Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Ik ben Jaap Reenders, geboren op Eerste Kerstdag 1940 in het Overijsselse De Krim. Ons gezin bestond uit zeven personen en ik ben de helft van een tweeling. Mijn vader heeft veertig jaar bij een groot bedrijf gewerkt maar hij heeft zijn baas nooit gezien. Hij was dan ook dominee. We hebben de hongerswinter doorgebracht in Naarden en waren vaak ‘veroordeeld’ tot het eten van broodpap. Dit had voor mijn vader wel één positief aspect want hij viel gigantisch af, van 190 naar 120 pond. Ik kan mij alleen herinneren dat broodpap mijn lievelingskost was.
In 1948 kwam het gezin Reenders in Bedum terecht. Daar heb ik een mooie jeugd gehad. We waren vaak in de weilanden van oom Hendrik te vinden om over slootjes te springen bijvoorbeeld. Over de rest van mijn omzwervingen later meer. Inmiddels woon ik al weer bijna tien jaar in Maleisië met mijn derde vrouw.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben van 1965 tot 1995 getrouwd geweest met Grietje Rutgers. Dit huwelijk heeft ons drie kinderen geschonken: Tiny, Anja en Klaas. Zij kregen elk twee kinderen waardoor ik nu de trotse opa ben van zes kleinkinderen. In 1995 ben ik hertrouwd met een Cubaanse vrouw. Samen hebben we een tweeling gekregen, Esmeralda en Jakob. Zij studeren tegenwoordig allebei in Groningen. Na een huwelijk van 12 jaar zijn we in 2007 gescheiden.
In 2008 ben ik hertrouwd met Malani. Onze dochter Jannaky Jane is inmiddels al weer zeven jaar. Ik heb Malani leren kennen door mijn werk in Maleisië. Zij werkte daar op het kantoor waar ik ook werkzaam was.
Wat is uw voormalig beroep?
Ik wist vroeger al heel vroeg en heel precies wat ik wilde worden: boer! Ik bracht dan ook alle schoolvakanties op de boerderij van oom Hendrik door. Dus na de HBS B in Groningen en militaire dienst doorlopen te hebben, ging ik studeren aan de Hogere Landbouw School in Leeuwarden. Ik was voornemens om na mijn studie op de boerderij Horrelbosch tussen Bedum en Onderdendam te gaan wonen en werken maar in februari 1964 kreeg de vorige huurder een hartaanval terwijl ik aan mijn laatste studiejaar bezig was. In goed overleg ging ik vervolgens nog een dag per week naar school en nam versneld het bedrijf en de bedrijfsvoering over. Niet veel later haalde ik gelukkig wel mijn diploma.
Op mijn 25e kwam ik in de gemeenteraad van Bedum. Ik heb hier zeven jaar ingezeten, als vertegenwoordiger van de ARP. Deze partij is later opgegaan in het CDA. In 1970 werd ik medeoprichter en secretaris van het Nederlandse Jersey stamboek, later overgegaan in het Nederlands rundveestamboek. Hier kwam het avontuurlijke al een beetje boven. Na in de loop der jaren nog twee boerderijen te hebben opgeknapt (in Onderwierum en boerderij De Palen in Westerwijtwerd), en de boerderij van oom Hendrik een jaar te hebben beheerd toen hij voor de tweede keer dat jaar in aanraking kwam met de trein wat hij niet overleefde, ging ik in 1974 de handel in.
In 1975 kwam ik bij Koop BV terecht. Hij had toen nog een klein bedrijf gespecialiseerd in landherstel wat nodig was om de sporen van het aanleggen van gasleidingen weg te werken. Ik kwam op kantoor terecht maar werd later uitvoerder. Hierdoor werd ik in 1977 projectleider bij Nacap, toen nog een onderdeel van Boskalis, tijdens een project in Engeland.
In 1979 kregen wij van Nacap een groot contract van tachtig miljoen gulden binnen vanuit Argentinië, vijf keer de jaaromzet van Koop! En zo kwam ik op een boerderij terecht, 120 kilometer vanaf Buenos Aires, om 1200 kilometer pijpleidingen aan te leggen met een diameter van 75 cm. In de tijd dus dat Videla er heerste en Argentinië in oorlog was met Groot-Brittannië om de Falklandeilanden. De boerderij die we kochten noemden we Groningen en bestaat nog steeds. Ik werd projectleider en nam vijf Groninger uitvoerders mee.
Het aanleggen van pijpleidingen bracht mij in 1983 naar West-Australië. In hetzelfde jaar kwam Boskalis in zwaar weer terecht waarna Henk Koop het onderdeel Nacap Nederland overnam. Vervolgens heb ik samen met Henk Nacap Internationaal opgericht. Ons eerste project was in 1987 in Zuid-Afrika. Voor een papierfabriek moesten we een afvoerpijp aanleggen die drie kilometer in zee eindigde. Van 1988 tot en met 1994 was ik grotendeels in Nigeria te vinden voor de aanleg van pijpleidingen en pompstations in grote delen van de Niger. Deze klus werd met twintig werkboten met Groningse namen geklaard.
