Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Gerrit de Vries is ook mijn volledige naam. Ik ben geboren op 26 november 1955 in Usquert. Als oudste telg uit een vissersgezin dat in totaal uit vier personen bestond, ik heb ook nog een jongere zuster. Mijn vader heeft bijna zijn hele leven gevist, hij had een eigen boot. Uiteindelijk moest hij wegens ziekte noodgedwongen vijf jaar stoppen maar dat viel hem zwaar. Hij kocht zich daarna echter weer een boot en ging vervolgens gewoon verder met vissen.
Toen ik drie jaar was, verhuisde het gezin De Vries naar Stitswerd. Ik ging naar de lagere school in Kantens. Het laatste jaar van de lagere school heb ik in Zoutkamp afgemaakt, want daar zijn we heen verhuisd toen ik een jaar of twaalf was. Al met al heb ik dik twintig jaar in Zoutkamp gewoond, op vier verschillende plekken. In 1991 heb ik dit mooie huis aan de Wadwerderweg in Usquert gekocht om er vervolgens in 1992 te gaan wonen. Back to my roots inderdaad en het bevalt ons hier heel goed. Maar ik zou ook ergens anders kunnen wonen hoor, zo is Terschelling wel eens in beeld geweest.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik heb een geregistreerd partnerschap met Anneke Oudekerk die ik in 2004 tijdens ‘Op Roakeldais’ in Warffum heb leren kennen. Ik kwam haar tegen aan de bar. Van liefde op het eerste gezicht van haar kant was geen sprake, ik heb flink mijn best moeten doen om haar te veroveren. In 2005 is ze echter vanuit Hoogezand bij mij in Usquert komen wonen. Ik heb drie dochters, Anneke heeft een zoon en een dochter.
Wat is uw voormalig beroep?
Na de lagere school ging ik naar de LTS in Wehe-den Hoorn. Dat was geen succes. Mijn vader stelde mij toen voor de keus, of ik ging beter mijn best doen of ik ging aan het werk. Het werd het laatste. En dus ging ik bij mijn vader op het schip werken. Geen onverwachte keus want dat trok mij al van jongs af aan. Het vissen was mij met de paplepel ingegoten.
Daarbij had ik het geluk dat opa Tempel dagelijks met ons meeging. Hij deed het zwaardere werk, het zeven van de gevangen garnalen. Zelf hield ik mij met het kookproces bezig. We vertrokken rond 03.00/04.00 uur vanuit Zoutkamp, later werd dit Lauwersoog, en waren vaak rond 16.00 uur terug om de garnalen te lossen. Lange dagen inderdaad, voor een jonge jongen hakte dit er wel in waardoor ik aan het einde van de middag vaak even voor de snorrende kachel ging liggen.
In de wintermaanden visten we op mossels, die in grote hoeveelheden te vinden waren op de wilde mosselbanken. Deze mossels verkochten we zelf vanuit huis of vanaf het schip. We kregen af en toe ook wel eens een bestelling. Dit was voor ons een mooie winterverdienste. Wanneer het voorjaar aanbrak dan gingen we naar de gaspijp ter hoogte van Schiermonnikoog/Ameland om scholletjes te vangen. Deze verkochten wij in Zoutkamp, de klanten stonden ons vaak al op te wachten. Wat chips voor andere mensen is, dat was droge vis voor de Zoutkampers. In de maanden april en mei voeren we de Noordzee op om de schollen te vangen.
Toen in de zeventiger jaren de visvangst wat tegenviel, kocht mijn vader de visbakkerij van Mans Bottema in Zoutkamp. Doordat er zoveel groen en zeeslag in de Waddenzee dreef, was het veel lastiger vissen. We kochten derhalve vis in vanuit Zoutkamp en Lauwersoog, soms zelfs vanuit Katwijk. Deze vis verkochten we onder andere op Ameland op de camping van Dirk Out en Imca Marina. Mijn vader had op deze camping een staanplaats. In het naseizoen was de zeeslag vaak verdwenen en begon vervolgens de garnalenvangst weer.
In de zeventiger jaren kocht mijn vader nog een schip. Dit was het binnenvaartschip ‘De Zeeland’, eigendom van de melkfabriek in Bedum maar deze vrachtschip werd aangepakt door smid Dries Bouma van ‘Welgelegen’ op Zoutkamp. Mijn vader heeft het schip samen met Dries omgebouwd tot vissersschip en ging er vervolgens zelf op varen. Het schip werd omgedoopt tot de Louwina. In die tijd voer ik met de tjalk Zoutkamp 24, ook wel de Alida genoemd.
Mijn vader was een geweldige schipper, vindingrijk, creatief en hij kwam altijd met goede oplossingen wanneer er problemen waren. Hij had ook innovatieve foefjes zoals matten voor de netten waardoor er minder rommel mee naar boven kwam. Van hem heb ik de fijne kneepjes van het vak geleerd waardoor het mij lukte om regelmatig met mooie vangsten thuis te komen.
Ik was een van de eerste Zoutkampers die de Eems-Dollard op ging om daar te gaan vissen. Toen andere vissers er achter kwamen dat je daar geweldige vangsten kon behalen, kwamen ze in colonne achter mij aan. In de loop der jaren hebben mijn vader en ik een maatschap opgericht en van het geld wat ik verdiende kocht ik mij steeds verder binnen het bedrijf in. Ik ging mij ook in het paling- en het kokkelvissen bekwamen. Momenteel ben ik nog de enige grote buitendijkse palingvisser van Groningen. Ik viste altijd van Friesland tot Delfzijl maar helaas zit de palingvangst momenteel op slot (Er is een visserijverbod in de periode dat de paling zwemt).
