Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn officiële naam luidt Menze Albert Postma, roepnaam Menno. Ik ben op 31 oktober 1943 geboren in het Friese Rauwerd. Als oudste kind uit een gezin met vier jongens. Mijn vader was bakker maar verkocht zijn zaak om naar Canada te emigreren. Op het laatste moment ging dit door omstandigheden niet meer door. Ik heb toen tijdelijk bij mijn grootouders in Zuidbroek gewoond totdat mijn ouders een boerderij konden huren in Kropswolde.
Daar heb ik vijf jaar gewoond, vervolgens zes jaar in Kolham. In 1960 zijn we naar Sappemeer verhuisd en daar woon ik nog steeds. Ik heb aan de Noorderstraat en Herenstraat gewoond maar sinds 2004 wonen we aan de Middenstraat. Al met al woon ik nu al zestig jaar met veel plezier in Sappemeer, ik zou er niet meer weg willen.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben op 5 januari 1966 getrouwd met de oorspronkelijk uit Tripscompagnie afkomstige Kina Knapper. Na het beëindigen van zijn bakkerszaak was mijn vader melk- en zuivelventer geworden en hij kwam regelmatig bij de familie Knapper om te venten. Toen hij tijdens een bezoek geen rond kaasje meer in zijn kar op voorraad had, moest ik deze ‘s avonds nog nabrengen. Kina haar ouders waren niet thuis en daardoor raakte ik in gesprek met Kina. Ik bleef de hele avond plakken en van het een kwam het ander.
Het huwelijk heeft ons drie kinderen geschonken, twee dochters en een zoon. Elly is 53, Jan 49 en Marian 48. Ze wonen allemaal in de buurt, in Sappemeer en in Hoogezand. Inmiddels zijn we ook de trotse opa en oma van vijf kleinkinderen. We hebben vier kleindochters en één kleinzoon, in leeftijd variërend van 10 tot 22 jaar.
Wat is uw voormalig beroep?
Na de lagere school ben ik naar de ULO gegaan. Eigenlijk wilde ik wel zeeman worden maar dat zag mijn moeder niet zo zitten. Ik was een makkelijke leerling maar ben toch op mijn 14e van school gegaan na een ruzie met de directeur. Dit omdat ik twee van mijn klasgenootjes niet wilde verraden. Ik kon direct bij mijn vader aan het werk, hij was immers melkventer geworden. Ik kreeg mijn eigen route en stond ook regelmatig met de ijscokar op de brug in Kolham om daar ijs te verkopen.
Het melk venten heb ik tot mijn 21e jaar gedaan. Eerst met de fietskar, later met een soort van motortruck. Vervolgens moest ik echter in militaire dienst en tussendoor heb ik mijn ouders ook nog weer meegeholpen toen ze het werk niet meer aankonden. Dit was slechts een tijdelijke onderbreking want ik moest mijn diensttijd wel afmaken. Ik zat bij de geneeskundige troepen en kwam op in Amersfoort om vervolgens mijn parate tijd in de buurt van Stroe in Gelderland door te brengen. Ik bracht geneeskundige spullen door heel Nederland en leidde nieuwe chauffeurs op. Een mooie tijd, wanneer ik er zo op terugkijk.
Vervolgens ben ik weer begonnen met venten in Sappemeer. Het werkgebied breidde zich vervolgens uit naar Zuidbroek en zelfs een gedeelte van Winschoten. Ik was een van de medeoprichters van de SRV en heb jarenlang in zo’n SRV wagen rondgereden onder de naam M.A Postma Winkel aan huis. In 1988 kon ik een mooie GADO-bus op de kop tikken. Een nieuwe wagen zou mij al snel meer dan honderdduizend gulden gekost hebben maar deze kon ik voor 4.000 gulden overnemen. Ik heb hem vervolgens ’s avonds en in de weekenden compleet omgebouwd tot een soort van rijdende winkel.
