Bij de Molen
Knis Beheer
KOOZAA
Huitsing & Poort
Hotel 't Gemeentehuis
De Kleine Munt

Klaas Jan (Kajé) Dijkema, rechercheur en schrijver misdaadromans

Kunt u zich heel kort even voorstellen?

Mijn naam is Klaas Jan Dijkema. Het klopt dat op mijn boeken Kajé Dijkema staat. Mijn vroegere collega’s noemden mij altijd KJ, vandaar dat mijn auteursnaam Kajé luidt. Ik ben in 1951 geboren in Ten Post, als oudste uit een gezin van vijf kinderen. Mijn vader was aannemer in Ten Post.

Echt veel omzwervingen wat wonen betreft heb ik in mijn leven niet gemaakt. Na getrouwd te zijn, verhuisde ik vanuit Ten Post naar de Kloosterlaan 5 in Wittewierum. Mijn vrouw is hier geboren, zij heeft bijna haar hele leven in dit huis gewoond. Inmiddels woon ik hier al weer 43 jaar. De rust, ruimte, het uitzicht en de vrijheid zijn prachtige voordelen van deze woonplek.

Wat is uw burgerlijke staat?

Ik ben in 1973 getrouwd met Attie Dijkema. Wij kennen elkaar al vanaf de kleuterschool. In de zesde klas van de lagere school heb ik haar zelfs eens afgewezen, ik vond voetballen veel belangrijker. Later kwam ik haar wel eens tegen in het dorp of in de bus. Maar de vonk sloeg pas over toen we 18, 19 jaar waren. Dit was tijdens een reünie van de lagere school. We zaten tijdens een dropping bij elkaar in de groep. Dat we bij elkaar in zaten, daar ging wel wat manipulatie aan vooraf, haha. Achteraf maar goed ook want anders was het natuurlijk nooit wat met mij geworden….

We hebben vijf kinderen mogen krijgen. Vier wonen binnen een straal van tien kilometer van ons. Eén dochter is in Ede terechtgekomen, dit was de invloed van haar man. We zijn in het rijke bezit van twaalf kleinkinderen, in leeftijd variërend van bijna twintig tot net een half jaar. Eigenlijk moet ik zeggen veertien, want we hebben er ook nog twee “bonuskinderen” bijgekregen.

Wat is uw voormalig beroep?

Op de MULO in Loppersum moest ik op den duur een beroepskeus maken. Sportjournalist leek mij wel wat, ik verslond altijd alle sportverslagen. Maar politieagent worden, leek mij een realistischer keus. Ik heb vroeger veel misdaadboeken gelezen en had altijd een groot rechtsgevoel dus helemaal onlogisch was deze keus ook niet. Ik solliciteerde bij de politie in de stad Groningen en kreeg mijn primaire opleiding op het internaat in Lochem. Na een succesvolle stage werd ik algemeen surveillanceagent bij de politie van de gemeente Groningen.

Daar ik geïnteresseerd was in andere culturen en talen kwam ik na acht jaar terecht bij de afdeling vreemdelingenpolitie, wel bij hetzelfde bureau. Negen jaar lang heb ik mij beziggehouden met onder andere het opsporen van mensen die illegaal in Nederland verbleven en het beoordelen van aanvragen voor een verblijfsvergunning. Na dit negen jaar gedaan te hebben, switchte ik uiteindelijk naar de recherche. Een verklaring hiervoor was dat mijn hart altijd bij de misdaad en het onderzoek heeft gelegen.

Op de rechercheschool in Zutphen heb ik veel cursussen en opleidingen mogen volgen. Sommige duurden zes weken en dan kon je ook gewoon in Zutphen overnachten. Vanaf 1988 ben ik ruim twintig jaar rechercheur geweest bij verschillende disciplines. Ik begon bij de Criminele Inlichtingen Dienst. Door mijn jaren bij de vreemdelingenpolitie had ik veel informanten van buitenlandse afkomst. Daarna kwam ik bij de afdeling Zware Criminaliteit.

In 1994 werden de gemeentelijke- en de rijkspolitie samengevoegd dus ook de rechercheafdelingen. Toen brak mijn mooiste periode aan als rechercheur. Ik solliciteerde namelijk naar de interregionale recherche, beter bekend staand als het IRT. Toen ik werd aangenomen kon ik aan de slag met grote provincieoverstijgende zaken. Ik zat ingedeeld in het IRT Noord-Oost Nederland, van elke provincie van Groningen tot en met Gelderland werden hiervoor een paar mensen geselecteerd.