Ik maak nu even een tussenstapje naar de huizen waar ik gewoond heb. In 1983 heb ik Mentheda in Middelstum gekocht en opgeknapt, onder andere door het herstellen van de toren met een koperen dak. In 1991 volgde een nog grotere uitdaging. De ruïne Breedenborg in Breede, vlakbij Warffum, stond al lange tijd te koop en ik had er wel oren naar om hem op te knappen. Ik moest hierbij wel met allerlei bijzondere condities rekening houden en dit zinde mij niet. Na uitvoerig overleg met toenmalig burgemeester Bert Smidt van de gemeente Eemsmond kreeg ik grotendeels de vrije hand. ‘Wij zullen je niet lastig vallen’, waren zijn woorden.
Bij Koop was het toen ook niet zo heel druk en ik kon een sabbatical van anderhalf jaar opnemen. En vervolgens ben ik anderhalf jaar aan het opbouwen geweest. Ik kreeg hierbij hulp van enige neven, één van onze voormannen uit Nigeria, timmerlieden van Geveke en ik ben hierbij veel dank verschuldigd aan architect Evert Mulder uit Eenrum die borg stond voor de kwaliteit en de inrichting van de Borg. Voor de beschoeiingmuur rondom de borg heb ik 80.000 stenen onderhanden genomen en hergebruikt…..
Toenmalig Commissaris van de Koningin Henk Vonhoff opende de Breedenborg met de woorden: “Reenders heeft zijn eigen kathedraal gebouwd”. Warme woorden inderdaad, in tegenstelling tot de stichting Monumentenwacht Groningen die tot de dag van vandaag nooit wat van zich heeft laten horen. Deze periode beschouw ik als de mooiste periode uit mijn leven. In 1992 heb ik de Borg aan Henk Koop verkocht. In 1995 kocht ik boerderij Zaadlust in Middelstum om vervolgens het voorhuis af te breken en opnieuw op te bouwen met oude materialen.
Na mijn Breedenborg periode richtten we Nacap Asia Pacific op met als standplaats Kuala Lumpur, de hoofdstad van Maleisië. Ons eerste project was het aanleggen van 700 kilometer pijpleidingen in Indonesië, dit was in 1996. In 1999 werd Koop aandeelhouder van een klein Australisch pijpleidingbedrijf om hem vervolgens een jaar later helemaal in handen te krijgen. Ik ben de enige Nacaper die ooit voor dit bedrijf gewerkt heeft en wist mijn eigen opvolger te vinden en in te werken. Dit bedrijf heb ik van 2000 tot en met 2002 geleid.
We kochten het bedrijf voor drie miljoen om hem later voor honderd miljoen te verkopen. Inmiddels is het de grootste pijpleidingbedrijf van Australië. In 2002 werd het hoofdkantoor naar Bangkok verplaatst. Van daaruit werden drie grote projecten uitgevoerd, met een omzet groter dan 100 miljoen per project.
En dit is in een notendop het verhaal van een veehouder uit Onderdendam die algemeen directeur werd van Nacap Asia Pacific, een bedrijf met een omzet van €150.000.000. Een verhaal waar in 2005, twee maanden voor mijn 65e verjaardag, abrupt een eind kwam. Met de Koop Groep ging het toen al niet meer zo goed en Henk Koop kwam in conflict met de vertegenwoordigers van Cor Boonstra. Inderdaad de oud Philips topman.
Dit conflict kostte mij de kop. Ik werd met als smoes een te hoge winstverwachting, veroorzaakt door mijn inschattingen van de claims, ontslagen. Ik heb een rapport gemaakt van mijn ontslag en mede daardoor kon Koop de strijd met de vertegenwoordigers van Boonstra aangaan die vervolgens verdwenen uit het bedrijf. Koop is later gerehabiliteerd maar ik werd door een zijdeur afgevoerd. Uiteindelijk bleken de claims die Koops binnenhaalde, vele malen hoger dan mijn inschatting. Of het een met het ander te maken heeft, weet ik niet maar eind 2005 kreeg ik een hartinfarct waardoor ik zelfs drie dagen mijn zicht kwijt was. Een roerige tijd inderdaad.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Ik krijg inmiddels maandelijks mijn pensioen overgemaakt, dat ging overigens niet zonder slag of stoot, maar ben nog steeds zes dagen in de week aan het werk. Ik maak niet meer zulke lange dagen als vroeger maar werk tegenwoordig zes uur per dag. In 2006 heb ik nog een boerderij in Usquert opgeknapt om vervolgens in 2008 met mijn toen kersverse vrouw Malani naar Maleisië te verhuizen. Hier hebben we een huis gekocht en helemaal opgeknapt. In 2010 kochten we er 40 are grond bij en vervolgens zijn we met zijn tweeën begonnen aan de bouw van een resort die zo langzamerhand zijn voltooiing nadert.
