Voor dit verhaal werd ik getipt n.a.v. het interview dat de legendarische journalist, schrijver en presentator Adriaan van Dis onlangs voerde met de Israëlische historicus en futuroloog Yuval Noah Harari in DWDD. Harari was tot voor een paar jaar geleden een onbekende historicus gespecialiseerd in de geschiedenis van de middeleeuwen.
Inmiddels geniet hij na het schrijven van drie boeken wereldfaam. Boeken waarin hij ons een kijkje tracht te geven op de wereld in 2050 en 2100. Centraal in zijn boeken staat de samensmelting van technologie en biotechnologie. Deze uitspraak van hem blijft in het bijzonder bij mij hangen: ‘Ik sluit niet uit dat de mens zoals we die nu kennen, binnen een eeuw verdwenen kan zijn.’
De wereld draait door…
Deze subtitel geeft in elk geval een beetje opluchting. Wat er ook gebeurt, de wereld draait door. Wel zonder dit legendarische programma van Matthijs van Nieuwkerk overigens. We kunnen nog een klein maandje genieten van zijn uitzendingen maar dan is het na vijftien jaar welletjes geweest. 2050 is overigens dertig jaar verder dan het heden. Dat lijkt heel ver weg maar zo’n tijdspanne is in een poep en een zucht voorbij.
Dertig jaar geleden werd ik bijna achttien. Ik had echt geen flauw idee wat te gaan doen of worden. Na lang wikken en wegen ging ik voor een studie milieukunde. Een studie waar ik nooit wat mee gedaan heb overigens. Nu ben ik internetcolumnist en tekstschrijver. Wie had dat in 1990 kunnen denken? In 2050 word ik 78, als ik dat mag beleven. Hoe zou de wereld er dan in vredesnaam uitzien?
Ik hoop bijvoorbeeld dat pensioen- en AOW-regelingen er nog zijn. En ik hoop dat er nog mensen zijn die mij willen en kunnen verzorgen, mocht het qua gezondheid allemaal niet meer over rozen gaan. Want ik ga er gemakshalve maar vanuit dat ik dan niet meer voor mijn eigen inkomen hoef te zorgen….
De arbeidsmarkt in 2050
Een thema uit het interview dat bij mij is blijven hangen is hoe de arbeidsmarkt er in 2050 uit zal gaan zien. Er zullen ongetwijfeld mensen zijn die zich hierin aan het verdiepen zijn. Dit is niet iets om aan onze regeringen over te laten. Ergens zitten die in hun regeerperiode in een overlevingsmodus en zij moeten alle zeilen bijzetten om te dealen met de waan van de dag. Van hen hoef je geen lange termijn visie te verwachten, toch?
Ik hoop dat onderwijzend Nederland hier wel over nadenkt. Want de pasgeborenen, pre-tieners en tieners van nu zijn de drijvende arbeidskrachten in 2050. Hoe bereid je onze jeugd voor op hun volwassen arbeidsjaren in een wereld waarin de technologische ontwikkelingen razendsnel aan ons voorbij trekken?
Emotionele intelligentie en techniek belangrijke vakken
Harari heeft er over nagedacht gelukkig en adviseert om een nieuw leervak te introduceren, te weten emotionele intelligentie. Waarbij je vaardigheden opdoet om je voortdurend aan te kunnen passen aan steeds sneller veranderende omstandigheden. Daar zit wel wat in, denk ik, zeker gezien de wereld door draait én de techniek zich in alle hevigheid blijft doorontwikkelen.
En wat te denken van de hoeveelheid technisch geschoolde arbeidskrachten? De krapte op de technische arbeidsmarkt is er nu al, hoe zou deze markt er in 2050 uitzien? Daar ligt ook een taak voor onderwijzend en ondernemend Nederland. Zij moeten het voortouw nemen en jongeren kansen geven om zich (technisch) door te ontwikkelen.
Klimaatgroep Holland is een voorbeeld van een bedrijf dat stagairs graag aan zich verbindt zodat ze zich binnen het bedrijf na afronding van hun studie verder kunnen doorontwikkelen tot ervaren medewerkers. Een goed voorbeeld doet volgen, toch?!