Roelof, altijd al buschauffeur willen worden?
Nee man, ik ben er eigenlijk toevallig een beetje ingerold. Ik was op mijn 9e jaar al op de boerderij te vinden en koos op de LTS voor de landbouwrichting. Mijn werkzame leven begon ik als vervangend melkboer en magazijnmedewerker bij een bedrijf in de Oosterparkwijk. Vaak moest ik invallen voor Piet Franssen, voetballer van de FC Groningen, wanneer de FC gewonnen had.
Mijn vrouw Rika attendeerde mij toen op een vacature in de krant waarin stond dat ze buschauffeurs in de stad Groningen zochten. Ik zei toen: “Dat is niets voor mij toch?!”. Twee weken later stond dezelfde vacature weer in de krant. “ Zal ik reageren?”, zo vroeg ik aan Rika die met opzet niets gezegd had en raar stond te kijken toen ik besloot om een sollicitatiebrief te schrijven.
Ik was één van de 400 sollicitanten voor 12 plekken. Maar uiteindelijk ben ik wel uitgekozen. Op 1 september 1978 begon ik mijn carrière bij wat toen nog de Gemeentelijke Vervoers Bedrijf heette. Inmiddels ben ik dus al ruim 36 jaar buschauffeur en heb 4 verschillende werkgevers versleten. GVB werd later Vancom, toen Arriva en nu werk ik dus bij Qbuzz. En, niet onbelangrijk, ik ga alle dagen met plezier aan het werk!
Rij je alleen routes in de stad Groningen of kom je door de hele provincie?
Eigenlijk rij ik alleen door de stad Groningen maar ik heb ook een driekwart jaar door de provincie gereden op de streekbus. Hier ben ik voor gevraagd of ik dit een tijdje wilde doen. Op de buitenwegen is het doorgaans een stuk rustiger, dat is ook wel eens lekker. Wel moet je van te voren natuurlijk de verschillende routes oefenen. Dit doe ik dan ook.
Ik heb eigenlijk in die tijd de hele provincie wel doorgetoerd maar pakte af en toe ook wel een stukje Friesland mee (tijdens de route naar Drachten) en de kop van Drenthe (Assen en Roden). Tegenwoordig komen deze streekritjes bijna niet meer voor.
Ergens heb ik gelezen dat het beroep van buschauffeur één van de stressvolste banen is, mee eens?
Nee, want het is maar net hoe je er zelf mee omgaat! Sommige collega’s claxonneren al wanneer er een auto verkeerd geparkeerd staat maar daar maak ik mij niet druk over. Anders zouden al mijn diensten vol met ergernis zitten. Wat dat betreft ben ik eigenlijk nooit gestresst.
Ik had ooit eens te maken met een automobilist die vond dat ik hem afgesneden had waardoor hij bijna klem kwam te zitten. Maar ik had mijn knipperlichten al tijdig aangezet, ten teken dat ik in ging voegen. Deze man kwam woedend uit zijn auto zetten en hing aan mijn raam die ik altijd een beetje open heb staan.
Ik moest mijn deur maar even opendoen, dan kwam hij wel even verhaal halen. Ik ben daar helemaal niet op in gegaan en op den duur droop hij weer af. Eén van de passagiers zei toen: “Wat bleef je ja rustig!” Dat klopte inderdaad, hij zat immers fout en niet ik.
Welke route en welk tijdstip vind je het mooist om je vak uit te oefenen?
Ik vind eigenlijk alle routes wel leuk. Het komt tegenwoordig af en toe voor dat je naar Roden, Leek of Annen moet, dit is wel een leuke afleiding. Ik was dat ook al wel gewend en plaagde hiermee mijn collega’s wel eens die wel op verkenning moesten. Sommige hebben dan 5, 6 keer een proefrit nodig voordat ze de route kennen. En dan besluit de gemeente Roden maar zo om bepaalde signaleringsborden weg te halen omdat die er niet mochten staan. Dan zijn ze weer een tijdje van slag, haha.
Het liefst begin ik of zo vroeg mogelijk (05.00 uur) of zo laat mogelijk (16.00/17.00 uur) want dan heb je ook nog wat aan de rest van je dag. Gebroken diensten vind ik het minste want dan begin je ’s morgens vroeg en ben je tussen 10.00 en 14.00 uur vrij om dan vervolgens tot 18.00 uur weer verder te moeten. Gelukkig komt dit bij ons maar 1 x per 14 dagen voor. Mijn collega’s in het streekvervoer hebben hier 2 a 3 keer per week mee te maken.
Ik heb toch te dealen met verschillende aanvangstijden en routes. Er is geen dag hetzelfde. Meestal rij ik 2 of 3 routes op een dag, een enkele keer komt het zelfs voor dat ik 4 verschillende routes heb.
