Eigenlijk had de titel gewoon moeten zijn: ‘Dan maar de ruimte in met Andre Kuipers’ want dat dekt de lading die komt veel beter. Maar Van Speijk liet in 1831 liever zijn boot de lucht in gaan dan dat hij zich overgaf aan de vijand. En Andre Kuipers is in feite net zo’n durfal, de vierde d in het rijtje dromers, denkers, doeners en durfals. Ter voorkoming van het feit dat ik u nu al kwijt raak, ik ben naar een presentatie van ruimtevaarder Andre Kuipers geweest. Op uitnodiging van de ondernemers van de nieuw te vormen gemeente Het Hogeland tijdens de Noordelijke Promotiedagen in Martiniplaza. Het werd een unieke ervaring.
Ruimte, kansen, mogelijkheden, verbindingen leggen, daar ging het aanvankelijk over. Vier ondernemers en vier burgervaders en -moeders uit de gemeenten Bedum, de Marne, Winsum en Eemsmond pitchen er op los alsof het een lieve lust was. Waarbij de ongekende mogelijkheden van de qua oppervlakte grootste gemeente van Nederland volgden. En dat was niet gering. Maar er is altijd baas boven baas want toen Kuipers ons meenam de ruimte in, hingen we, niet gewichtloos, aan mans lippen…..
Hoe word je in vredesnaam ruimtevaarder? Het antwoord is eigenlijk heel simpel, door te solliciteren naar deze functie. We kregen de vacature te zien die Kuipers schijnbaar zo integreerde dat hij besloot om te reageren. En hij werd uitverkoren om de ruimte in te gaan. Niet zo maar, daar moest hij wel vier jaar intensieve trainingen en opleidingen, inclusief pittige examens, voor volgen. Waarbij de stof hem vaak in het Russisch toegeschoven werd, want Russisch is misschien wel dé voertaal in de ruimte…..
Wat te doen bij storingen, waar staan al die Russische afkortingen toch voor en wat moet je er wat voor over hebben voordat je Moeder Aarde mag verlaten? We zien Andre, na gezegend te zijn en tal van handtekeningen uitgedeeld te hebben, met de lift naar boven gaan om vijftig meter hoger in de raket te stappen. Daar zitten drie astronauten in een soort van jacuzzistoel opgepropt met nauwelijks beweegruimte. Met een luier om zitten ze te zweten in een warm en hopelijk lekvrij astronautenpak. Om vervolgens af te wachten totdat de omstandigheden goed genoeg zijn om gelanceerd te worden……
Negen minuten later hadden de straalraketten hun werk gedaan en werden afgekoppeld. De capsule vond de juiste baan om de aarde op een hoogte van 250 kilometer. Vervolgens was het alleen maar vallen geblazen met een snelheid van acht kilometer per seconde. Want in de ruimte zweven is eigenlijk in de juiste baan vallen zonder neer te vallen. En wanneer je acht kilometer per seconde aflegt dan ben je in anderhalf uur om de aarde. Waarbij je dagelijks zestien keer de zon op- én onder ziet gaan. Waarbij je branden, stormen en onweer goed kunt volgen. Waarbij je adembenemende beelden ziet van Moeder Aarde.
Het sciencefiction verhaal ging verder. Want op de een of andere manier werd de capsule gekoppeld aan een ruimteschip waar zich reeds drie astronauten bevonden. Het werd vervolgens een gezellig samenzijn waarbij eerst even aan de status van gewichtsloosheid gewend moest worden. We zien Kuipers bijvoorbeeld zwemmen in de lucht zonder vooruit te komen. Of gekoppeld aan een hardloopband rennen die gewoon rechtop tegen een muur aan geplaatst is. Want in het ruimtevaartschip is geen boven en onder.
Wat moet dat wennen geweest zijn. En hoe houd je het een half jaar vol in de ruimte? Nou ja, die dagen vlogen om, daar zorgde het thuisfront vanaf de aarde wel voor. Vele opdrachten werden meegegeven, veel uitkomsten doorgestuurd. Veiligheidsrondes werden ‘gelopen’ en zaterdag was schoonmaak- en onderhoudsdag. Want de ventilatieroosters zaten vol met stofdeeltjes en menselijke resten. Waarbij je wel de stofzuiger aan moet zetten wanneer je naar de WC moet, anders geeft het zo’n rommel. Waarbij de urine ‘gewoon’ opgevangen, gefilterd en gerecycled wordt waardoor je weer de beschikking hebt over drinkwater….
Maar het mooiste, dat waren toch wel de beelden van Nederland vanaf 250 kilometer hoogte. Vooral bij nacht. Waardoor we er achter kwamen dat het in Zeeland ’s nachts nog echt donker is (Of zoals Kuipers het vertelde: al die Zeeuwen gaan vroeg op bed). Dat is in het kas- en lichtrijke Westland en de Randstad wel anders. Groningen en Delfzijl waren duidelijk waar te nemen en daar ergens tussenin ligt ons geliefde Hoogeland….
Adembenemend om deze contouren van de wereld te kunnen zien. De kwetsbaarheid ook, mede veroorzaakt door ons mensen. Waarvan er dagelijks maar liefst 200.000 exemplaren bijkomen waardoor we in 2050 de tien miljard aan gaan tikken. Kuipers keerde gelukkig veilig terug op aarde en landde op 6 november 2018 in Martiniplaza. Waar hij dik vijfhonderd toeschouwers ademloos wist te boeien. Toch hoopvol gestemd over onze overlevingskansen. Als durfal onder de doeners die ongetwijfeld de denkende, dromende ondernemers en bestuurders volop geïnspireerd heeft. Dank voor deze prachtige gastcollege…..
(Foto’s Kor Berghuis)