Na tweeënhalf jaar was de eerste unit voor twaalf personen klaar. Daarna volgde de aanleg van een zwembad en nog eens twee units. Inmiddels is mijn vrouw met de verhuur van de units gestart, die nu plaats bieden aan twintig personen en ik help haar mee waar nodig. Mijn tijd om te bouwen is hierdoor sterk gereduceerd maar toch hoop ik voor mijn tachtigste verjaardag nog eens twee units klaar te hebben waardoor we in totaal dertig gasten kunnen ontvangen.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Dit is toch het hele ‘Breedenborg’ project geweest, de mooiste periode uit mijn leven.
En de dieptepunten?
Mijn ontslag en de afhandeling hiervan. En het feit dat ik na het ‘Breedenborg’ project toch weer voor mijn werk na het buitenland ben gegaan.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Ik zat samen met een veekoopman in de gemeenteraad van Bedum. Een man die er vele vriendinnen op na hield, zonder ooit te trouwen. Na een vergadering gingen we vaak nog even naar Hotel ‘t Gemeentehuis. Hij voor een koffie met dubbele suiker, ik voor een paar citroentjes. Eerder drankmisbruik had hem een gedeelte van zijn maag gekost. Door een ongeval kwam de beste man in het ziekenhuis terecht en ik ging met mijn buurman, een neef van hem, op bezoek. Toen we afscheid namen, zei ik: ‘Mijn vader zou u nu gevraagd hebben of hij nog een gebed met u zou mogen doen’.
Dit heeft hem schijnbaar aan het denken gezet want niet veel later vroeg hij of ik voor hem wilde bidden. De beste man merkte op dat hij het vlees van een van zijn Charletstieren zou verdelen onder de armen in Zuidwolde, mocht hij genezen. ‘En ook onder de armen van Onderdendam?’ Ook daar ging hij mee akkoord maar dan moest ik ook bidden voor zijn maag want het eten was niet al te best in het ziekenhuis. De beste man is inderdaad beter geworden waarna ik glimlachend tegen mijn vader zei dat mijn gebeden tot 100% genezing hadden geleid, daar kon hij inderdaad niet aan tippen…
We hebben als gezin nog een winterseizoen in een caravan door moeten brengen toen onze boerderij in Onderdendam afbrandde. Hierbij hadden we nog geluk dat Klaas ’s avonds laat om een boterham vroeg omdat hij honger had. Tijdens het brood smeren, kwamen we er achter dat er een schuur in brand stond. Met drie jonge kinderen was het bivakkeren in een tot caravan verbouwde bus in de winter vervolgens geen sinecure.
Uit het bouwproces met de ‘Breedenborg’ is een vriendschap met toenmalig burgemeester Smidt van Eemsmond ontstaan. Hij is later tijdens een bezoek aan mij in Nigeria inderdaad tot ‘Chief’ van een van de inheemse stammen benoemd. Een heuglijk feit waarvan het Dagblad van het Noorden lucht kreeg en zij hebben hieraan nog een artikel gewijd.
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Ik ben blij dat ik nu in redelijk goede gezondheid verder kan bouwen aan onze resort die ik dus voor mijn 80e hoop te voltooien. Een project waar Malani, zij is 44 jaar, en onze dochter zich in de toekomst verder op kunnen richten. Mocht je hierover meer willen weten, surf dan maar even naar www.deserenity.com. En kom gerust eens langs in ons resort!
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Ik heb na mijn ‘Breedenborg’ project overwogen om te stoppen met het werken in het buitenland maar ik heb mij toch om laten praten waardoor ik weer naar Nigeria gegaan ben. Dit had ik achteraf niet moeten doen.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Een vijf want ik heb mijn gezinsleven door mijn werk in het buitenland te kort gedaan. Dit is de realiteit hoewel ik er niet dagelijks mee worstel. Het verandert er toch niets meer aan.
Wilt u verder nog iets kwijt?
Het bevalt mij heel goed in Maleisië. Een mooi land met een prachtig klimaat. Maar het is ook een land met twee gezichten inclusief de nodige corruptie. Mijn vrouw heeft een Indische achtergrond en behoort dus samen met de Chinese bevolking tot tweederangs burgers. Hierdoor hebben ze niet dezelfde kansen als de Maleisiërs zelf behalve in het zakenleven. Daar hebben ze wel weer alle kansen. Maar ik houd het hier voorlopig nog wel even vol. Doe iedereen in Groningen die ik ken de groeten!