Wiebe, kun je jezelf in het kort even voorstellen?
Ik ben Wiebe Dijkstra dus, 55 jaar en een Beemer in hart en nieren. Ik ben getrouwd en de trotse vader van een zoon van 26 en een dochter van 24 jaar die beiden wel zijn uitgewaaid maar gelukkig nog wel in de provincie wonen. Daarnaast ben ik eigenaar van Dijkstra BHV Support Bedum, we opereren vanaf de Noordwolderweg. Deze onderneming is in 2006 opgericht en sinds september 2014 ben ik fulltime voor mijn eigen bedrijf werkzaam. Eerder combineerde ik dit met werkzaamheden voor de gemeente Bedum.
Brandweerman ben ik al veel langer, 33 jaar om precies te zijn. In 1986 ben ik met allerlei opleidingen begonnen, dit leidde in 1987 tot mijn eerste diploma. Bij het brandweerkorps Bedum ben ik sinds 1992 actief.
Wanneer begon het brandweermanvuur in je te branden?
Dat was in de tijd dat ik nog voor Theodorus Niemeyer werkte, de tabaksfabrikant uit Groningen inderdaad. Ik werkte er nog niet zo heel lang en was bezig met allerlei cursussen. Ook had ik net mijn EHBO-opleiding afgerond. Een collega die deze opleiding ook succesvol had gevolgd, gaf zich vervolgens op voor de bedrijfsbrandweer en adviseerde mij om dit ook te doen. Daar ik nog niet zo lang voor het bedrijf werkte, zag ik dit niet zo zitten. ‘Mijn chef ziet mij al aan komen’.
Een paar dagen later had ik echter de bedrijfscommandant al aan de lijn hangen die ook al met mijn chef gepraat had. Ik was van harte welkom binnen het brandweerkorps van Niemeyer en heb deze kans met beide handen aangegrepen. We hebben het nu over 1986, ik was toen 22 jaar. Een jaar later had ik mijn opleiding succesvol afgerond en mocht ik mij brandweerman noemen.
In de loop der jaren heb je een mooie ontwikkeling doorgemaakt als brandweerman?
Dat klopt inderdaad. In de daarop volgende jaren heb ik mij als brandweerman doorontwikkeld. Met het bedrijf deden we in 1992 mee aan de brandweerwedstrijden die in Bedum werden gehouden. In het plaatselijke bokkeblaadje las ik dat ze bij het brandweerkorps van Bedum nieuwe brandweermannen nodig hadden. Toen ik mij vervolgens als vrijwilliger aanbood begonnen de ogen van de toenmalige brandweercommandant te glinsteren. Ik was immers een compleet opgeleide brandweerman die ook nog eens zelfstandig op een van de wagens mocht rijden.
Ik kwam in een mooi en hecht team terecht en genoot van de trainingen. Ook van de uitrukken hoewel je hierbij vaak wel met persoonlijk leed te maken krijgt natuurlijk. In 1997 kreeg ik de kans om de opleiding tot bevelvoerder te gaan volgen. Eén jaar lang ging ik een dag in de week naar de cursus die in Zuidbroek gehouden werd. In 1998 werd ik een van de bevelvoerders op de brandweerwagen. Ik had de smaak te pakken gekregen want ze hadden bij de brandweer ook instructeurs nodig en die cursus heb ik in de winterperiode van 1998/1999 gevolgd, ook in Zuidbroek. Hierdoor werd ik daar freelance instructeur.
Heeft het feit dat je brandweerman bent je ook geïnspireerd tot de oprichting van BHV Support?
In 2000 was de grote brand in ‘t Hemeltje in Volendam. Uit nader onderzoek bleek dat heel veel bedrijven hun bedrijfsvoering met betrekking tot brand en brandpreventieve maatregelen niet op orde hadden. De wetgeving werd nog verder aangescherpt en er werd veel meer de nadruk op handhaving gelegd. Er kwam dus ook meer aandacht voor de bedrijfshulpverlening en ook in Zuidbroek werd hiervoor een opleiding tot BHV-er opgezet.
Ik kreeg dan ook de vraag of ik ook niet zo’n opleiding tot BHV-instructeur wilde gaan volgen. Ik heb toen een dag meegedraaid en werd enthousiast. Het leek mij wel wat om dagelijks in mijn nette pak voor de klas te staan om mensen op te leiden. Een drukke tijd brak aan want door de aangescherpte handhaving moesten de instructeurs regelmatig dubbele diensten draaien. Ik stelde diverse cursisten de vraag of er op hun bedrijf wel eens een oefening was in het ontruimen van het gebouw. Of de vraag of er bedrijfsnoodplan was en of de vluchtroutes ook bekend en aangegeven waren. Heel vaak was dit niet het geval.
