Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn volledige naam luidt Hendrik Ubels, roepnaam Henk. Ik ben op 22-04-1942 geboren op het ‘stoomgemaal’ in Ter Laan, net buiten Bedum. Ik was de eerste van in totaal negen kinderen, zes jongens en drie meisjes. Allen nog in leven en grotendeels wonend in onze provincie. Ik kom uit een ondernemersgezin. Mijn vader was timmerman-aannemer en had een eigen timmerbedrijf waarmee hij actief was in Bedum en omgeving. Mijn moeder runde het drukke huishouden. Op maandag wasdag lagen overal in de schuur hoopjes uitgesorteerde was.
Toen ik drie jaar was, verhuisde het gezin Ubels naar de Schoolstraat en twaalf jaar later naar de Schultingastraat. In 1968 heb ik dit huis aan de Boterdiep OZ 21 gekocht en vervolgens enige jaren later mijn vader opdracht gegeven om aan de Waldadrift een huis voor ons te bouwen. Het huis aan het Boterdiep is toen verhuurd, de grote loods gebruikte ik destijds voor mijn eigen snijbloemengroothandel. Al met al hebben we 22 jaar aan de Waldadrift gewoond om in januari 1997 terug te verhuizen naar de Boterdiep OZ. En hier wonen we dus nog steeds met veel plezier.
Wat is uw burgerlijke staat?
In maart 1968 leerde ik Janny Fiks kennen. Zij werkte als verkoopster bij winkel Van der Wal in Bedum en daar werkte mijn zuster ook. Aan de eettafel had zij regelmatig enthousiaste verhalen over haar werk en daarin kwam de naam van Janny vaak naar voren. Dat maakte mij toen al nieuwsgierig. Toen ik haar een keer trof in het jeugdgebouw Concordia liet ik haar aanvankelijk nog alleen naar de trein gaan want ze woonde in Groningen. Misschien moest ik zo nodig eerst mijn biertje nog opdrinken maar ik ben alsnog naar het station gereden en bood haar een lift aan naar de stad. En van het een kwam het ander.
Op 4 december 1969 zijn we getrouwd en niet veel later diende dochter Marian zich aan. Zij is 52 jaar en woont in Ulrum. Mannes is 51 en is in Oudeschip neergestreken. Henk is 47 jaar en woont in Westeremden terwijl benjamin Rob 45 is en in Wirdum een boerderij heeft. Onze dochter werkt voor de dierenambulance en de jongens hebben boten- of watergerelateerde jobs. Wij zijn de trotse opa en oma van zes kleinkinderen, in leeftijd variërend van 6 tot 25 jaar.
Wat is uw voormalig beroep?
Op de lagere school in Bedum kwam ik er achter dat ik absoluut geen ster in het leren was, vaak had ik mijn gedachten er niet bij. Ik kon met gemak de hele schooldag naar een tamme kraai kijken die we zelf gevangen hadden en vervolgens in het voorjaar (op)gevoed. Na de lagere school volgden nog twee jaar voortgezet lager onderwijs en dat was het wel. Op mijn 14e ging ik fulltime aan het werk maar in de jaren ervoor was ik op de zaterdagen al bij de melkboer bezig of bij mijn oompies die een kwekerij hadden.
Ik was leergierig en verdiende er zo mooi een zakcentje bij. Plus een halve pak sigaretten maar een roker was ik niet dus die verkocht ik door. Na klaar te zijn met school ging ik eerst bij een kweker aan het werk en toen de melkboer voor militaire dienst op herhaling moest, nam ik tijdelijk zijn melkroute over. Bij de kruidenier in Bedum kon ik een paar centen meer verdienen maar ik kwam er al snel achter dat er vast wel spannender werkzaamheden moesten zijn.
Varen bijvoorbeeld en na een succesvolle keuring te hebben ondergaan werd ik lichtmatroos voor rederij Wagenborg. Ik was toen bijna achttien jaar. Ik verdiende aanvankelijk tachtig gulden per maand en op de verwachte vraag van de kapitein, waar ik door mijn collega’s al voor was gewaarschuwd, wat ik wilde verdienen, antwoordde ik 130 gulden (is loon onder gage). De kapitein ging akkoord maar ik moest vijftig gulden afdragen voor het thuisfront. Ik kreeg een proeftijd van drie maanden en hielp in de keuken en met de schoonmaak.
Eenmaal begon een matroos, die geen al te beste reputatie had, met mij te vechten omdat ik in zijn hut zand onder de mat had geveegd en hij daarop uitgegleden was. Ik heb hem twee keer goed teruggepakt en mocht daarna met hem mee de wal op als zijn persoonlijke bodyguard zodat hij zich tijdens het stappen rustig hield. Die fysieke kracht had ik door mijn vroegere werkzaamheden maar ook door veel te gymmen opgebouwd. Ik had sterke arm- en beenspieren en klom met gemak in de hoogste touwen wat iemand tijdens de mariniersopleiding de volgende opmerking ontlokte: ‘Bist ja net een aope!’
