Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Hans van der Lijke is ook mijn volledige naam. Ik ben geboren op 4 december 1943 in Utrecht. Een oorlogskind dus en dat geeft direct al een bijzondere draai aan dit verhaal. Ik ben namelijk afkomstig uit een NSB-gezin. In het jaar na mijn geboorte rukten de geallieerden steeds verder op en werden de NSB-ers steeds onrustiger. Mijn vader kreeg in die tijd een geweer in handen gedrukt en moest tegen onze bevrijders vechten.
Mijn moeder is toen met mij en mijn acht jaar oudere broer en drie jaar ouders zus en mijn opa naar Noord-Duitsland gevlucht. Daar vonden we op den duur onderdak bij een boer op de boerderij. Later heeft die boer samen met mijn moeder nog allerlei (zwaar) gewonden moeten verzorgen na een aanslag op de trein vlak in de buurt. Mijn zus heeft daar longontsteking opgelopen en hiervoor waren destijds geen medicijnen voorhanden waardoor ze hieraan gestorven is. Voor mijn moeder een reden om met ons terug te keren naar Nederland.
Nog niet zo lang geleden ben ik met mijn broer op de begraafplaats geweest waar Erica ergens begraven ligt. Mijn huidige vrouw kwam hierachter via Google toen ze met de stamboom van haar familie bezig was en nazocht of er ook gegevens over mijn familie voorhanden waren. Het was heel bijzonder om naar Noord-Duitsland terug te gaan. We weten niet precies waar ze ligt maar op de begraafplaats is wel een soort van monument opgericht waar haar naam op vermeld staat.
Mijn vader is na de oorlog tot tien jaar gevangenis veroordeeld maar kwam na drie jaar vrij. Hij had net als mijn moeder papieren/diploma’s om gymlessen te mogen geven en daar was hij vooral in de avonduren druk mee. Met zijn plof ging hij in Drenthe verschillende dorpjes langs om les te geven. Later hebben mijn beide ouders zich opgewerkt tot fysiotherapeuten en zijn in Limburg gaan werken bij een revalidatieoord voor spastische kinderen. Mijn vader heeft hierover zelfs een boek geschreven, ‘Het spastische kind’.
Ze hebben zich dus ‘terug- en opgewerkt’ in de maatschappij en naast goed werk verricht ook goed verdiend waardoor ze uiteindelijk in Gasselte een huis voor zichzelf konden bouwen. Ik heb heel lang met het NSB-vraagstuk geworsteld, ik begreep ook niet hoe en waarom ze hiervoor gekozen hebben. Pas op latere leeftijd krabbelden ze enigszins terug. Dat heb ik niet rechtstreeks van ze gehoord maar via, via.
Een en andere houdt wel in dat ik, zeker in mijn jongere jaren, de nodige omzwervingen maakte. Zo heb ik de eerste klas van de lagere school in Apeldoorn doorlopen, de tweede in Groningen en de 3e in Roden. Roden is de plaats geweest waar ik een groot gedeelte van mijn jeugd gewoond heb. In 1975 heb ik in Warffum een huis gekocht, dankzij financiële hulp van mijn ouders. Na deze opgeknapt te hebben, volgde een verhuizing naar Breede. Ik heb met mijn tweede vrouw Tinie nog een tijdje in Uithuizen gewoond en in 1985 volgde een verhuizing naar Veelerveen.
Tussendoor zijn we nog enige keren verhuisd en daarbij hebben we een paar keer in Groningen gewoond. In 2010 zijn we in Appingedam terechtgekomen, hier aan de Scharreweersterweg. We hebben het huis verkocht en zijn nu druk bezig in ons nieuwe huis even verderop in Appingedam. waar we medio mei naar toe gaan verhuizen…..
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben in 1986 hertrouwd met de oorspronkelijk uit Uithuizen afkomstige Tinie Hoek. Ik ken haar al vanaf 1979, we zaten toen beiden op dansles in Uithuizen. Zelf had ik al drie kinderen waarvan een overleden is. Door mijn eerste huwelijk was ik ook al opa van vier kleinkinderen. Tinie, zij is twaalf jonger dan ik, en ik hebben zelf twee dochters gekregen en samen hebben we ook nog twee kleinkinderen.
