Ik ben te zwaar. ‘Volslank’ zo u wilt. Ik eet, en dan met name de tussendoortje, als beloning wanneer ik iets voor elkaar heb gekregen. Ik eet wanneer ik mijzelf moet troosten voor iets. En dat iets kan ik ook zelf zijn. Ik eet als het gezellig is, bij de koffie en een bier. Ik eet voor mijn plezier. Zou ik denken… Maar eigenlijk eet ik onbewust. En hoewel ik feitelijk al lang verzadigd ben, vraagt zowel mijn lichaam als mijn geest al snel weer om een volgende hap. Suikers en vetten hebben mij in hun macht. Ik ben verslaafd! En deze verslaving kan even hardnekkig en funest zijn als het verslaafd zijn aan roken, drank, seks, gokken, of wat dies meer zij. En daarmee wil ik maar aangeven dat een simpele opmerking ‘Nou dan stop je toch met teveel en ongezond eten’, niet meteen bijdraagt tot een snelle oplossing om af te komen van mijn drug: ‘suiker-vet’.
Wij behoren in Nederland door de bank genómen (in meerdere betekenissen van het woord) tot de meest materieel-gelukkige bewoners van deze aardkloot. Wij zijn zogezegd the happy few. In de afgelopen decennia hebben we gigantische sprongen gemaakt als het gaat om ons zelf zo veel mogelijk materiële luxe en gemak te geven. Elke dag vlees, veelvuldig vliegen over de gehele wereld, iedereen een auto, etc. etc.. Voor vele van ons is deze situatie nu een ‘fact of life’. En al deze materiele geneugten lijken we nu te hebben verheven tot eerste levensbehoeften. Alleen al het denken aan het minderen of afschaffen van sommige materiële geneugten doet ons steigeren en schuimbekken… We willen niet zonder, we kunnen niet zonder. We hebben er toch recht op? Zonder valt niet mee te leven! Met andere woorden: We zijn er aan verslaafd.
Een teveel aan ‘suiker-vet’ maakt ons brein tot een willoze grijze massa en maakt ons lichaam uiteindelijk kapot. Een teveel aan materiele geneugten zorgt voor schrijnende taferelen binnen de regio’s die wij daarvoor uitbuiten; het verwoest de natuur, put de aarde uit en kijkt naar dieren en medemensen als te exploiteren ten dienste van onze honger naar steeds maar meer. Het maakt uiteindelijk onze aardbol onleefbaar. Dood.
Ik weet dat. U weet dat. En toch… Toch zijn we in staat om als individu, maar ook als collectief, onze kop in het zand te blijven steken. Dat is wat verslaving met ons doet.
Daarom is het, wanneer wij nadenken over onze eigen individuele verslaving aan bijvoorbeeld snacks, roken of drank… óf aan onze collectieve verslaving aan altijd maar meer luxe en meer gemak, goed om te kijken wat de verslavingsliteratuur aangeeft hoe daar succesvol mee om te gaan.
- Erken je verslaving, de gevolgen en je machteloosheid.
- Geef toe dat je hulp nodig hebt.
- Aanvaard hulp.
- Maak de balans op van je bestaan.
- Geef je misstappen aan tegenover jezelf en tegenover anderen.
- Ontdek je zwakheden en tekortkomingen.
- Werk aan je tekortkomingen en zwakheden.
- Ga na wie je schade hebt berokkend.
- Maak het goed met deze mensen.
- Blijf steeds kritisch naar jezelf kijken en erken meteen de fout je je hebt gemaakt.
- Creëer rust en ruimte.
- Geef je ervaringen door aan anderen die dat nodig hebben.
In eerdere opiniestukken en speeches heb ik het vaak gehad over onze aan gas verslaafde Nederlandse overheid en haar gewillige dealer NAM/Shell. Een gasverslaving waarin wij als Nederlanders, maar ook bedrijfsleven, overigens volledig in mee gegaan zijn.
Bovenstaande stappen kunnen we ook toepassen op onze aan gas verslaafde overheid:
- Erken je verslaving (geld als gevolg van gaswinning), de gevolgen (schades en ander leed) en de machteloosheid (ten opzichte van Shell).
- Geef toe dat je hulp nodig hebt (maar doe dit via werkelijk onafhankelijke partijen…).
- Aanvaard hulp (van andersdenkenden).
- Maak de balans op van je bestaan (laat morele waarden ook binnen komen…).
- Geef je misstappen aan tegenover jezelf en tegenover anderen (…‘ongehoord overheidsfalen’).
- Ontdek je zwakheden en tekortkomingen (bekijk het gasgebouw nog eens goed…).
- Werk aan je tekortkomingen en zwakheden (laat bijv. de getroffen Groningers daarvoor steeds een spiegel zijn).
- Ga na wie je schade hebt berokkend (en kom niet met theoretische HRA-modellen).
- Maak het goed met deze mensen (en doet dat genereus en zonder terughoudendheid).
- Blijf steeds kritisch naar jezelf kijken en erken meteen de fout je je hebt gemaakt.
- Creëer rust en ruimte (en laat je daarbij inspireren door het Groninger Landschap….).
- Geef je ervaringen door aan anderen die dat nodig hebben (wees weer een gidsland…).
Ik ben verslaafd aan te veel, te zoet en te vet eten. Als gevolg daarvan ben ik te zwaar en zit ik eigenlijk – als ik eerlijk ben – niet lekker in mijn vel. En ik heb nog geen goed antwoord op de verleidingen die elk moment van de dag op mij af komen.
Deze erkenning (stap 1) doet mij beseffen dat ik nog een weg te gaan heb. Maar ook dat ik mijn kop uit het zand heb getrokken. Ik wens dat ons allen en in het bijzonder de Nederlandse aan gas verslaafde overheid ook. Maar dan met rasse schreden.
Derwin Schorren