Zonder snor is niet voor te stellen. Onontkoombaar teken van autoriteit, geel uitgeslagen door sigarettenrook. Een lage, ietwat brommende stem. Zonder een zichtbare beweging van de bovenlip komt de lokale Chiel Montagne van zijn plek bij een anekdote. M’n vader staat te lachen. Nonchalant neemt hij nog een hijs terwijl hij, hoogstens, grinnikt. Hij schudt anekdotes uit z’n mouw. Twijfel. Sinds Henk verhuisd is heb ik hem al enige jaren niet meer gezien. Henk heeft een snor, zeker weten. Ik durf echter niet met zekerheid te zeggen of het een authentieke Montagne is. Misschien meer een Abdolah?
Chiel Montagne heeft wel wat van Henk. De haardracht en amicale uitstraling waarbij je geen voorstelling van 30 jaar geleden kunt maken. Henk en Chiel zijn altijd al volwassen mannen geweest met een sprekende kop. Een kop met een snor. Zijn snor blijkt, bij nader inzien, toch geen typische Henk. Chiel Montagne heeft duidelijk een trapeziumsnor met gepunte hoeken aan weerszijden, boven de mondhoeken. Op sommige foto’s heeft de ene hoek duidelijk een mindere dag dan de andere; de ene kant grijnst, de andere kant kijkt sip. In mijn herinnering was de Henk-snor wat minder fors. Ronder van boven en minder bereik opzij.
Ook Kader Abdolah zit niet zonder. Een kunstwerk. Elke haar vindt met een precieze kromming vanuit de neusvleugel zijn plekje voor de bovenlip. Waterpas. Tot ver buiten de mondhoeken reikt het grote, grijze fenomeen. Bovendien valt de dikte van de snor op: tot aan de neuspunt. Te groot, te prominent, te geordend en te grijs voor Henk.
De beste omschrijving voor de Henk-snor is wellicht te geven door naar de volgorde Henk, Montagne, Abdolah te kijken. Van verwilderd naar georganiseerd, van bescheiden naar prominent. Henk had de meest bescheiden maar verwilderde vorm. De snor liep van mondhoek naar mondhoek, waarbij de snor minder breed werd naarmate de mondhoeken dichterbij kwamen. De haarrichting was onvoorspelbaar en dagafhankelijk; afhankelijk van het aantrekken van een T-shirt of trui. De snor van Henk heeft ervoor gezorgd dat ik sindsdien geen Stratego meer kan spelen zonder de sergeant Henk te noemen. Na bovenstaande moet ik echter toegeven dat de sergeant een Henk met Abdolah-snor is. Maar ondanks dat Henk een wat minder karakteristieke snor dan de beide andere heren heeft, zijn het snorren voor altijd. Een Henk zonder snor is geen Henk.
Dat was in mijn jeugd. Potjes Stratego met Henk als sergeant. Henk en snor waren onlosmakelijk met elkaar verbonden. Henk is inmiddels verhuisd en ik al drie keer sindsdien. Jaren zijn inmiddels verstreken en je kunt er op wachten, eens komt dat moment: je komt een nieuwe Henk tegen.
Henk is een huisje-boompje-beestje-Henk. Alles mooi op de rit, alles tot in de puntjes geregeld. Henk rookt niet. Henk fietst naar het werk. Henk is goedlachs. Henk ontsnapt soms even uit zijn volwassenheid. Dan doet Henk je geloven van een jongere generatie te zijn. Laat ik het maar niet hebben over de 5 minuten dat Henk naar de Lopster voetbaljeugd heeft geschreeuwd dat ze blijkbaar de bal in hun handen mochten pakken van de scheidsrechter. Ook over de tomeloze vreugde en ongecontroleerde vreugdekreten bij een zeldzaam doelpunt van zijn zoon zal ik het verder niet hebben. Laat staan dat ik het heb over de trots over zijn nieuwe auto of over de door mij gekochte grasmaaier die van een oud omaatje moet zijn geweest.
Hoe dan ook, Henk, feit blijft dat ik onverwacht en meedogenloos uit mijn comfortzone gerukt werd toen bleek dat ik met jou samen het C-elftal moest gaan leiden. Dat was het moment dat ik ‘mijn’ nieuwe Henk zag. Allemaal leuk en aardig tot bleek dat Henk geen snor heeft. Die klap ben ik, besef ik mij nu, nooit echt te boven gekomen. Je broer moest er nota bene aan te pas komen om dit van me af te kunnen schrijven. Ik was niet voorbereid op een Henk zonder snor.
Om er zeker van te zijn heb ik gecontroleerd of ‘oude’ Henk geen pseudoniem is. Chiel Montagne en Kader Abdolah zijn pseudoniemen, en heten geen van beiden Henk. Bertus en Hossein zijn dus blijkbaar ook snordragende namen. Ik ben er echter van overtuigd dat Henk geen pseudoniem is en dat ook jij een echte Henk bent. En een Henk draagt een snor.
Ik stel voor om het gewoon eens te proberen Henk. Een Kadertje of Chieltje is niet meteen nodig. Zoek je plek in het rijtje Henk, Montagne, Abdolah. Aan de voorzijde is nog ruimte zat. Ik zie nog wel een gaatje. Bescheiden en georganiseerd, een perfecte weerspiegeling van je persoonlijkheid in een snor. In de snorrenwereld is het verstandig om goed van wal steken; direct die paar vierkante centimeters pakken. Voorzichtig en klein onder de neus beginnen is not done.
Mocht dit geen optie voor je zijn dan zal ik onder ogen moeten zien dat er Henken zijn die geen snor hebben. Dit zal voor mij niet vanzelf gaan en je zult me minimaal een kop koffie moeten aanbieden. Ik heb per slot van rekening al een paar jaar geen Stratego meer gespeeld, Henk!
Peter Paul Datema
(Peter Paul Datema is proces technoloog bij Friesland Campina in Bedum en keeper van Loppersum 1. De club waar hij jarenlang jeugdtrainer, jeugdleider en lid van de Technische Commissie is geweest. In die hoedanigheid was hij jeugdtrainer van mijn neef Jeroen en kwam hierdoor in aanraking met mijn broer, tevens jeugdleider, Henk. Ik beschouw dit dan maar als een soort van ode aan Henk, het wachten is nu op de snor!)