Ik kaartte dit ook aan bij de opleiders in Zuidbroek maar zij zagen dit op locatie gaan werken niet zitten. Toen had ik zoiets van, eigenwijs als ik ben, dit moet beter kunnen! En zo werd dus in 2006 Dijkstra BHV Support geboren. Ik werkte in die tijd al drie dagen in de week bij de toenmalige gemeente Bedum als medewerker operationele voorbereiding waarbij ik voor de brandweer in Bedum alles regelde buiten het personeel en de financiering om. Ook bezocht ik bedrijven om te controleren om zij aan de vergunningsvoorschriften omtrent brandweerveiligheid voldeden.
Door mond-tot-mondreclame breidde Dijkstra BHV Support zich steeds verder uit. Ik verzorg oefeningen op maat bij bedrijven maar ook op scholen en zorginstellingen In 2014 werden er veiligheidsregio’s ingesteld waardoor mijn functie bij de gemeente Bedum verviel. Ik kon wel gewoon terugkeren maar raakte de vrijheid over mijn eigen agenda kwijt. En omdat ik het zelf ook steeds drukker kreeg, heb ik na overleg met mijn vrouw de knoop doorgehakt. Ik ging mij helemaal op mijn eigen onderneming richten!
Ik volgde extra cursussen waardoor ik ook de Risico Inventarisatie en Evaluatie bij bedrijven mag doen en stel bedrijfsnood- en vluchtplannen op. Inmiddels werk ik met meerdere instructeurs die BHV-cursussen geven.
Hoeveel tijd ben je kwijt aan het vrijwilligerswerk bij de vrijwillige brandweer?
Dat hangt een beetje van het aantal uitrukken af. Wij zitten in Bedum toch wel op zo’n vijftig per jaar en je bent per keer al gauw zo’n twee a drie uur kwijt. Daarnaast oefenen we ook nog een keer per twee weken en zo’n oefening duurt gauw een uurtje of drie. Als senior brandweerman houd ik mij ook steeds meer bezig met coaching- en begeleidingswerkzaamheden dus wekelijks ben ik toch al gauw zo’n vijf a zes uur kwijt.
Vorig jaar werd je verkozen tot brandweerman van het jaar?
Hier gaat wel even een verhaaltje aan vooraf. Om wat reuring te veroorzaken binnen de blusgroep had ik zo’n vijf jaar geleden bedacht dat het misschien wel leuk zou zijn om jaarlijks een bokaal uit te reiken aan de brandweerman van het jaar. En wel zo dat elke brandweerman ook de kans kreeg om voor deze bijzondere prijs in aanmerking te komen. Wanneer je iets unieks of ludieks hebt beleefd maar ook bij een miskleun natuurlijk, maak je kans op deze bijzondere prijs. Voor de bepaling is zelfs een speciale commissie samengesteld.
Dus wanneer je een keer een lamp stuk rijdt, of je helm vergeet tijdens een uitruk, of de pieper uitzet alvorens in bad te gaan waardoor een grote uitruk gemist wordt of wanneer iemand onder de stront uit een grote gierkelder komt zetten dan is de kans groot dat je hier tijdens de nieuwjaarsreceptie aan herinnerd wordt. Ik zorgde voor de uitreiking ook altijd voor een uitgebreide Powerpointpresentatie waarbij met een vette knipoog teruggekeken werd op het voorbije jaar.
Vorig jaar heb ik te kennen gegeven dat ik zou stoppen met dit werk en gelukkig hebben anderen het stokje overgenomen. Met als gevolg dat ik begin dit jaar tijdens de Nieuwjaarsreceptie werd uitgeroepen tot brandweerman van het jaar 2018. Als blijk van waardering voor het feit dat ik er mede voor gezorgd heb dat de sfeer goed is tijdens de oefeningen en vergaderingen maar ook voor het feit dat ik bijna twintig jaar voorzitter geweest ben van de personeelsvereniging en voor het leiding geven aan het korps en het coachwerk. Ik moet zeggen dat ik best wel trots was toen ik de bokaal door mijn eigen collega’s kreeg overhandigd.
Misschien is het ook nog even leuk om te benoemen dat het brandweerkorps in Bedum met zo’n twintig personen op volle sterkte opereert. In het verleden hadden we ook wel eens zestien of zeventien brandweermannen en dat was eigenlijk net even te weinig. Ook hebben we geprobeerd om een aantal vrouwen aan het korps toe te voegen maar dat is helaas niet gelukt.
Kun je bepaalde nare gebeurtenissen goed van je afzetten?
Ik ben in 1992 bij de brandweer in Bedum gekomen en de eerste grote uitruk die ik meegemaakt heb, was in het voorjaar van 1993 waarbij vier jonge Bedumers betrokken waren bij een zwaar auto-ongeval waarbij een persoon om het leven gekomen is. Dat was direct heel heftig en dat vergeet je ook nooit meer. Gelukkig heb ik dit wel een plekje weten te geven.