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Vanaf 2005 trok ik er samen met Anneke op uit. Ik stond achter het stuur, Anneke haalde de netten leeg. We vertrokken op zondag vanuit de Eemshaven waar we rond middernacht de zee op voeren. Vaak waren we dan uiterlijk om 18.00 uur weer terug in de haven om vervolgens rond 03.00 uur weer te gaan vissen. Donderdag losten we onze garnalenvangst in de Eemshaven. Vervolgens maakten we het schip schoon. Er gingen regelmatig vrijwilligers mee die graag eens een tochtje op ons schip de ‘Louwina’, vernoemd naar opoe, wilden meebeleven.
Een jaar of acht geleden hebben we besloten om het rustiger aan te gaan doen. Ik moet zeggen dat we gouden jaren gehad hebben waardoor we ook in de financiële positie gekomen zijn om ons dit te kunnen veroorloven. Maar ik had er toen natuurlijk ook al een dikke veertig jaar op zee opzitten. Ons schip ligt nu in de winterstalling in de Eemshaven. Elk jaar gaan we nog wel een aantal dagen de zee op om garnalen te vangen.
Ik heb dus de laatste jaren meer vrije tijd gekregen en die tijd gebruik ik om kunst en antiek te verzamelen. Ik struin rommelmarkten en kringloopwinkels in de buurt af maar ga ook naar veilingen in het hele land. Ook surf ik regelmatig even op internet om te kijken of er nog wat moois te koop wordt aangeboden. Ik ben een echte verzamelaar maar verkopen is er niet bij hoor. Ik heb een uitgebreid netwerk die met mij meedenken maar ik heb in de loop der jaren ook zelf een kennersblik ontwikkeld. De timmerman/restaurateur Harm van Dijken uit Sauwerd was hierbij mijn leermeester, van hem heb ik heel veel geleerd.
Ik ga dan ook regelmatig even bij Antiekhoeve Boerma in Uithuizen langs waar ik soms hele leuke dingen vind of bij de gebroeders Pol in Wehe-den Hoorn om een praatje te maken en de week door te nemen. Vrijdagmorgen zitten we altijd met een groepje bij Gerrit Plakmeijer in Den Andel (de ‘herensociëteit’, deze naam is bedacht door Tjeerd Duursma). Zondags wip ik vaak even bij Willem en Glenn in Westerbroek langs. Zij halen huisjes leeg en hier vind ik ook regelmatig leuke spullen voor mijn verzameling. Zeven jaar geleden heb ik de tingieterij van Rijenga gekocht van Hans Ruben uit Zuidlaren. Daar moet nog een plekje voor gevonden worden. Je merkt dat ik wel een klik heb met de Groninger cultuur en erfgoed.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
De dag dat ik Anneke leerde kennen. Politiek gezien was mijn bestuurlijke tijd bij de afslag Lauwersoog ook heel leerzaam. Na de privatisering van de afslagen in Groningen en Friesland meegemaakt te hebben, ben ik tot de conclusie gekomen dat ik nooit meer ga stemmen. Ik heb toen geleerd hoe de politiek in elkaar steekt.
En de dieptepunten?
Ik heb letterlijk en figuurlijk een groot dieptepunt meegemaakt en dat was toen mijn dekschuit met daarop allerlei spulletjes naar de bodem van het Reitdiep gezonken is….
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
We waren eens in de Dollard aan het vissen en daar in het Pikzak ligt een stukje water dat aan Duitsland toebehoort. Het gaat om de laatste 400 meter. We zagen een Duitse politieboot liggen achter de Gaizedam bij Emden maar ik had al ingecalculeerd dat tegen de tijd dat die bij ons kon zijn, wij al lang weer in Nederlandse wateren waren. En dus besloot ik door te vissen in het Duitse gebied.
De Duitse politie gooide vervolgens een rubberboot overboord en voer snel om de Gaizedam heen naar ons toe. Toen we ze tegenkwamen, hoorden we ze roepen: ‘Nicht über die Grenze!’ ‘Dat riep’n wie in de veertiger joaren ook!’, schreeuwde ik terug om vervolgens gewoon door te vissen…
We zijn met ons schip ook nog op tv geweest. Vijf jaar geleden heeft de KRO/NCRV de serie ‘Het Verborgen Eiland’ opgenomen en die opnames zijn grotendeels op ons schip geschoten. Ze wilden mij zelfs nog als figurant inzetten maar daar heb ik vriendelijk voor bedankt. En we zijn nog vrijwilliger voor het Zeeaquarium in Delfzijl. Een bijzondere visvangst nemen we graag voor ze mee evenals voedergarnalen voor de vissen.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Ik zou mijn leven zo weer helemaal opnieuw over willen doen. Ik heb mijn werkzame jaren met veel plezier ingevuld en sta ook nu nog met veel plezier in het leven.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Ik kan mij het niet heugen. Mijn ouweheer zei vroeger wel eens, ‘je moet nergens lid van wezen’. Ik denk dat hij daarin gelijk had. Nog een wijze uitspraak van hem was de volgende: ‘Wanneer je vlees per pond kan krijgen dan moet je nooit een hele koe kopen’. Daarmee had hij het over vrouwen. Ik heb slecht naar hem geluisterd, haha….
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Ik ben altijd onafhankelijk geweest en kon en kan doen en laten wat ik zelf graag wil. Wat dat betreft ben ik een dik tevreden mens en ga dan ook voor een ruime voldoende.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Ik kan de hele dag nog wel doorvertellen maar daarvoor is je kladblok te klein. ‘Als elk zo was als dat ik had mot wez’n’, dan was het allemaal dik in orde west’. Je moet elkaar geen ‘hoorns ien ziet zett’n’, of te wel leven en laten leven…..