Het ging om een periode van zes jaar, daarna keerde ik terug naar Groningen. Maar ik heb in die tijd mogen meewerken aan grote internationale onderzoeken, voornamelijk drugs gerelateerde zaken. Voor die tijd had ik nog nooit gevlogen, nu kwam ik per vliegtuig heel Europa door. Bij het IRT waren ook veel faciliteiten en opleidingsmogelijkheden, alles met elkaar een mooie tijd.

In 2000 keerde ik terug in Groningen bij de divisie zware criminaliteit. Ongeveer vijf jaar later kwam de mogelijkheid om waarnemend projectleider te worden van het Cold Case Team Groningen, een team dat zich bezighield met onopgeloste moorden. De laatste vijf jaar van mijn loopbaan heb ik in Cold Case Teams gezeten waarvan twee jaar dus als waarnemend projectleider in Groningen en de laatste drie jaar als rechercheur bij het Cold Case Team Noord Nederland.

Ik heb al met al een prachtige tijd bij de politie gehad. Dan praat ik hoofdzakelijk over de inhoud van het werk. De organisatie op zich ging mij steeds meer tegenstaan. Dit kwam door de bureaucratisering en de steeds strenger wordende regelgeving waardoor de romantiek uit het werk verdween. Dit gevoel heerst niet alleen bij mijzelf maar dat hoor ik ook van ex-collega’s van boven de 50 die ik soms nog wel eens bij recepties tegen kom.

Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?

Vroeger kon je er na 40 dienstjaren uit en anders bestond altijd nog de mogelijkheid om er op je zestigste uit te kunnen bij de politie. Maar deze aantrekkelijke regelingen werden voor mij, in het zicht van de haven, afgeschaft. Door een reorganisatie op de plek waar ik toen zat, kon ik er toch op 59,5 jarige leeftijd mee stoppen. Het vereiste wel wat rekenwerk en ik heb hem later ook wel geknepen toen de AOW-leeftijd verhoogd werd maar ik heb uiteindelijk geen dag spijt gehad van het feit dat ik er eerder mee gestopt ben. Inmiddels zit ik al weer 6,5 jaar thuis. Ik volg de ontwikkelingen nog wel maar ik ben al met al maar een half uurtje teruggeweest op het bureau. Ik heb dus geen heimwee.

Omdat ik de misdaadbestrijding op zich niet zo maar uit mijn systeem kon krijgen, ben ik gaan schrijven. Ik had en heb zoveel verhalen in mijn hoofd zitten, daar wilde ik wat mee gaan doen. Eerst alleen kleinschalig voor mijn kinderen, familie en vrienden. Dit leverde twee boekwerken op (Gedane Zaken en Omkijken) waarin ik eigen ervaringen en herinneringen heb verwerkt. ‘Gedane Zaken’ beschouw ik als een boek vol met memoires, het schrijven hiervan heeft veel tijd gekost.

Omdat er veel positieve reacties kwamen, besloot ik om misdaadromans te gaan schrijven. De verhalen spelen zich hier in de omgeving af, het hoofdbureau bevindt zich bijvoorbeeld in Delfzijl. Hoofdrolspeler Lucien de Lange vertoont de nodige karaktertrekjes die ik ook zelf in mij heb. Ik wilde dus dicht bij mijzelf blijven. Doordat ik in de loop der jaren veel ervaring heb opgedaan met denken in verschillende scenario’s, hypotheses opstellen en buiten de geijkte kaders denken, lukte het mij om twee keer een mooi verhaallijn te ontwikkelen. Dit resulteerde in de romans ‘Dwaallichten en vallende sterren’ en ‘Obsessies’.

Peter R. de Vries was lyrisch over beide boeken omdat ze de werkelijkheid zo goed wisten te benaderen. In zijn naschrift wilde hij zelfs zetten dat de schrijvers Dan Brown en John Grisham veel fans hebben maar dat hij voor Kajé Dijkema zou gaan. Dit ging mij als nuchtere Groninger veel te ver. Maar het was natuurlijk wel een mooi compliment. In de tijd dat ik bij de Cold Cases zat, werkte ik veel met Peter samen. Een aantal van zijn uitzendingen was zelfs gewijd aan de moord op Gonda Smit die in haar huis in Hoogezand vermoord werd. In die tijd hadden we intensief contact.