Ik kijk met veel plezier op dit werk terug en denk dat het venten mij ook heel goed lag met uitstekende omzetten tot gevolg. Ik verkocht zuivelproducten, kruidenierswaren met een hoge omloopsnelheid, brood, groenten en fruit en verpakte vleeswaren. In 1998 stond ik voor een strategische keuze: of stoppen met het werk of een nieuwe wagen kopen. Ik maakte jarenlang heel lange dagen van 06.00-22.00 uur en dat zes dagen in de week. De zondag ging voor de helft op met het bijwerken van de administratie. Ik heb mij bij tijd en wijle helemaal kapot gewerkt en raakte steeds vermoeider. Voor mij een reden om er op 55-jarige leeftijd mee te stoppen.
Ook wel met pijn in het hart natuurlijk maar als ik ergens genoeg van heb dan kan ik er ook vol overgave mee ophouden. Ik heb bij het afscheid al mijn klanten uitgenodigd en we hebben er dik 14 uur lang een groot feest van gemaakt. Collega’s dachten mij voor de zomermaanden wel te kunnen strikken maar ik was er definitief klaar mee. Dankzij de Detam kon ik een uitkering krijgen en ik vond een nieuwe en mooie tijdinvulling…..
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Na met het werken gestopt te zijn, heb ik eerst een half jaar helemaal niets gedaan. Eerder had ik bij mijn overbuurman Willem, die ook wel als Willem Wad door het leven ging, aangegeven dat ik wel een keer met hem mee wilde. Willem was destijds namelijk al een jaartje of vijftien wadloopgids bij Dijkstra Wadlooptochten in Pieterburen. En dit mondde voor mij vanaf 1999 uit in ruim 1400 wadlooptochten als gids. In het eerste jaar heb ik veel met Willem meegelopen, in de daarop volgende jaren mocht ik alleen op pad.
Ik denk dat ik al met al wel een kleine 100.000 wadlopers heb mogen begeleiden en deed dat op mijn eigen manier. Veel gidsen werken met een kompas maar ik liep heel veel op gevoel. Als natuurmens vond ik dit prachtig om te doen en daarbij is het Waddengebied natuurlijk schitterend. Regelmatig laste ik een rustpauze in en dat gaf mij de kans om iets over dit unieke natuurgebied te vertellen.
Zwerftochten vond ik het mooiste om te doen, dan was je zes uur onderweg. Maar ik ben natuurlijk ook wel met groepen naar Schiermonnikoog en Ameland gelopen. Dan was je een hele dag onderweg. Een keer ben ik in 3 dagen tijd met 5 groepen op pad geweest. Dan moet je conditioneel wel wat in je mars hebben. Ik heb ook vele nieuwe gidsen op mogen leiden.
In 2015 kwam er een einde aan mijn gidsperiode, ik kon ook hier abrupt mee stoppen. Het feit dat ik in 2013 een hartoperatie met vijf bypasses heb gehad, heeft hier wellicht ook wel aan bijgedragen hoewel ik na die operatie nog wel weer enige groepen begeleid heb. Kina en ik hebben elektrische fietsen aangeschaft en mijn teller staat inmiddels al weer op 14.000 fietskilometers. We fietsen heel wat af in Groningen maar ook in Friesland en Drenthe. Daarbij mogen we graag wandelen. Ook beleef ik veel plezier aan het beheer van de Facebookpagina’s Historie Sappemeer en Sap’meer is aans.
In het verleden ben ik ook op bestuurlijk vlak actief geweest, onder andere voor de SRV. Ik werd voorzitter van de plaatselijke afdeling en kwam op den duur in het provinciaal bestuur terecht. Ook ben ik een tijdje actief geweest als secretaris van de afdeling Fietscross Noord, een onderdeel van de KNWU. Het was in de tijd dat ik samen met onder andere mijn zoon fietsbeheersingdemonstraties gaf door het hele land.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Veel van die hoogtepunten zitten hem in mooie (jeugd)herinneringen. Zo reed ik op jonge leeftijd al op een vrachtwagen en op de trekker. Op mijn 14e werd ik aangehouden door de politie toen ik in een jeep onderweg was naar de Westerbroekstermadepolder om daar enige koeien te melken. Toen ging het allemaal nog wat gemoedelijker. Ze hadden me al een paar keer rond zien rijden en ik mocht mijn weg vervolgen maar moest uiteraard wel heel voorzichtig zijn.
