Iedere zaterdag om 18.00 uur luidt de klok van Toornwerd. Niet zoals op veel plekken doordat een mechanisme dit in werking zet; op Doord gaat het met handkracht. Handkracht van een van de leden van ons klokkenluidersgilde. Een groep vrijwilligers die er samen en in wisselende samenstelling al jaren voor zorgt dat het begin van de zaterdagavond wordt gemarkeerd. Na een korte maar ter zake kundige introductie en instructie door Jan Veenstra ben ik twee jaar geleden tot dit gezelschap toegetreden.
Afgelopen zaterdag was in het schema het klok luiden aan mij toebedeeld. Samen met mijn dochters maak ik de wandeling vanaf ons huis naar de toren. Met een klein beetje hulp pakt Hanna de sleutel van de geheime plek. Deur open en kaarsje aansteken. Omdat de zon al onder is en stroom ontbreekt. Dan begint het wachten; tot exact 18 uur. De klok van Kantens begint zoals altijd 1 minuut te vroeg; mechanisch en bijna goed afgesteld. Guusje doet vandaag de tijdwaarneming en op haar teken start ik met luiden. Ongeveer 10 minuten later laat ik het touw vieren en sterft het gebeier in een reeks van onregelmatige laatste slagen.
Onlangs, tijdens een open monumentendag, maakten we de tocht naar de top van de toren. De afgeronde restauratie zorgt ervoor dat de trappen en verdiepingsvloeren weer met vertrouwen beklommen en belopen kunnen worden. De trappen zijn steil en er is niet veel bewegingsruimte maar met enige handigheid weten we ons naar boven te werken. Vanuit de toren is er een prachtig uitzicht naar alle windstreken. Aan de voet van de toren ligt het kleine kerkhof. Een plek die met het verstrijken van de jaren steeds meer herinneringen bevat.
Onze blik valt op de balkenconstructie van de torenkap. Het blijkt dat veel van onze voorgangers hun tocht naar boven vereeuwigd hebben door naam en datum van de klim op een balk te schrijven. Mooie sierlijke letters, afgewisseld met dappere pogingen van kinderen, sieren het hout. Op een balk bij het raam met uitzicht op ons huis herken ik een handschrift. Het is onmiskenbaar van opa Schollema. Samen met zijn oudste zoon, die veel later mijn vader werd, heeft hij de toren beklommen en hun namen met potlood toegevoegd. Op 27 juli 1963; ter ere van Meinderts dertiende verjaardag die dag.
Ontroerd door de ontdekking zoek ik in mijn jaszakken naar iets om mee te schrijven. Dat opa voorbereid was en een potlood op zak had, wekt geen verbazing. In zijn jaszakken zat altijd een stompje rode timmermanspotlood. En een zakmes, een stukje touw en een kastanje. Die laatste had volgens zijn overtuiging een heilzame werking tegen reumatiek. Met deze ingrediënten op zak was in zijn ogen elke situatie oplosbaar. Had ik deze les nou maar beter tot mij genomen dan was ik beter voorbereid geweest. Diep in mijn binnenzak vind ik een kromme spijker. Dat blijkt ook te werken. Ik schrijf onze namen naast die van mijn opa en mijn vader, inmiddels al weer opa van onze kinderen.
Heden en verleden raken elkaar boven in de oude, trotse, monumentale toren en het gevoel is bijna tastbaar. En de toekomst? Ik heb geen idee. Het leven is wat je gebeurt terwijl je andere plannen maakt. De uitdaging is er samen het beste van te maken. Een helpende hand waar het nodig is voor als het een keer niet vanzelf gaat. Een troostende arm om een schouder als de last te zwaar is om alleen te dragen. Samen de klok luiden, de dorpsvereniging in de benen houden, het zwembad bestieren, de sporthal en club besturen, energie opwekken en zorg organiseren. Alleen ga je sneller, samen kom je verder.
Weten waar ik vandaan kom, waar mijn wortels liggen en wie er om mij heen staan. Het zijn mijn stompje rode timmermanspotlood, zakmes en stukje touw. Het is een stevig fundament dat tegen een stootje kan.
De sleutel gaat weer op het geheime plekje. De klok maakt een laatste slag. Hand in hand met mijn dochters loop ik terug naar huis. Veel beter dan dit wordt het niet.