voorzien van een vergunning.

Tijdens het verblijf in Hongarije heb ik met een aantal collega’s nog een uitstapje gemaakt  naar Timişoara in Roemenië, waar in 1989 de opstand tegen president Ceauşescu begon. Een aantal collega’s die voor hetzelfde werk als wij in Roemenië verbleven, logeerden daar in een van de zeven voormalige vakantieverblijven van president Ceauşescu.

In de zomermaanden kan ik mij uitleven in mijn tuin en ik wandel graag en fiets het nodige af in de omgeving. Op dinsdag doe ik vrijwilligerswerk op Ewsum en voor de kerk heb ik de nodige functies verricht. Daarnaast help ik ook nog wel mee met kleinere klusjes hier en daar. 

Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?

Dat is toch wel de vogelreis naar India geweest. Het was wel een cultuurschok maar ik had het niet graag willen missen. 

En de dieptepunten?

Dan kom ik uit bij het overlijden van mijn broer Jan. Hij was iets ouder dan ik en we trokken in onze jonge jaren veel met elkaar op. Jan mocht slechts 24 jaar worden. Het overlijden van mijn ouders doet natuurlijk ook wat met je maar pa is 94 geworden en moe 82 en dan kun je verwachten dat het einde van het aardse leven nadert. Dat heb ik anders beleefd dan het overlijden van Jan.

Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?

Ik heb vooral in Zevenaar wel bijzondere voorvallen beleefd. Zo hebben we eens een taxi aangehouden met daarin een jongeman met lang haar, zo’n hippietype zeg maar. In het begin ontkende hij nog dat hij drugs bij zich had maar al snel vonden we in zijn pukkel een kilogram hasj met een behoorlijke waarde. Enige grammen bij je hebben was destijds al strafbaar.

Mensen met lang haar verstopten dit nog al eens achter hun oren of in hun bilnaad, maar met een kilo gaat dat wat moeilijk. En we hebben eens een auto aangehouden waarvan we bijna zeker wisten dat de inzittenden drugs smokkelden. Uit papiertjes met daarop adressen die ze in hun portemonnee bewaarden, konden we opmaken dat ze op adressen waren geweest waar verdovende middelen werden verhandeld. Destijds moest je voor de auto rijden om een stopteken te kunnen geven. Dus eerst de auto inhalen en dan een stopteken geven.

Maar hoe goed we de auto ook onderzochten, we konden niets vinden en moesten ze laten gaan. Toen wij de auto inhaalden om een stopteken te kunnen geven hadden zij natuurlijk de kans om de drugs uit de auto te gooien. Later werden er door omwonenden enkele plastic zakken met drugs erin langs de weg gevonden. Ze zijn later ook weer in die omgeving gezien. Toen we hen met dit gegeven confronteerden zeiden ze dat ze op zoek waren naar sleutels.

Er kwamen in die tijd ook veel mensen uit Turkije naar Nederland om hier illegaal te gaan werken. We hebben het nu over de eind jaren zeventig. Ze werden langs de snelweg op Duits grondgebied uitgezet en probeerden dan al lopend de grens over te steken. Aan ons de taak om deze mensen te onderscheppen en aan de marechaussee over te dragen om weer uitgezet te worden.

Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?

Ik heb geen aparte bucketlist in elk geval. Ik kijk met veel plezier terug op mijn buitenlandse vogelvakanties. 

Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?

Ik kan het zo niet bedenken. Ik accepteer hoe het leven is en verder gaat.

Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?

Dat wordt dan een 7 of een 8. Noteer maar een 7,5, dat cijfer ligt er mooi tussen. Het moet in elk geval een ruime voldoende zijn.

Wilt u verder nog iets kwijt?

In de schuur heb ik een tegeltje hangen met daarop de tekst: ‘Wie tevreden is met wat hij heeft is de rijkste die er leeft’. Dat lijkt mij een mooie wijsheid om dit verhaal mee af te sluiten.

Bert Koster
Middelstum
info@bert-koster.nl
bertkoster1@gmail.com
www.bert-koster.nl
06-51715098
0595-552405
KvK nummer: 57250278
BTW nummer: NL001445322B69