Harke, kun je jezelf in het kort even voorstellen?
Foto: Paul Meijer
Je hebt een op en top Bedumer aan de lijn. Ik ben er geboren, getogen en nooit meer weg gegaan. Ik ben 51 jaar, getrouwd met Anneke en samen hebben we twee kinderen: Rowan (14) en Verona (17). Inmiddels werk ik al weer ruim drie jaar bij het UWV Werkbedrijf in Groningen en voel mij er prima thuis. Mensen weer perspectief bieden is misschien wel het mooiste onderdeel van mijn vak. Zeker nu, we zitten tijdens de coronacrisis in een bijzondere arbeidsmarkt…….
Inmiddels een beetje aan het nieuwe werken gewend?
Daar was ik inderdaad snel aan gewend al mis ik zeker mijn collega’s. Zelf ga ik alleen dinsdag naar kantoor, verder is het thuiswerken geblazen. Ik heb collega’s die alle dagen vanuit huis werken. We stellen onszelf tijdens een online vergadering wel eens de vraag hoe we het thuiswerken aantrekkelijker zouden kunnen maken. De tip om wandelafspraken in te plannen, vind ik geen verkeerde. En af en toe pak ik de telefoon om even een tijdje bij te praten met een collega, dan weet je ook beter wat er speelt.
Vooral voor onze oudere klanten is het allemaal wat lastiger, zeker voor degene die digitaal minder vaardig zijn. In de meeste gevallen wordt gekozen voor online afspraken, in plaats van fysiek op kantoor met elkaar in gesprek te gaan. Ik denk dat het thuiswerken ook na de coronacrisis de nieuwe norm blijft maar daar moeten we met zijn allen wel een goede balans in vinden. Zeker richting de mensen die we willen begeleiden naar een nieuwe baan.
Hoe is je de overgang van de Rabobank naar het UWV bevallen?
Van een commercieel bedrijf naar een ambtelijke organisatie, dat is best wel even wennen hoor. Vaak duren af te handelen zaken gewoon wat langer, zeker wanneer je rekening moet houden met (complexe) wet- en regelgeving. Maar er zijn ook overeenkomsten. Bij een commercieel bedrijf als de Rabobank staat de klant voorop en dat is bij ons niet anders.
Daarbij is het UWV een heel sociale organisatie waardoor er goed om elkaar gedacht wordt. Daarbij zijn we natuurlijk burgergericht. Dat heeft zeker na de toeslagenaffaire nog meer prioriteit gekregen. Maar natuurlijk hebben we bij de uitvoering wel met de wetgeving te maken. Daarbij gaat onze afdeling niet over de uitkeringen en ook niet over de beoordeling van arbeidsvermogen van onze cliënten, daar zijn weer andere afdelingen voor.
Wat doet een Manager Werkzoekenden Dienstverlening precies?
Ik geef leiding aan een team van dertig personen waarbij we altijd als hoogste prioriteit het perspectief creëren op werk en een nieuwe baan voor de werkzoekenden vinden die zich bij ons melden. Hoe of wat dat verschilt voor ieder mens. Bij de één hoeft alleen de CV maar een klein beetje te worden aangepast en die kunnen via onze connecties met allerlei bedrijven zo weer aan het werk maar er zijn ook mensen die door een ontslag zo’n klap hebben gekregen dat ze maar nauwelijks meer naar buiten durven. Voor hen is bijvoorbeeld een bezoek aan een werkcoach al een enorme stap.
Onze afdeling werkt met mensen die een WIA uitkering ontvangen en dat vergt gewoon vaak iets meer tijd, aandacht en onderzoek om die mensen weer aan het werk te krijgen. Want wat te doen met al wat oudere mensen met bijvoorbeeld rug- of knieklachten? Ik vind het belangrijk het burgerbelang in mijn team onder de aandacht te brengen waarbij we uiteraard rekening moeten houden met de wetgeving. Dat is het voordeel van het werken in een kleiner team, dat je dergelijke zaken kunt benadrukken. Door omstandigheden was ik het afgelopen jaar tijdelijk verantwoordelijk voor 200 mensen binnen de organisatie en dan zit je maar zo hele dagen te vergaderen. Best een leerzame tijd maar dit bevalt beter.
Constateer je al een grotere instroom van werkzoekenden bij het UWV?
Nee, verrassend genoeg niet. Terwijl we er wel een half jaar lang rekening mee houden dat die instroom komt. Hier zijn wel een aantal redenen voor te bedenken. Ik denk dat de financiële hulpmaatregelen voor ondernemers en bedrijven hun werk goed doen. Daarbij vallen de grootste klappen tot dusver in de horeca, toerisme- en evenementenbranche waarin in de Randstad relatief meer mensen werkzaam zijn dan in het noorden.
Sterker nog, als ik de voorspellingen van twee grote banken mag geloven dan zit de werkgelegenheid, als alles volgens planning verloopt, in 2022 weer op hetzelfde niveau als voor de coronacrisis. Ikzelf plaats hier wel enige vraagtekens bij. Leningen moeten terugbetaald worden en hetzelfde geldt voor uitgestelde belastingbetalingen. Dat gaat ongetwijfeld ten koste van nieuwe investeringen. Maar ik hoop uiteraard dat die bankinstellingen gelijk krijgen!
Wat zijn de verwachtingen qua werkgelegenheid in de provincie Groningen voor de komende maanden?
Tot dusver heeft de coronacrisis in het noorden zo’n 1500 banen gekost. Wel zijn er veel werknemers die in die periode een stuk minder of soms zelfs niets te doen hadden maar die door de steunmaatregelen aan het werk konden blijven. Daarbij zijn werkgevers een stuk voorzichtiger geworden. En dat gaat bijvoorbeeld weer ten koste van Wajongeren en andere mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Wij zijn druk bezig om ook voor deze mensen oplossingen én perspectief te zoeken.