Een van mijn kleindochters woont inmiddels 3,5 jaar bij ons in. Toen mijn zoon overleed, ging het ook bergafwaarts met mijn schoondochter. Zij is vorig jaar overleden door een noodlottig ongeval. Ondanks deze droevige omstandigheden gaat het goed met Nena. Ze hoopt dit jaar nog door te stromen naar het Noorderpoortcollege…..
Wat is uw voormalig beroep?
Na de lagere school ben ik naar de MULO gegaan. Toen ik daar in het tweede jaar weer dreigde te blijven zitten, ben ik gaan varen. Met een coaster heb ik eigenlijk heel Noord-Europa wel doorkruist. Met zeven bemanningsleden transporteerden we bijvoorbeeld hout vanuit Scandinavië naar Duitsland en Polen. Ik kon een contract voor zes jaar tekenen maar dat benauwde mij. Daarbij trok militaire dienst mij wel, zeker de opleiding tot marinier.
Deze opleiding heb ik succesvol afgesloten met een training, genaamd ‘De Afmatting’ bij het Korps Commandotroepen in Roosendaal. Daar haalde ik de groene baret om vervolgens weer terug te keren bij het Korps Mariniers. Ik werd daarna voor een jaar uitgezonden naar Curaçao en daar heb ik geen spijt van gehad. Een mooie en avontuurlijke tijd als ik er zo op terugkijk.
Daarna volgde een tijd van verschillende werkzaamheden bij verschillende bedrijven, vaak via uitzendbureaus. Toch is het mij in de avonduren gelukt om in drie jaar tijd de Mulo af te ronden. Dit gaf mij ook de kans om op 25-jarige leeftijd semiambtenaar te worden bij de gemeente Groningen. Ik kon aan de slag bij het gemeentelijk gasbedrijf, met zo’n 130 medewerkers, waar ik tal van administratieve werkzaamheden verricht heb.
Daarna volgde weer een periode van heel veel uitzendwerk en tal van banen. Maar ik heb ook enige jaren werkloos thuis gezeten. Een van de banen uit die tijd was die van ouderenconciërge in Bellingwedde. We woonden toen in Veelerveen en deze job heb ik samen met Tinie ingevuld. Mijn laatste 8, 9 werkjaren waren ook mijn mooiste. Voor die tijd was ik altijd aan het werk omdat er brood op de plank moest komen. In Winschoten vond ik eindelijk een baan waarvan ik dacht, was ik hier maar veel eerder aan het werk gegaan.
Ik werd namelijk aangenomen als conciërge op een school voor verstandelijk gehandicapte kinderen. Veertig procent van mijn werktijd ging hier in zitten maar gelukkig had mijn directeur al vrij snel door dat ik heel goed met die kinderen om kon gaan. Ik was vaak heel creatief met ze bezig. Zo schreef ik liedjes met daarin moeilijke woordjes verwerkt. Deze konden ze in het begin niet uitspreken maar zingend lukte dit wel. Ook heb ik voor deze school een dierenweide opgericht en een groentetuin. Prachtig werk dat ik tot mijn pensionering heb mogen doen.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
In 2008 kwam ik thuis te zitten en ik ‘vernuver mie nog steeds alle doagen’. Zo schrijf ik elke maandagmorgen een gedichtje voor mijn zwaar gehandicapte kleindochter Amber. Haar hele wand in het verzorgingstehuis waar ze woont is hiermee volgeplakt. Leuk en dankbaar om te mogen doen. Gedichten maken vind ik sowieso leuk om te doen. Tinie heeft onlangs een mooi reisverhaal gemaakt en dit uitgewerkt in een boek, ‘Van Emden naar Dantzig’ genaamd. Hierin zijn ook gedichten van mij verwerkt. Jaarlijks gaan we 1 a 2 keer op vakantie, voornamelijk in Noord-Europa. Deze fascinatie komt misschien wel vanuit mijn jongere vaarjaren.
Schrijven is ook echt mijn ding. Ik ben bezig met een boek over mijn leven en zit inmiddels al op zo’n 300 bladzijden. Niet voor het uitgeven hoor maar gewoon voor mijn familie en het gaat over alles wat ik in mijn leven heb meegemaakt. Ook schrijf ik regelmatig teksten voor mijn eigen website (www.hansvanderlijke.nl) waar ik onder andere een dagboek bijhoud en een agenda met daarin de optredens die nog komen.
