Het was afgelopen zondag ook bij ons Eeuwigheidszondag in de kerk. De namen van de gemeenteleden die ons in het afgelopen jaar ontvallen zijn, worden genoemd en vervolgens steekt een naaste familielid een kaars aan. Altijd een indrukwekkend ritueel waarbij je regelmatig denkt, ‘o ja, dat is ook zo, die is ook overleden.’ Na deze plechtigheid heeft iedereen de kans om een waxinelichtje aan te steken om op die manier een dierbare te herdenken.
Zelf bleef ik alleen op de achterbank recht tegenover het orgel zitten. Daar waar mijn ouders vroeger heen verhuisden toen het niet vertrouwd meer was dat ze naar boven gingen. Ik ben persoonlijk niet van het kaarsjes branden maar toen Margriet ‘Mag ik dan bij jou….’ inzette van Claudia de Breij dacht ik lichtelijk ontroerd terug aan mijn moeke. En daar het leven zich voortraast, overkomt mij dat niet heel snel. Wellicht mede ingegeven door het feit dat zij hier op aarde allang klaar was door de wrange vruchten van fibromyalgie en dementie en graag naar boven wilde.
Terwijl de vlammenzee steeds groter werd, kwamen de herinneringen. Ik dacht eerst terug aan het jaar 2000. Toen ik op een mooie augustusdag het ouderlijk huis verliet. Ondanks het feit dat moe 44 jaar lang kinderkroost om zich heen had gehad, was dit een slikmoment voor haar. Ik had gerust nog wat langer thuis mogen wonen. Kort noteerde ze in mijn levensboek, dat ze van jongs af aan voor mij bijgehouden had, dat ik op die en die datum op mijzelf was gaan wonen. ‘Het wordt nog stiller in huis.’
Ik weet nog dat ik tien jaar later thuis kwam met de mededeling dat ik een vriendin had. Dat vond ze volgens mij best wel complex, een vrouw met twee kinderen. Ik herinner mij nog de bezoekjes met Miranda aan de G.A.-straat waarbij mijn moeder zo teer en broos als ze was schuifelend naar de keuken ging om een pot koffie te zetten. Even later opgediend in de oude, witte koffiekan inclusief een koekje van Vos Banket. Maar ze vond het altijd mooi en gezellig dat we langs kwamen.
Haar laatste avond aan de G.A.-straat komt ook weer boven. Het ‘iezde mie toa’ hoe ze, zich onderweg overal aan vasthoudend, naar de slaapkamer wankelde. Daar prevelde ze er nog een tijdje rustig op los. De wandeltochten in de rolstoel komen boven, waar ze zo van genoot. ‘Mooi dat ik er toch weer ev’n oet ben west, dat had ik nait meer docht.’ Dat ik haar toen in de rolstoel op haar kamer achterliet en ze het had over het leven van genadebrood. Of de keer dat ze op een vrijdagavond vanuit bed heerlijk aan het keuvelen was en het zo mooi vond dat ik nog even langs kwam.
Haar laatste dag op Meerzorg weet ik ook nog. Verrassend omdat ze een dag eerder de hele dag op bed gelegen had. Die donderdag kraste ze haar laatste woord weg in het puzzelboekje, het ging om ‘afweersysteem’. ‘Heb ‘k het goud doan?’ Die vrijdag lag ze weer op bed en zaterdag kwam bij mij het besef dat ze nooit meer wakker zou worden. Dat was even slikken. Drie jaar geleden al weer…..
Waar zou ze zijn en hoe zou het met haar gaan? Op deze qua weer troosteloze november zondag komt het besef dat het jaar er al weer bijna opzit. In sneltreinvaart spoed ik mij voort naar mijn vijftiger jaren. Tijdens zo’n dienst denk je vanzelf een keer na over de vergankelijk van het leven als passant zijnde. En over het leven na de dood. Soms is er de twijfel of er wel wat is en hoe het toch verder moet met deze wereld die zo vaak op haar grondvesten trilt…..
Maar toch biedt zo’n dienst troost. ‘Mag ik dan bij jou…..’ Als ik aan moeders denk dan ga ik er vanzelfsprekend van uit dat ze op een plek is waar het mooi en fijn is. En dat ze boven op me wacht wanneer mijn dagen geteld en uitgerekend zijn. Ik kijk nog even naast mij in de lege bank en terwijl de mensen terug keren naar hun plek en de laatste kaars aangestoken wordt voor die mensen wiens naam we niet kennen prevel ik zacht: ‘We ‘ll meet again!’