Biedt het hele coronagebeuren ook nieuwe kansen?
Absoluut. Wat dat betreft heb ik veel bewondering en respect voor de veerkracht van veel bedrijven en ondernemers. Webshops zijn aan de website toegevoegd, de horeca heeft zich meer op afhaal en thuisbezorgen gericht en er zijn mooie horecawandelingen ontwikkeld. Sectoren als de zorg en techniek hebben juist veel meer mensen nodig. En wat te denken van bijvoorbeeld Zoom- en Teams-diensten? Dat soort technische bedrijven hebben het juist ongelooflijk druk gekregen.
En het online inplannen van vaccinaties via de GGD schept ook veel werkgelegenheid. Veel studenten doen nu vanuit huis de nodige callcenterwerkzaamheden in plaats van het massaal bij elkaar zitten bij callcentra.
Is het werk vinden voor werkzoekenden moeilijker geworden?
Het organiseren van trainingsbijeenkomsten voor vooral oudere werkzoekenden, vaak ook minder digitaal vaardig, waarbij het uitwisselen van ervaringen onder het genot van een kopje koffie heel goed werkt, is nu helaas niet meer mogelijk. Uiteraard worden deze bijeenkomsten wel digitaal gehouden maar de onderlinge saamhorigheid van voorheen, het elkaar motiveren en oppeppen en het uitwisselen van tips wordt node gemist. Dit heeft zijn uitwerking op vooral die mensen die lager geschoold zijn dan op MBO-niveau.
Wat zijn de hoogte- en dieptepunten uit je werkzame carrière tot dusver?
Mijn werkperiode bij de Rabobank leidde na de kredietcrisis tot heel veel controles en dubbelcheckingen. We hebben het nu over de jaren 2010 t/m 2014. Die meer controlerende rol, inclusief de nodige audits en andere interne controles, heb ik als niet heel prettig ervaren. Daarna volgde een kantelpunt waarin de klant gelukkig weer meer centraal kwam te staan, inclusief het leveren van maatwerk.
Misschien is het feit dat ik nu bij het UWV werk wel een hoogtepunt. Mensen weer aan het werk helpen, in elk geval zorgen voor meer perspectief, dat vind ik het mooiste onderdeel van mijn huidige baan. Maar ook in mijn Rabobanktijd heb ik mooie dingen meegemaakt. Het bijwonen van voorlichtingsbijeenkomsten voor mensen die minder te besteden hebben bijvoorbeeld of het luisteren naar verhalen van mensen met schulden. De creativiteit en overlevingsdrang van die mensen en hoe ze met hun situatie omgingen, dat heeft veel indruk op mij gemaakt.
Heb je nog leuke (werk)anekdotes?
Ik heb al met al zo’n 20 jaar bij de Rabobank gewerkt en in die tijd heel wat veranderingen en reorganisaties meegemaakt. In mijn beginjaren was ik kantoorbeheerder in het ’t Zandt, een plaats van 800, 900 inwoners. Kom daar nu nog maar eens om. In de middagpauze ging ik naar de plaatselijke buurtsuper om een broodje te kopen en dan werd je maar zo aangeklampt door een klant met de mededeling dat hij binnenkort wel even langs zou komen om een verzekering aan te passen omdat hij een andere auto had gekocht.
Ik zat daar alleen op kantoor en hetzelfde geldt voor de vestiging die toen nog in Roodeschool zat. Je kende alle mensen persoonlijk en van sommige klanten wist ik zelfs het bankrekeningnummer uit mijn hoofd. Die gemoedelijkheid en het ons-kent-ons gevoel, dat mis ik nu wel eens. Alles zit in systemen gevangen waarbij je moet waken dat onze cliënten door een woud aan regelingen niet van het kastje naar de muur gestuurd worden.
Nog tijd voor hobby’s?
Ik mag graag wandelen, fietsen en skiën. En wat mis ik nu de (korte) vakanties of het bezoeken van een pretpark samen met mijn gezin. Dat komt wel weer inderdaad, nog even doorbijten dus. In het verleden ben ik jarenlang bestuurlijk actief geweest waarbij mijn 17 bestuursjaren voor het Bedrijvenvoetbal er qua enthousiasme bovenuit springt. Nog steeds ben ik vrijwilliger, ik help op de vrijdagen graag mee met de opbouw van dit feestgebeuren.
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Niet doen, aub. Ik ben veel meer een ochtendmens dan een nachtbraker en beleef mijn productiefste uurtjes in de vroege ochtendstond. Ik koester dan ook mijn slaapuurtjes.
Waar staat Harke Rutgers werktechnisch gezien over 10 jaar?
Ik ben niet zo’n planner. Het idee dat ik tegen die tijd met de VUT zou kunnen, heb ik allang laten varen. Daarbij beleef ik nu veel plezier aan mijn huidige werk. Tien jaar terug zat ik midden in de naweeën van de kredietcrisis, wie weet wat voor uitdagingen nog komen. Ik zorg er in elk geval voor dat ik mijn CV op orde houd. Middels opleidingen en cursussen, investeer ik de nodige tijd in mijzelf. Zo heb ik op mijn 40e nog een universitaire opleiding afgerond.
Wil je verder nog iets kwijt?
Ik denk dat het qua werkgelegenheid best nog wel spannend kan gaan worden al hoop ik natuurlijk dat de banken gelijk krijgen en we volgend jaar weer op hetzelfde zitten qua werk als voor deze coronacrisis. Wij zijn er in elk geval klaar voor, mocht het wel verkeerd gaan. Er zijn de afgelopen maanden extra mensen opgeleid die werkzoekenden adequaat kunnen helpen om nieuw perspectief te vinden!