Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn volledige naam luidt Sjoerd Aan Moes. Een Friese naam en dat is ook niet zo verwonderlijk want mijn moeder is van Friese afkomst. Sjoerd en Aan waren de namen van haar broers. Ik ben op 9 februari 1958 geboren in de Dorpsstraat in Zoutkamp. Pa was daar schoenmaker, moeder bestierde het winkeltje dat erbij hoorde. Ik heb nog een jongere broer die in Delfzijl woont, terwijl twee van mijn drie oudere broers in Uithuizen zijn terechtgekomen en er woont nog één in Assen. Mijn oudste broer is 75, de jongste 62.
In Zoutkamp heb ik in de Dorpsstraat op vijf verschillende plekken gewoond. Dat kwam mede door de aanpak van deze straat waardoor mijn ouders een andere plek moesten zoeken. In 2006 zijn we min of meer uit nood in de Reitdiepwijk in Groningen terechtgekomen. Dit had vooral met de werk/school situatie van Ria en de kinderen te maken. Ik zou nu echter niet meer terugwillen. We wonen hier hartstikke mooi en rustig in een heel sociale en gezellige buurt. Eén keer per maand komen we bij elkaar en drinken dan gezellig wat.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben in 1985 getrouwd met de ook uit Zoutkamp afkomstige Ria. Hemelsbreed zijn we 300 meter van elkaar geboren. Ze is zes jaar jonger dan ik maar ik vond haar altijd al een ‘oardig wicht’. Begin jaren tachtig sloeg de vonk tussen ons over in De Paardestal in Ulrum.
In 1989 werd Esther geboren. Zij is getrouwd, werkt in de ICT-branche en woont met haar man en acht maanden oude zoon in Rotterdam. Een jaar later werd Miriam geboren. Zij woont sinds kort in Groningen na eerst lange tijd in Utrecht te hebben gewoond met haar partner. Zij werkt voor Douwe Egberts en gaat nog steeds 1 dag in de week naar Utrecht. Dan mogen wij op haar dochter Nora passen, zij is net een jaar oud.
Wat is uw voormalig beroep?
De lagere school heb ik in Zoutkamp doorlopen en ik zag er alle vogeltjes vliegen. Naar school gaan was dus niks voor mij. Ik vervolgde mijn pad op de MAVO in Ulrum en dat werd niets. Ik had in die tijd regelmatig een epilepsieaanval en zat zwaar onder de medicijnen. Achteraf kreeg ik er veel te veel en ik werd er sloom van. Mijn ouders kregen het advies om mij naar een speciale MAVO in Groningen te sturen. In plaats van dertig leerlingen in de klas, had ik daar maar een stuk of acht klasgenoten. Met als gevolg dat ik veel meer aandacht kreeg en op zeventienjarige leeftijd mijn diploma haalde.
Ik heb altijd visser wilde worden maar door mijn epileptische aanvallen leek dat er niet in te zitten. Vandaar dat ik bij Heiploeg in de productieafdeling ging werken. Niet mijn favoriete werk maar toch was het prima te doen. Toen een kameraad van mij stopte als ‘viskeman’ bij schipper Henk Buitjes, kwam er op zijn schip een plekje vrij. Ik kreeg de vraag of dit niets voor mij was en een droom ging in vervulling.
Tien jaar lang heb ik met veel plezier voor schipper Buitjes gevaren. In het begin nog op kabeljauw op de Noordzee maar later werd dit ingeruild voor het palingvissen op het Lauwersmeer. Dat vond ik prachtig om te doen. Zeker ’s morgensvroeg bij het krieken van de dag wanneer de zon opkwam, werd je op een prachtig uitzicht getrakteerd. We hebben wel eens een stuk of vijftien vossen op een rijtje water zien drinken. En in een dikke mist hoorden we de paarden in galop door het water rennen.
Helaas kwam er op 6 oktober 1990 een abrupt einde aan mijn werkzame leven op het water. Op die dag werd ik met een hevige rugpijn van het schip gedragen en naar huis gebracht. Het duurde lang voordat de diagnose artrose gesteld werd. Ik heb al met al zo’n twintig ziekenhuizen en andere medische instellingen bezocht voor een diagnose en een oplossing of pijnverlichting. Later kwam hier nog een thoracale hernia bij. Omdat het bij twee op de vijftig operaties fout gaat, durfden de artsen mij hieraan niet te opereren. Rustig aan doen, was het advies.
Ik kreeg eerder al de tip om naar het ziekenhuis in Harderwijk te gaan want daar hadden ze een visserman met ongeveer dezelfde klachten als ik weer aan het werk gekregen. Toen men mij een injectie wilde geven, ging het mis. De naald was nog maar net mijn lichaam ingegaan of ik ging van mijn stokje. Dat hadden ze nog niet eerder gezien en vervolgonderzoek wees uit dat ik mij zeker niet moest laten opereren.
Hoe raar het ook klinkt, dat gaf toch een vorm van rust. Ik wist dat ik er alles aan gedaan had om maar weer aan het werk te kunnen. Zonder succes inderdaad. Maar ik heb er zeker tien jaar over gedaan om het te verwerken, dat ik zo vroeg afgekeurd werd. Ik heb ooit nog plannen gehad om als visser voor mijzelf te gaan beginnen maar dat is er niet van gekomen.