Ik heb met mijn vader ook wel eens wedstrijdje gehouden wie de meeste flessen drank kon verkopen. Ik was dan zo maar tot laat in de avond bezig en voor mijn vader niet te traceren. Maar toen ik terug kwam, had ik wel 150 flessen drank verkocht. Tja, als ik mij ergens in vastbijt dan ga ik er ook voor…
De aankoop van de GADO-bus is ook zo’n moment geweest, daarmee heb ik duizenden guldens bespaard. Ik kocht hem dus voor 4.000 gulden en heb er ook nog voor 12.000 gulden aan verspijkerd maar dat leverde mij wel een geweldige wagen op. Daarbij liep een normale benzine ventwagen 1 op 1 en die van mij reed 1 op 6 en dan ook nog op diesel.
En de dieptepunten?
Vlak nadat ik gestopt ben met werken, gaf ik dus een mooi feestje. Mijn vader heeft dit helaas niet meer mee mogen maken, hij is kort hiervoor overleden. Dit vond ik heel jammer. Ik kon het altijd goed met hem vinden en heb veel van hem geleerd.
Met mijn eigen rijdende winkel rondtoeren was niet altijd rozengeur en maneschijn hoor. Ik heb wel eens een hele nacht door moeten sleutelen om hem weer aan de praat te krijgen en was aan het eind van de daarop volgende dag zo moe dat mijn kinderen het laatste stuk van mijn ventroute hebben moeten rijden.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Toen ik de aangeschafte GADO bus nog niet verbouwd had, ging ik eens op een avond een nieuwe route verkennen. Toen ik van het erf de bocht om reed, zag ik iemand heel hard naar de bushalte rennen. Die dacht namelijk dat de bus er aan kwam en moet raar op gekeken hebben toen ik hem voorbij reed zonder te stoppen……
Ik heb met mijn rijdende winkel altijd goed geboerd. Dat kwam doordat ik goed naar mijn klanten luisterde en mijn assortiment soms ook uitbreidde met duurdere artikelen. Ik verkocht in die tijd ook wel Shandy, dit drankje werd ook wel Sneeuwwitje genoemd en kleine kinderen mochten hier vaak ook wel enige slokjes van hebben. Ik doopte dit drankje om tot Smurfenbier en heb mede hierdoor menig fles verkocht.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Enige jaren geleden had ik als wens om samen met mijn vrouw met de trein naar het Zwitserse Basel te gaan om dan vervolgens via de Rijn terug naar Nederland te fietsen. Dat is zo’n mooie omgeving. Het is er helaas niet van gekomen.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Nergens van denk ik. Ik maakte lange werkdagen maar had hier ook veel plezier in. Ik heb een grote vrienden- en kennissenkring maar niet iedereen kan het waarderen dat ik recht voor de raap ben. Dat is wie ik ben en dat zal mij ongetwijfeld vrienden gekost hebben.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Anderen moeten mij maar een cijfer geven maar ik ga wel voor een dikke voldoende. Ik heb in het leven bijna altijd vooruit gekeken en zelden achterom. De kinderen en kleinkinderen komen vaak bij ons thuis en soms gaan we gezamenlijk op pad. Een flesje jenever wordt dan omgedoopt tot een citroentje en vervolgens is zo’n fles zo leeg….
Wilt u verder nog iets kwijt?
‘Geniet van het leven, je bent er maar even!’ En je moet niet in jaloezie leven maar genieten van de dingen die je hebt. Ach, ik kan je nog zoveel bijzondere verhalen vertellen. Zo hebben we bijvoorbeeld in de Herenstraat met Oud en Nieuw eens een feestje gehad waarbij de laatsten bij wijze van spreken met de kruiwagen naar huis gebracht moesten worden.
Helaas werd er door een anonieme tipgever melding gedaan dat we illegaal vuurwerk zouden hebben en stonden er twee politieagenten voor de deur. Dit verhaal haalde zelfs de kranten waarbij de toenmalige burgemeester aangaf dat er illegaal vuurwerk in beslag was genomen. Dit maakte mij zo boos dat ik de pers in het gemeentehuis heb uitgenodigd en de burgemeester sommeerde om dit te bewijzen. Dit kon hij niet en vervolgens kreeg hij er in de pers genadeloos van langs….