Ben je wel eens bedreigd?
Nee, gelukkig niet. Ik denk dat het hier in het Noorden ook best nog wel meevalt en dat het er in het Westen veel erger aan toe gaat. Wel heb ik een collega die al 2 keer op het eindpunt is overvallen. Dan nemen ze het geld mee. Dat is ook het beleid van onze werkgever: niet tegen de bedreigingen in gaan maar gewoon het geld meegeven. Maar er zijn natuurlijk wel collega’s die angstig zijn.
Station Noord is zo’n halte waar nogal eens ongure figuren rondlopen. Vooral mijn vrouwelijke collega’s wachten liever even wat langer tijdens een eerdere stop om hier maar zo snel mogelijk weg te kunnen. Ik heb nog nooit tegen Rika gezegd, dat ik er tegen aan zie om weer aan het werk te gaan.
Rika vult Roelof aan: “Roelof blijft altijd rustig. Ik zit ook wel eens bij een chauffeur in de bus die veel te fel reageert bij het optrekken. Niet iedereen is geschikt om buschauffeur te worden. Roelof heeft ook geen last van tijdsdruk.”
Roelof: “Ik had eens te maken met een leerling die ik in moest werken en die constant op het kastje keek waarop hij kon zien dat hij te laat was. Hij scheurde er over om de tijd weer in te halen. Ik heb hem geadviseerd om daar niet steeds op te kijken en rustig te blijven. Toen ik na mijn vakantie terugkwam bleek dat hij 2 ongelukken veroorzaakt had en inmiddels ontslagen was. Je moet jezelf in dit werk niet te veel opnaaien.”
Maar je maakt vast ook wel bijzonder prettige passagiers mee?
Natuurlijk, het is ook maar net in wat voor wijk je bent. Zo was ik ooit eens in de Oosterparkwijk toen ik aangeschoten werd door een vrouw die mij vroeg hoe ze het snelste in het ziekenhuis kon komen. “Ga maar voor de bus liggen, dan rij ik wel even over je heen.” Maar ze reed liever met mij mee dan met de ambulance en kon er de humor wel van inzien.
Er zijn wel eens vaste passagiers die af en toe pepermunten of andere snoepgoederen voor mij mee nemen. Laatst was er ook een vrouw die een beetje bezorgd was omdat ik zo’n zware stem heb. Zij gaf mij een snoepje met daarbij het advies om er flink op te zuigen. Dit was goed voor mijn verkoudheid.
Studenten heb je ook in alle soorten en maten. Er zijn er bij die je helemaal niet zien zitten, die lopen gewoon door zonder te groeten. “Ook goedemorgen”, roep ik dan en dan kijken ze soms verschrikt of verstrooid op en groeten alsnog.
Wat is het hoogte- en wat het dieptepunt uit je buschauffeurcarrière?
Hoewel ik het gezien mijn leeftijd niet meer hoef, vind ik het nog heerlijk om als nachtcoördinator op het station te fungeren in het weekend. Je maakt dan van alles mee. ’s Winters kom je wel eens schaars geklede dames tegen die in de kou op de bus moeten wachten. Zij willen wel graag even in de kantine zitten om warm te worden maar dit gaat dan niet door. “De volgende keer gewoon een jas meenemen, dames!”
Ook heb ik wel eens te maken gehad met 2 jongemannen, waarvan 1 smoorbezopen was. Hij had aldoor de neiging om te gaan kotsen en moest met de bus naar Assen. Ik heb hem toen geadviseerd om eerst maar even een uurtje rustig op het station te gaan zitten en dan zouden we wel verder kijken. “U heeft gelijk, anders kots ik natuurlijk de hele bus er onder…”
Zijn maat vond dit maar niets en maakte flink stennis. Hem heb ik gesommeerd om het terrein te verlaten. Een uurtje later kwam de dronken student er weer aan en hij oogde al een stuk beter. Wel gaf ik hem mee dat hij voorin moest gaan zitten. Hij sloeg mij goedkeurend op de schouder en kon heel goed begrijpen dat zijn maat niet meer mee mocht. “Dat sloeg ook nergens op hè, wat hij allemaal tegen u gezegd heeft!”
Ik heb één keer een aanrijding gehad waardoor ik 3 weken thuis kwam te zitten. Een vrachtwagen die tijdschriften rondbracht raakte mij aan de linkervoorkant waardoor ik de frame in mijn nek kreeg. Hij gaf mij meteen de schuld maar ik zei tegen hem dat de politie dat wel uit zou gaan zoeken. Deze sommeerde hem om naar het bureau te komen en dat hij zijn schijf mee moest nemen. Daaruit bleek dat hij 55 reed en ik maar 19 kilometer en hij kreeg dus de schuld. Maar ik had wel flink last van mijn elleboog en schouder.