Aan dek vond ik het mooi maar sturen en navigeren in de stuurhut was het allermooist. Daar is vast de kiem gelegd voor mijn latere offshore-onderneming. Ik heb in anderhalf jaar op drie schepen gevaren (Balticborg, Oranjeborg en Steady) en eindigde als matroos. Ik werd dus marinier en aan die tijd heb ik later heel veel gehad. Nachten doorhalen bijvoorbeeld waarbij ik kon teren op een paar korte powernapjes.
Ook heb ik daar de nodige amfibische opleidingen gekregen. Ik wilde naar de Oost, naar Nieuw Guinea. Dat lukte uiteindelijk niet maar op Curaçao, Aruba en Bonaire beleefde ik ook mooie avonturen. Na 21 maand zat mijn marinierstijd erop. Ik ging als seizoenarbeider bij enige boeren aan het werk en toen dat afgelopen was, meldde ik mij op mij 21e bij het arbeidsbureau.
Dat leverde mij een baan op als chauffeur bij de bloemenveiling aan de Peizerweg in Groningen. ’s Morgens om vier uur stapte ik op de fiets om naar de veiling te gaan. Dan bij de kwekers langs en daarna de bloemen op de veiling klaarleggen voor het veilen en opsteken voor de klok. Tijdens zo’n vroege fietstocht hoorde ik ter hoogte van Zuidwolde iemand roepen ‘halt politie’. Voor mij een reden om nog eens extra door te trappen.
Niet veel later hoorde ik een ploffiets aankomen met daarop politieman Van Belle die vroeg waarom ik niet gestopt was en waarom mijn licht het niet deed. Dat kwam omdat ik de dynamo niet goed tegen het wiel kreeg. Hij deed toen hoogstpersoonlijk zijn handschoenen uit om dit op te lossen. Wanneer ik in de maanden erna in de buurt van Zuidwolde kwam, deed ik zelf de dynamo maar aan het wiel om meer onheil te voorkomen.
Daarna ging ik bij een bloemengrossier aan het werk als chauffeur. Werkweken van tachtig tot honderd uur waren eerder regel dan uitzondering maar er stonden goede verdiensten tegenover. Dat bracht mij op het idee om voor mijzelf te gaan beginnen met de verkoop van snijbloemen. De daarvoor benodigde papieren heb ik gekregen dankzij goede connecties in het bloemenwereldje. Niet veel later had je die ook niet meer nodig.
Dit alles was in 1967. De zaak liep als een trein en wel zo goed dat ik op den duur franterig werd door de lange werkdagen. Toen ik tegen anderen uit begon te vallen was de maat vol. Klanten uit bijvoorbeeld Friesland werden afgezegd en ik beperkte mij tot de regio. Dat beviel een stuk beter en met Bloemengroothandel Henk Ubels heb ik dertig ondernemersjaren vol gemaakt.
Inclusief goede verdiensten inderdaad en daardoor kon ik in 1979 mijn eerste snelle ribboot aanschaffen. Dit was een rubberboot met vaste V-bodem. Het water en het varen bleef trekken en ik werd een echte ribpionier. Met die eerste rib organiseerde ik tal van uitstapjes waarbij we met hoge snelheid over het water vlogen. Dit sloeg zo aan dat de tweede rib in 1987 werd gekocht. Naast die pleziertochtjes werden we ook ingeschakeld voor allerlei reddingsacties.
Vaak waren we sneller ter plaatse dan de reddingsboten van de KNZHRM en we werkten goed samen met de reddingsboten van Schier en Borkum. We waren actief in het Nederlandse en Duitse Waddengebied en richten begin 1984 met zijn drieën een eigen reddingstation (R.O.F.) op onder de vlag van KNZHRM, later KNRM. Na tien jaar kregen zij een eigen boot en ben ik met mijn eigen Searider en Vrijheid commercieel verder gegaan.
In 1988 werd Ubels Offshore opgericht en ik huurde in 1994 een Chesna met ‘Captain Flinstone’ en vloog naar Engeland om mijn eerste offshore 105-boot te kopen. Die vlucht vergeet in nooit meer. Ik doopte hem om tot de Vrijheid I en later volgden ook nog de Vrijheid II en III. De Vrijheid III kocht ik casco om hem vervolgens voor €700.000,- ex BTW helemaal zelf af te bouwen. Hier heb ik vele jaren mee gevaren en later weer verkocht. Met die verkoop viel ook een groot deel van de handel weg.