In mijn boeken wil ik dus dicht bij mijzelf blijven. Verwacht dus geen uitgebreide geweld- en seksscènes. Maar toch slaan de boeken wel aan geloof ik. Zeker voor mensen hier uit de omgeving. Er zijn zelfs lezers die de routes die beschreven worden met de auto bij langs gaan en sommigen gaan zelfs op zoek naar adressen en locaties die in het boek vermeld staat. Voorlopig vind ik deze twee romans wel genoeg. Het heeft de nodige voeten in aarde gehad om ze gepubliceerd te krijgen. Maar ik ben best wel trots als ik mijn eigen boeken in de boekwinkel of in de bibliotheek zie liggen.

Attie en ik zijn momenteel druk met het begeleiden van vluchtelingen. We verlenen bijvoorbeeld sociale en geestelijke hulp aan vele buitenlanders die in het asielzoekerscentrum in Delfzijl wonen of daar gewoond hebben. Vanuit onze christelijke overtuiging is dit voor ons een prettige manier om het geloof handen en voeten te geven. De hulp kan bestaan uit bezoeken en aandacht geven maar ook bijvoorbeeld uit het meehelpen met verhuizen en het inrichten van het nieuwe huis. Dit vrijwilligerswerk geeft ons veel voldoening.

Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?

We hebben gelukkig een hecht gezin en ik geniet van mijn vrouw, de kinderen en kleinkinderen. Op onze jaarlijkse vakantie kan ik mij al weer verheugen. De laatste jaren trekken we er vaak met onze caravan op uit. We gaan dan vijf a zes weken weg, vaak doen we Zuid Europa aan.

En de dieptepunten?

Echt grote dieptepunten zijn ons gelukkig bespaard gebleven. Wel hebben we tijdelijke dieptepunten meegemaakt door gezondheidsklachten in onze directe omgeving en verschillen van mening. Maar dit overkomt ons allemaal wel eens.

Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?

Als ik eens een lezing geef, dan wordt mij vaak gevraagd of ik nog smeuïge verhalen heb. Ik vertel dan vaak verhalen over mijzelf, hoe ik als jonge, ietwat klungelachtige jongen vanuit de beschermde omgeving van Ten Post in de stad Groningen terechtkwam. En dat is dan natuurlijk een hele cultuuromslag.

Zo stond ik als broekie in mijn mooie politie-uniform eens het verkeer te regelen op het Zuiderdiep, vlakbij de Nieuwstad. Stopt er zo maar een mooie Ford Capri naast mij. Een mooie blondine stapt uit en knoopt een flirterig gesprekje met mij aan. Toen ze wegreed, zwaaide ze nog even op bevallige wijze naar mij. Ik voelde mij natuurlijk een hele pief maar toen ik het verhaal op het bureau vertelde kreeg ik het nodige hoongelach over mij heen. “Verbeeld die moar niks. Dat is… en dei zit in de Neistad achter ‘t roam. Als wie mit plietsieauto deur de rosse buurt rieden den loat ze aan alle agenten heur titt’n zain……’ Ik wist direct weer waar ik stond.

Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?

Gewoon zo lang mogelijk, lekker op dezelfde manier zo doorgaan in goede gezondheid! We zijn beiden heel tevreden met ons huidig leventje.

Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?

Het feit dat ik zo lang na moet denken, is vast al een goed teken. Nergens van dus….

Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?

Zeker wel een ruime acht, maak er maar een achtenhalf van!

Wilt u verder nog iets kwijt?

Daar de verkiezingen er weer aan komen, zou ik de mensen wel wat mee willen geven. Loop niet gemakkelijk achter praatjesmakers als Trump en Wilders aan. Dat zijn mensen die heel veel kritiek uiten maar concrete oplossingen geven, ho maar. Ze zorgen alleen maar voor haat en nijd…..

Bert Koster
Middelstum
info@bert-koster.nl
bertkoster1@gmail.com
www.bert-koster.nl
06-51715098
0595-552405
KvK nummer: 57250278
BTW nummer: NL001445322B69