Onderling praat je er met elkaar over wanneer je na die tijd bij elkaar komt en eventueel kan er een extra bijeenkomst worden gehouden. Of je schakelt een bedrijfsopvangteam in die professionele (psychische) nazorg kan bieden. Ook het thuisfront is belangrijk om je verhaal kwijt te kunnen. En je houdt elkaar onderling goed in de gaten natuurlijk, zeker de nieuwkomers en de jongere brandweerlieden. Bij het klimmen der jaren lukt het mij steeds beter om nare gebeurtenissen een plekje te geven.
Wat zijn de hoogte- en dieptepunten uit je brandweercarrière tot dusver?
Bij de hoogtepunten denk ik toch meer aan wat ludieke dingen, zoals de volle prijzenkast die in onze kazerne hangt. Wat inhoudt dat we in de loop der jaren al diverse brandweerwedstrijden hebben gewonnen, wedstrijden waaraan ook ik mijn steentje heb bijgedragen. Ook ben ik voorzitter geworden van de Stichting Brandweer Ford Bedum waardoor het gelukt is om onze oude Ford voor ons korps te behouden.
Dieptepunten kan ik eigenlijk niet opnoemen, ik heb geen slapeloze nachten aan mijn werkzaamheden overgehouden. Wel af en toe een verdrietig gevoel na het lezen van bijvoorbeeld rouwadvertenties wanneer je leest welk leed er bij mensen ontstaan is na een noodlottig ongeval. Soms gaan er een aantal dagen overeen voordat je dit gevoel kwijt bent.
Heb je nog bijzondere brandweeranekdotes?
Ik kan wel een aantal verhalen opsommen. Zo waren we tijdens een boerderijbrand tussen Bedum en Onderdendam vol aan het blussen. Een van onze brandweermannen was bezig met het controleren van de pompen en had zich net een sigaretje gedraaid en aangestoken. Toen hij een van de pompen nog wat verder open wilde draaien, viel hij echter in de sloot en ging hierbij zelfs kopje onder. Toen hij weer boven kwam, had hij zijn sigaret nog steeds in de mond. En deze brandde ook nog….
De grote brand bij slagerij Hoekzema eind jaren negentig heeft ook indruk gemaakt. Zeker door de kou waardoor er zelfs wakken in het Boterdiep geslagen moesten worden om maar aan water te kunnen komen. Met een gevoelstemperatuur van bijna -20 graden was er sprake van heroïsche omstandigheden.
Ook zijn we als brandweerkorps eens in pelotonsverband ingezet bij een grote brand in de binnenstad van Winschoten. We moesten ’s nachts uitrukken en hadden de brand na enige uren goed onder controle. Toen we bij het krieken van de dag even afgelost werden door de plaatselijke brandweerlieden uit Winschoten voor een kop koffie en een broodje werd er door een fotograaf van de Telegraaf net een foto genomen. En zo kon het gebeuren dat wij de dag erop met al ons materiaal op de voorpagina van de Telegraaf stonden maar dat de brandweerlieden op de foto uit Winschoten afkomstig waren. Dat was eigenlijk best wel balen, haha.
Bedum is voor jou ‘the place to be’?
Jazeker, ik ben er geboren en getogen en heb altijd in Bedum gewoond. Voor mijn vrouw was het in begin wel even wennen want zij komt oorspronkelijk uit Brabant. Maar wij willen hier beiden niet meer weg.
Nog tijd voor hobby’s?
We trekken er samen graag op uit met onze motorboot en zitten er aan te denken om op termijn een camper aan te schaffen om er samen op uit te trekken wanneer het werk het toelaat.
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Je zou denken voor een beste fik maar die tijd is wel geweest hoewel ik natuurlijk altijd paraat sta. Dankzij mijn vrouw ben ik ook wel van het Bourgondische leven gaan houden dus voor een biefstukje of een lekker visje met een goed glas wijn ben ik altijd wel te porren.
Waar staat Wiebe Dijkstra over 10 jaar?
Ik hoop dat we dan allemaal nog goed gezond zijn, dat is het allerbelangrijkste item. Voor de rest heb ik niet de ambitie om veel groter te worden. Vorig jaar is mijn vrouw in de zaak gekomen waardoor we nu een v.o.f. zijn. Misschien dat op termijn onze dochter ook wel in de zaak wel gaan werken maar dat is nog lang niet zeker hoor. Misschien ben ik tegen die tijd ook wel opa, dat zou mooi zijn.
Wil je verder nog iets kwijt?
Ik hoop dat we met zijn allen wat vredelievender en geduldiger kunnen zijn en wat meer begrip voor elkaar op kunnen brengen. Wat minder egoïstisch zijn ook en dat we meer naar elkaar om gaan zien……