De oude vrouw schuifelt behoedzaam maar strijdvaardig het stembureau van Wiemersheerd binnen. De zitting in de recreatiezaal zorgt ervoor dat ze als bewoner makkelijk en dichtbij haar stemrecht kan uitoefenen. Haar rollator fungeert als ijsbreker en maakt de weg vrij naar onze tafel. In het mandje voorop ligt de stempas vlak naast een folder van het CDA. Er kan geen misverstand bestaan over wat ze komt doen. Wij registreren haar komst en geven de stemcomputer vrij voor gebruik.
Tevreden strek ik even mijn benen onder tafel om de bloedsomloop op gang te houden. De vrouw slaakt een kreet. Precies op het moment waarop ze met de stemknop haar keuze definitief maakt, valt de computer uit. Ze vermoedt een rechtstreeks verband. Ik wil nog een grap maken over het feit dat de computer geen stemmen op het CDA accepteert maar besluit dat humor in dit geval een risico is. Ook omdat ik op hetzelfde moment ontdek dat niet de druk op de stemknop maar mijn gestrekte benen de oorzaak zijn. Ik heb met mijn linkervoet de stekker van de stemcomputer uit het stopcontact geschopt dat zich onder de tafel bevindt.
Razendsnel duik ik naar beneden en stop de stekker terug waar deze hoort. Zonder wanklank start de computer weer op. De telling klopt, de stem is verwerkt en iedereen haalt opgelucht adem. De dag van de democratie verloopt verder zonder problemen. Na het sluiten van het stembureau draaien we met één druk op de knop de uitslag uit de computer. Inleveren bij hoofd stembureau burgemeester Pit en klaar is Kees.
Dit alles speelt door mijn hoofd als ik met zoon Merijn door het raam van de Hippolytushal in Middelstum kijk. Met zijn 14 jaar volgt hij dit keer voor het eerst de campagne en de verkiezingen op de voet. Het tellen van de stemmen is in volle gang en ook dat onderdeel wil hij van dichtbij zien. We zijn bijna 20 jaar verder maar van vooruitgang is in dit geval geen sprake. In plaats van een enkele druk op de knop vergt het tellen vandaag de dag een groep van 10 mensen en een complete sporthal.
De formulieren worden uitgevouwen tot onhandelbare proporties waarmee indien nodig ook makkelijk 1,5 m afstand kan worden aangegeven. Op de vloer vormt zich de versnippering van het politieke landschap in stapels stemmen per partij. De een duidelijk groter dan de andere. De Feestpartij van Johan Vlemminx ligt vlak voor het raam en moet het nog doen met alleen de markering. Merijn vraagt zich hardop af of dit niet anders kan. Als ik vertel over de stemcomputers van 20 jaar geleden is zijn verbazing groot en oprecht. Omgekeerde evolutie.
Weer thuis voor de televisie bekijken we de voorspellingen van de uitslag. Mark Rutte blijft de grootste, Kaag danst op tafel, Wopke heeft effect maar niet het door het CDA gewenste effect, links verliest en brokkelt af en op uiterst rechts is het onrustbarend druk. Merijn weet wat ik stem en probeert met de moed der wanhoop een eerste analyse uit: ‘De PvdA is in ieder geval niet kleiner geworden’. Politiek omdenken. Hoe dan ook, de kiezer heeft altijd gelijk. Dat moet ook nu het geval zijn. Dat ik er nog geen chocola van kan maken, ligt vast aan mij.
De dame van de NOS voor het scherm met de uitslagen begint weer aan een nieuwe ronde voorspellingen. De zetels verschuiven zonder de uitslag te veranderen. Een andere verslaggever probeert met een nieuw speeltje mogelijke meerderheden in de kamer uit te beelden. Je moet iets als het stemmentellen zo tergend langzaam gaat. Met het uitzetten van de t.v. keert de rust terug.
Merijn zoekt iets op de IPad. Na een tijdje kijkt hij op en vraagt; ‘Mag ik al lid worden van de Partij van de Arbeid?’. Als ik over zijn schouder meekijk zie ik dat hij zijn gegevens invoert op de site van de Jonge Socialisten en de PvdA; Merijn Meindert Schollema, 14 jaar. Nu is de wrange grap aan mij; ‘doe maar snel nu het nog kan’. Hij drukt op verzenden.
Op de drempel van het leven waarin hij aan alles mee mag doen en zijn eigen keuzes maakt. Iedere dag een beetje minder afhankelijk van onze hulp. Bij de volgende verkiezingen heeft hij stemrecht. Een nieuw pad en een eerste stap. In die zin zegt het nog niet veel. Toch is het wat mij betreft het meest hoopvolle van deze verkiezingsdag.