Mijn vierde column alweer, en ja waar moet je het nu weer over hebben? De eerste 3 columns heb ik bewust niet gedaan over hetgeen de meeste wel van mijn hadden verwacht, namelijk de belangrijkste bijzaak van het leven: voetbal. En dat was ik dit keer wel van plan. De column zat al voor een groot gedeelte in mijn hoofd. Maar zoals wel vaker kan er iets voorbijkomen dat je op een of andere manier toch triggert. Voor mij was dit een nieuwsitem dat ik vorige week las. Daarom gaat deze column weer niet over voetbal, wellicht komt deze in toekomst nog een keer.
In deze column gaat het over het besef van jongeren en kennis van het verleden. Het artikel wat ik las had als kop: ‘Bijna kwart jongere Nederlanders twijfelt aan Holocaust.’ In het artikel werd geschetst dat 23 procent van de Nederlanders geboren vanaf 1980 denkt dat de Holocaust een mythe is. Toen ik dit las was ik zeer geschokt. Ik dacht bij mijzelf, hoe is dit mogelijk?
Een paar dagen later werd dit onderzoek waar het artikel over ging alweer door diverse mensen onderuit gehaald. Er zou geen gedegen onderzoek gedaan zijn. Maar dat neemt voor mij niet weg dat er wel degelijk minder besef onder jeugd en jongeren is over de Holocaust. Er wordt als reden aangevoerd dat het te lang geleden is, en dat andere latere oorlogen door de komst van vluchtelingen veel meer tot de verbeelding spreken.
Vooropgesteld, elke oorlog is natuurlijk verschrikkelijk. Of het nu in Oekraïne, Syrië of een ander land is. Maar de Tweede Wereldoorlog is nog geen 100 jaar geleden. Wat is dan lang geleden? De Tachtigjarige oorlog is lang geleden. Deze vond plaats tussen 1568 en 1648. Dat mensen daar weinig meer van weten is in mijn ogen logisch. Maar over de Tweede Wereldoorlog is vandaag de dag nog zoveel te bekijken en te leren. Zelfs in ons dorp staat een geweldig oorlogsmuseum.
Waar ligt het dan aan? Er wordt tegenwoordig minder geschiedenisles gegeven als vroeger. En door de multiculturele samenleving is het voor veel jeugd en/of jongeren een ver-van-mijn-bed-show. Dit kan kloppen. Maar je kunt als school een uitje doen als naar de dierentuin, of je gaat met de klas naar Westerbork. Ik denk dat het laatste leerzamer is als het eerste.
In dit voormalige doorgangskamp in Drenthe zijn de verschrikkingen van de oorlog nog goed voelbaar. Of anders kun je naar Amersfoort of Vught. Als buitenlandse reis kun je ook naar Auschwitz, in plaats van Londen of Parijs. Wellicht dat het besef dan weer wat terugkomt. Want ook al klopt die 23 procent dan misschien niet, elk procent van mensen die dit ontkent is er 1 te veel. Er zullen altijd wel ontkenners zijn, maar onwetenden is mijns inziens niet mogelijk. Dit ligt voor een groot deel aan opvoeding en onderwijs.
Ikzelf ben iemand die zich zeer interesseert voor de Tweede Wereldoorlog. En dan in het bijzonder de Jodenvervolging en het verzet. Je kunt op Netflix een scala aan fantastische oorlogsfilms vinden. Ik raad iedereen die de films Sobibor en Fotograaf van Mauthausen nog niet heeft gezien om deze zeker te gaan bekijken.
Als wij op vakantie gaan, probeer ik altijd wel ergens een dag te besteden aan de oorlog. Zo zijn wij de afgelopen jaren al in Kamp Westerbork en Kamp Amersfoort geweest. Ook zou ik nog een reis willen maken om Auschwitz te bezoeken. Ook bij bezoeken aan dorpen of steden loop ik altijd langs een aanwezig monument of ander gedenkteken. Tijdens onze laatste vakantie in Enkhuizen kwamen we langs een aantal straten die hernoemd waren naar leden van het verzet.
Een van de straten heet nu de Dirk Wierengastraat. Deze Dirk Wierenga was afkomstig uit Groningen en zat ondergedoken in Enkhuizen. Daar is hij opgepakt en later in de duinen van Den Haag gefusilleerd. Als ik dit dan lees dan vind ik dit zeer interessant. Maar tegelijkertijd weet ik ook dat de jeugd in Enkhuizen hier totaal niet mee bezig zal zijn. En eigenlijk is dit natuurlijk erg jammer. Nu is het een bordje met een naam, maar zonder verhaal. En zo zijn er meer dingen te noemen.
Het antisemitisme groeit in Nederland nog elke dag en dan vooral online. Dit is ook de plek waar jongeren doorgaans vertoeven. Hierdoor kan het zijn dat jongeren erdoor worden beïnvloed. Ik hoop dat de politiek en ook het onderwijs zullen proberen dit zoveel mogelijk tegen te houden. Dit geldt natuurlijk voor elke vorm van discriminatie.
Hoe langer geleden iets is gebeurd, hoe moeilijker het is om het begrijpen. Maar laten we proberen omwille van alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, als ook de slachtoffers van latere oorlogen, om dit niet vergeten en te laten verstommen. De zin die dan altijd wordt uitgesproken is: Opdat wij niet vergeten! En laten we hopen dat dit ook zo is.