Wat zoal de werkzaamheden waren van Ubels Offshore? Mensen, materialen of onderdelen naar olieplatforms of windmolenparken op zee brengen bijvoorbeeld in Nederland en Duitsland. Baggerschepen op de Noordzee en de Eems bevoorraden en zorgen voor de bemanningswissel. Ook voor het bergen van gestrande vaartuigen of drijvend materieel draaiden we onze hand niet om. Dat waren soms hele gevaarlijke klussen onder stormachtige omstandigheden. Zo was er eens boven het eiland Juist een boot vastgelopen en het spookte op zee. Ik kreeg de opdracht een sleepverbinding te maken maar een andere boot was er eerder. Die kon het echter niet voor elkaar krijgen door de loodzware omstandigheden en toen werd ik alsnog ingeschakeld.
Over de hulpverlening en de assistentie op zee hebben we het al gehad. Ik werd ook vaak ingehuurd door de grote jongens als Van Oord, Boskalis, Groningen Seaports en de Belgische rederij Jan de Nul om materiaal en mankracht op de plaats van bestemming te krijgen. Regelmatig werd ik hiervoor ’s nachts wakker gebeld en soms werkte ik dagen achter elkaar door. De powernapjes uit mijn marinierstijd deden dan vaak wonderen. Ubels Offshore heeft circa 150-200 reddings- en hulpverleningsacties op zijn conto staan waarvan de meeste rapporten in ons bezit zijn.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
In principe had ik al bijna vijftien jaar met pensioen kunnen zijn maar de waarheid is dat ik nog steeds regelmatig het water op ga. Bedrijfsopvolging is er niet en het valt niet mee om het overige materiaal wat ik nog heb in één keer te verkopen. Waardoor het onlangs maar zo kon gebeuren dat ik ’s nachts voor een spoedje mensen van Borkum naar Emden moest brengen en uiteindelijk via de Eemshaven en Bedum deze mensen op de taxi kon zetten waarbij ik alles zelf moest regelen.
Van stilzitten is geen sprake dus. Ik ben in mijn leven de nodige sportieve uitdagingen aangegaan zoals bijvoorbeeld een triatlon. Ook heb ik mee geholpen om sportieve evenementen hier in de omgeving te organiseren. Met de Bedumer (puber)jeugd ben ik bijvoorbeeld met een aantal boten naar het eiland Juist gevaren. Dergelijke avonturen en uitdagingen om verveling bij deze jongeren tegen te gaan, zou ik wel vaker aan willen gaan. Tips en suggesties zijn van harte welkom!
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Naast het huwelijk zijn dat uiteraard de geboorte van de kinderen en de kleinkinderen. Mijn werk is tevens mijn grote hobby, ik kijk terug op een geweldig werktijd. Daar valt ook mijn dienstperiode onder. Een leerzame tijd waarin ik geleerd heb om mijn grenzen te verleggen en voor mijzelf op te komen.
En de dieptepunten?
‘Bin’n dei der wel Janny?’ Ach, we mogen niet klagen maar natuurlijk is daar het verlies van dierbaren. Zowel qua familie als enige goede kameraden.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Als je mij mijn gang laat gaan dan zit je hier morgenvroeg nog. Ik kan uren over allerlei bijzondere en gevaarlijke avonturen op zee praten. Kun je op deze foto mijn boot herkennen in de woeste golven? Daarvoor moet je inderdaad goed kijken. Het is vaak spannend geweest maar je moet je angst onder controle zien te houden.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Als je goed kijkt zie je in de golven Ubels in actie….
Ik wil aan het eind van het jaar graag voor langere tijd naar bijvoorbeeld Portugal of de Canarische Eilanden maar dat ziet mijn vrouw niet zitten. Ik mag best die kant op maar zij heeft hier haar eigen dingen. Misschien krijg ik een kameraad zover om mee te gaan. Dat mag ook voor een boottocht naar Noorwegen zijn. Eventueel een huisje kopen in Hongarije is ook iets waar ik wel eens over nadenk.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Iedereen maakt wel eens fouten toch? Misschien was ik liever direct met het vaargebeuren begonnen maar de bloemenhandel leverde mij wel het kapitaal op voor de aanschaf van de boten. Ooit kwam er een keer een belastinginspecteur langs die het maar zo zo vond dat ik die boten aanschafte met mijn bloemenonderneming. Ik kreeg een jaar respijt en had geluk dat zich juist in dat jaar een grote opdracht aandiende die betrekking had op het offshore-gebeuren.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Ik heb alles eruit gehaald wat er in zit. Noteer maar een negen.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Moed en vertrouwen, daar draait het om in het leven. Een spreuk die vroeger op een brievenstaander in ons huis stond. En het werk is altijd mijn hobby geweest en mijn hobby is mijn werk!