Vorig jaar augustus werd er bij mij blaaskanker geconstateerd. Na het HLDVG-gebeuren moest ik ’s nachts om de 20 minuten plassen. De dokter dacht aan een ontsteking en ik kreeg een kuurtje mee die mijns inziens direct aansloeg. Het weekend er op heb ik zelfs nog meer dan 100 kilometer gefietst. De dinsdag er na kleurde mijn plas echter wijnrood.
Ik moes toen voor onderzoek naar het ziekenhuis waar blaaskanker geconstateerd werd. Dit is in 95% van de gevallen kwaadaardig maar gelukkig had ik de milde variant. Als je zo’n diagnose hoort, zakt de grond even helemaal weg onder je voeten. Na 1 operatie sta ik nu nog steeds onder controle. Vorige week ben ik weer naar het ziekenhuis geweest en ik was helemaal schoon. Dit is dan weer een hele opluchting, over 4 maanden moet ik weer heen. Al met al ben ik 3 maanden thuis geweest en het heeft ook lange tijd geduurd voordat ik weer in conditie was. Wel ben ik nu wat eerder moe en ga vroeger naar bed wanneer ik vroege dienst heb.
Heb je nog meer anekdotes?
Ach, je hebt zonet al enige genoteerd natuurlijk. De Sinterklaastijd brengt natuurlijk ook een hoop drukte met zich mee. Zo kwam ik vorige week zo maar in een Sinterklaasoptocht terecht. Het kostte mij dan ook veel moeite om de halte te bereiken waardoor ik ook nog de nodige mensen het zicht ontnam. Maar gelukkig werd ik door de Zwarte Pieten goed verzorgd en kreeg verschillende lekkere nogablokken toegeschoven…
Kun je iets meer over je gezin vertellen?
Ik ben inmiddels 37 jaar getrouwd met Rika Donkerbroek en we hebben 2 kinderen. Zoon Michel wordt in januari 36 jaar en woont samen met Romine in het Friese Easterein. Dochter Ilona is 33 jaar en is getrouwd met Danny Boerema. Ze woont in Bedum en heeft 2 kinderen. Zoon Jesse is 6 en dochter Mirthe bijna 4.
Nog steeds actief in het vrijwilligerswerk?
Dat klopt. Ik zit in het bestuur van de Vereniging Voor Volksvermaken en ben bestuurslid van de hengelclub bij ons op het werk. Dat laatste doe ik al 36 jaar, direct vanaf het begin dus. Helaas neemt het aantal leden gestaag af. In de hoogtijdagen hadden we ruim 30 vissers, tegenwoordig nog maar een stuk of 9.
Vroeger was ik ook actief bij de voetbalvereniging als kantinemedewerker en scheidsrechter. Ook floot ik regelmatig tijdens volleybalwedstrijden.
Nog tijd voor hobby’s?
Uiteraard het vissen, we hebben ongeveer 8 wedstrijden in het jaar. Ook ga ik graag en regelmatig met Rika naar onze kleinkinderen toe in Bedum, dit vinden we heerlijk. Ook mag ik graag spelletjes spelen op de computer, nog via het hyvesgebeuren. Happy Harvest bijvoorbeeld of bingo.
Ben je van oorsprong Middelstummer?
Nee, mijn eerste 24 jaar heb ik in Westeremden doorgebracht. Toen ik verkering kreeg met Rika was ik vaker in Middelstum dan in Westeremden te vinden dus was het logisch dat ik hierheen verhuisd ben. In het begin woonden we in de 2e B.E.-dwarsweg, daarna volgde de Akkerstraat en 20 jaar Coendersweg en inmiddels wonen we al weer 8 jaar op de Boerdamsterweg.
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Laat mij maar gewoon slapen. Nee, ook niet voor een speciaal gerecht want ik lust toch alles, haha.
Waar staat Roelof van der Laan over 10 jaar?
Ik ben inmiddels 62 jaar en hoef dus nog maar een kleine 3 jaar te werken. Speciale wensen voor na mijn pensionering heb ik niet.
Wil je verder nog iets kwijt?
Volgens mij hebben we alles al bij de kop gehad. Ik ga alle dagen nog steeds met veel plezier aan het werk. Of ik nog tips heb voor jonge collega’s? Man ik heb maar nauwelijks jonge collega’s meer. De meesten komen via het uitzendbureau en moeten na 3 jaar er eerst weer uit. Wat dat betreft staat ook onze wereld op de kop en is het onzekerheid troef. Maar gewoon rustig blijven hé…