Ria is vervolgens gaan studeren en specialiseerde zich in de psychiatrie. Zij kreeg een goede baan en ik werd huisman. Het is allemaal heel anders gelopen als dat we bij ons trouwen gedacht hadden. Maar uiteindelijk heeft het voor ons beiden toch goed uitgepakt.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
In het begin moest ik dus vreselijk wennen aan het idee niet meer te kunnen werken. Na enige jaren heb ik het vrijwilligerswerk opgepakt. Dat begon met het opknappen van de oude speeltuin in Zoutkamp die ze nieuw leefden wilden inblazen. Daarna werd ik lid van het bestuur van onze buurtvereniging. Daarvoor ben ik nog een tijdje voorzitter geweest. Men was maar wat blij met mij want ik zorgde er altijd voor dat de vergaderingen heel kort duurden.
In 2000 kwam het visserijmuseum in Zoutkamp op mijn pad. Ik ben begonnen toen ze vrijwilligers voor een foto-expositie zochten. Vervolgens ben ik toegetreden tot het bestuur en ik heb mij tien jaar lang bezig gehouden met allerlei pr-werkzaamheden. Je merkt dat ik makkelijk praat en ik zocht veelvuldig het contact met de plaatselijke media. Ook RTV Noord is regelmatig langs geweest voor een item. Er is zelfs een documentaire geschoten over de visserij in Noord-Nederland.
We stonden bijna wekelijks wel in de krant met als gevolg een mooie toename van het aantal bezoekers. Toen we naar Groningen verhuisden, werd het allemaal wat minder. Ook al omdat het autorijden lastig voor mij was. Toch kijk ik met veel plezier op deze periode terug.
Tegenwoordig mag ik graag wandelen met hond Kees, ik heb een elektrische fiets waarmee ik graag mooie fietstochten mag maken en we hebben een bootje waarmee we er bij goed weer regelmatig opuit trekken. En dinsdag passen Ria en ik op. Dat is altijd een feestje. Ik heb dus een mooie invulling van mijn dagen kunnen vinden.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Dat ik met Ria getrouwd ben en de geboorte van de kinderen en de kleinkinderen. Vroeger vond ik het maar niets wanneer mensen op verjaardagsfeesten altijd over hun kleinkinderen begonnen te praten. ‘Hou d’r nou moar weer over op!’, dacht ik wel eens. Maar nu kan ik dat veel beter begrijpen.
En de dieptepunten?
Het verlies van mijn beide ouders en schoonouders. Mijn moeder is 74 geworden, pa 78 en beide schoonouders, waar ik ook zeer aan gehecht was, 84. Maar ik heb ook op jongere leeftijd dierbaren verloren. Dat heeft zeker zijn impact op mij en de hechte dorpsgemeenschap in Zoutkamp gehad.
Dat ik artrose heb, heeft zeker mijn leven beperkt. Ik ben het mooiste werk van de wereld kwijtgeraakt maar heb er gelukkig wel veel moois voor teruggekregen. Achteraf is het uiteindelijk allemaal goed gekomen. Ik ben positief ingesteld, dat scheelt zeker. Ik ken mensen die op jonge leeftijd afgekeurd zijn en die hier behoorlijk depressief van zijn geworden. Dat is mij gelukkig niet overkomen.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
‘Den mot ik eem stief noadenk’n.’ Ik was een van de mensen die bij de lancering van de bekende beurtvaart in Zoutkamp was betrokken. De ZK 4 werd hiervoor ingezet en deze voer naar Groningen waar het Noordelijk Scheepsvaartmuseum bezocht werd. Vervolgens werden de mensen in taxi’s terug naar Zoutkamp gereden.
Voor de eerste afvaart waren nog wat plekjes vrij en ik zocht contact met Rene Walhout van RTV Noord die hier aandacht aan besteedde. Met als gevolg dat de telefoon vervolgens roodgloeiend stond en men in Groningen de hele dag niets anders deed dan mensen te woord staan. Zo beleefde deze beurtvaart dus een vliegende start.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Gewoon op dezelfde manier als nu en het dan nog zo’n 20 tot 25 jaar volhouden. Het gaat mij momenteel prima naar de zin. Wanneer Ria over een paar jaar met pensioen gaat, hebben we meer tijd om te reizen. Niet dat wij wereldreizigers zijn maar het is wel iets om naar uit te kijken. Nederland is mooi maar het buitenland ook waarbij Frankrijk toch wel mijn favoriete vakantieland is.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Nergens van, alles wat west is, is west. Daar verander je immers toch niets meer aan.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Noteer gerust een 9, ik ben dik tevreden! Hoewel het leven anders gelopen is dan van te voren verwacht, heeft alles op den duur toch goed uitgepakt. Ik geniet met volle teugen van wat ik allemaal nog wel kan.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Al het relevante is wel besproken, dit verhaal is in het kort wat het leven mij tot dusver gebracht heeft!