Want ik schrijf namelijk al vele jaren liedjes. Toen ik een jaar of veertig was, kreeg ik van Tinie een gitaar en ik heb mijzelf het gitaarspelen aangeleerd. Dit heeft uiteindelijk tot 4 CD’s geleid die elk met een oplage van zo’n 500 tot 1.000 stuks in eigen beheer zijn uitgebracht. In 1995 verscheen ‘Twijlicht’, in 2000 ‘Vannijs geboren’, tien jaar later ‘Dagbouk van n troubadour’ en tot slot vorig jaar ‘Hans 75’.
Vooral in mijn beginjaren heb ik regelmatig opgetreden, ik gaf zo’n 15 a 20 optredens per jaar. Voor mij hobbywerk dus ik was en ben ook best wel selectief. Dat gold ook voor mijn optredens bij RTV Noord. Liedjes schrijven vind ik heel leuk werk maar misschien is het ook wel een uitlaatklep voor mij. Een van de liedjes gaat bijvoorbeeld over het oorlogsverleden van mijn ouders.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Ik kijk met veel plezier terug op mijn jonge jaren bij de mariniers op Curaçao en op mijn vaartijd op een coaster. De geboorte van mijn kinderen en kleinkinderen en het feit dat ik Tinie heb leren kennen zijn gebeurtenissen geweest die zeker niet bij deze vraag mogen ontbreken. Hetzelfde geldt voor de jaarlijkse reizen waardoor we al vele mooie plekken in Noord-Europa hebben mogen ontdekken.
De wekelijkse gedichtjes en kaartjes voor Amber mogen ook niet ontbreken. En door een nieuwe woning te betrekken dat minder onderhoud nodig heeft blijft er ook meer tijd over om leuke dingen te doen. Iets om naar uit te kijken inderdaad.
En de dieptepunten?
Ik heb stevige conflicten met mijn ouders gehad en dat ging soms hard tegen hard. Zo wilden zij bijvoorbeeld dat ik van mijn scheiding met mijn eerste vrouw af zou zien. Nou was dit toch al een verdrietige en moeilijke tijd en toen kwam dit er ook nog bij. Toen mijn vader opmerkte, ‘als je dit doorzet kom je er bij ons niet meer in’, heb ik de verbinding verbroken. Vervolgens hebben we drie jaar geen contact meer gehad, daarna was het klaar.
Het overlijden van mijn zoon op 42-jarige leeftijd was ook een ingrijpende gebeurtenis in mijn leven. Hij is overleden aan kanker, een ziekte die hem vijf jaar eerder ook al in de greep had. Hij was een grote, stoere kerel met een zachtaardig karakter. Vorig jaar stond op een avond de politie bij ons aan de deur met de mededeling dat onze schoondochter was overleden. Dat was ook een heel verdrietige periode. Gelukkig weet onze kleindochter hier goed mee om te gaan.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Als ik eenmaal begin te vertellen, komt er geen einde meer aan. Daarbij heb je al de nodige bijzondere verhalen toch?
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Nog meer vakantietripjes maken. Ik zou de hele wereld nog wel willen zien maar niet alles kan natuurlijk. Zo trekt Canada mij ook wel bijvoorbeeld. Wie weet waar we allemaal nog komen…..
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Foto: Suze van der Lijke
Ik ben vroeger regelmatig blijven zitten, zowel op de lagere school als later op de Mulo. Ik had dan ook geen al te hoge dunk van mijn verstandelijke vermogens. Dat ik op latere leeftijd alsnog mijn Mulo diploma heb gehaald, deed mij dan ook goed. ‘Ik was dus toch niet zo dom als gedacht!’.
En daarbij had ik ook al een zware mariniersopleiding met goed gevolg afgerond. De laatste jaren ben ik gelukkig ook wat rustiger geworden. De onrust die ik jarenlang met mij heb meegenomen is veranderd in een gevoel van berusting.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Ik ben dan ook tevreden met het leven wat ik op dit moment leid maar besef daarbij wel dat ik genoeg heb meegemaakt. Noteer echter gerust een mooie 8+.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Ontdek wie je bent en als je dat gevonden hebt, blijf daar dan ook bij als je hiermee tevreden bent! En blijf lekker bezig met leuke dingen doen, ook op latere leeftijd!