“Jaaahhhh….”. Dit is één van de eerste kreten die ik hoor wanneer ik het nieuwe jaar in ga. Nadat ik mijn lieftallige vrouw en schatten van kinderen “veul hail en zeeg’n” heb gewenst, bel ik altijd gelijk mijn moeder in Hoogeveen. Dit doe ik nu ondertussen al zo’n kleine 20 jaar. Ik verdenk haar ervan dat ze stiekem al naast de telefoon zit, want meestal, na 1 keer overgaan hoor ik haar al met veel enthousiasme roepen: “Jaaaahhh…”.
Het is vaak een heel kort telefoongesprek, maar niet minder heftig. Naast het feit dat ik haar mag feliciteren met haar verjaardag wens ik haar natuurlijk een geweldig, prachtig, maar bovenal een gezond nieuw jaar. Vooral dat laatste is zeer belangrijk, want het had niet veel gescheeld of deze traditie was nooit ontstaan.
Zo´n 20 jaar geleden kreeg mijn moeder namelijk een ernstig herseninfarct. Indertijd kreeg ik, ironisch genoeg, op Sinterklaasavond het bewuste telefoontje van mijn vader. Ik woonde nog maar net 2 maanden op mijzelf en wij waren van plan om Sinterklaas groots te gaan vieren bij mijn schoonouders in Winsum.
´s Middags had ik nog gevoetbald bij FC LEO en in mijn beleving hadden we een grootse overwinning behaald. Mijn schoonmoeder had mij vooraf nog meegegeven dat ik niet te lang mocht nazitten in de kantine, aangezien ze een gezellige Sinterklaasavond wilden beleven. Ze wist natuurlijk dondersgoed hoe gezellig de nazit in een voetbalkantine kan zijn.
Toen ik rond 5 uur aankwam in Winsum, belde mijn vader ook gelijk. “Mam is opgenomen in het ziekenhuis” vertelde hij met overslaande stem. Ze was ´s morgens de krant aan het lezen, toen ze ineens niet meer bewoog. Het was alsof ze bewusteloos in de stoel zat. In het ziekenhuis bleek dat ze een herseninfarct had gehad. Uiteraard wilde ik toen naar mijn moeder in Hoogeveen, maar zo gemakkelijk als dat nu gaat, ging dat toen niet. De geplande feestavond was natuurlijk verpest en het gourmetvlees werd door ons allemaal met lange tanden opgegeten..
Na een aantal dagen in coma gelegen te hebben en vele maanden van revalidatie is mijn moeder er nog redelijk goed bovenop gekomen. Haar rechterkant is verlamd en haar spraak is bijna in zijn geheel weg (Afasie), maar hier laat ze zich echter niet door uit het veld slaan. Mijn moeder is ondanks haar handicap een zeer positieve vrouw. Ik hoor haar eigenlijk nooit mopperen en niets is haar te gek. Al met al een gebeurtenis die veel indruk op mij heeft gemaakt en waardoor ik nu, altijd nog met gemengde gevoelens het Sinterklaasfeest vier.
Een feestdag met een raar bijsmaakje. Hetzelfde gevoel heb ik bij een andere feestdag bij ons in huis. De verjaardag van onze oudste zoon is sinds 1,5 jaar verbonden aan die 2 jongemannen uit Wehe den Hoorn. Zij verongelukten namelijk op de dag dat mijn zoon 14 werd. Ook dit zou een feestelijke dag worden. Veel vrienden en familie zouden langs komen en dan hoor je om 9 uur ´s ochtends dat er een ernstig ongeluk is gebeurd.
Familie en vrienden konden niet meer afgezegd worden, maar dat was ook niet reëel aangezien mijn zoon wel recht had op visite natuurlijk. ’s Morgens probeer je de onwerkelijke situatie nog een beetje te bespreken met de visite, maar een normaal gesprek is niet te voeren. ‘s Middags zit je, in plaats van gebak te eten en moppen te tappen, in een overvolle voetbalkantine met veel voetbalvrienden te treuren om een veel te vroege dood van 2 geweldige jongemannen.
Mijn zoon is inmiddels 15 jaar en we zijn pas anderhalf jaar verder, maar hij zal die verjaardag zijn hele leven nooit weer vergeten, net zoals ik Sinterklaas nooit meer kan vieren zonder aan mijn moeder te denken.
Door deze ervaringen krijg je ineens het besef dat alles toch wel heel erg betrekkelijk is. Wanneer je een jaar of 18 bent, wil je daar eigenlijk niet over nadenken en is het leven een groot feest. Je sleept jezelf door de studieweek heen en in het weekend wankel je van de kroeg naar het voetbalveld en weer terug. De feestdagen zijn dan bijzaak, want eigenlijk is het elk weekend feest.
De kerstdagen en sinterklaasviering waren sociale verplichtingen waar je niet onderuit kon. Verjaardagen (ook die van jezelf) waren vaak een opmaat voor een gezellige avond Pub’69 en waren eigenlijk alleen maar bedoeld om in te drinken. Nu, jaren later, ben ik gaan beseffen dat feestdagen en verjaardagen toch wel iets aparts zijn en dat je die vooral moet koesteren.
Sinterklaas is met zijn (zwarte) Pieten al weer richting Spanje, maar de kerstdagen en natuurlijk ook oud & nieuw staan voor de deur de trappelen. Feestdagen die traditioneel doorgebracht gaan worden met familie en vrienden. Wat voor de tieners misschien veel als een verplichting voelt, zal het door menig ander persoon gewoon gezien worden als een gezellige tijd.
Dagen om je dierbaren weer te zien en samen stil te staan bij de gelukkige, maar ook de minder gelukkige tijden. Wij vieren de kerstdagen met de gehele familie. Eerste kerstdag gezellig uit eten met mijn schoonouders en 2e kerstdag naar Hoogeveen om lekker te gourmetten bij mijn ouders.
Onze twee tienerkinderen gaan uiteraard mee. Nu nog ongedwongen en met een lach op hun gezicht, maar ook ik besef dat bij hen de tijd komt dat ze deze dagen vervelend gaan vinden omdat ze het gevoel hebben dat ze mee moeten. Toch zou ik alle ongeduldige tieners willen adviseren te genieten van deze dagen, ook al voelt het als een verplichting.
De kennissen waarmee je hebt afgesproken in de kroeg, zullen altijd wel blijven maar je vrienden en familie moet je koesteren zolang je die nog hebt! Ik wens iedereen alvast hele prettige feestdagen en een geweldig, gelukkig en vooral een gezond Nieuwjaar!
(Tjipco Werkman is unithoofd bedrijfsbeveiliging in het Martini Ziekenhuis en doet veel vrijwilligerswerk bij voetbalclub FC LEO. Ik heb 2 jaar bij hem op de HAVO gezeten. Daarnaast komen we elkaar af en toe tegen langs het voetbalveld en kruisten we vroeger de voetbaldegens…)