Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn naam is Kees Reinders, 83 jaar en woonachtig in Middelstum. Geboren in 1931 in Warffum waar mijn vader een boerderij had. Uiteindelijk in 1973 naar Middelstum verhuisd en sinds die tijd ben ik, samen met mijn vrouw, de trotse eigenaar van de Asingapoort.
Wat is uw burgerlijke staat?
Ik ben op 18 september 1958 getrouwd met Lina Ekema, zij komt oorspronkelijk uit Uithuizen. Dat ze al in de 80 is, is haar ook nog niet aan te zien, toch?
Wat is uw voormalig beroep?
Na lagere school heb ik de landbouwschool gedaan. Dit moest van mijn vader die boer was. Na mijn diploma gehaald te hebben, kwam ik bij mijn vader in dienst en werd dus landarbeider. Mijn vader overleed in 1969 en een jaar later werd de boerderij verkocht. Toen was ik dus werkloos. Ik heb in die tijd heel wat sollicitatiebrieven verstuurd, aanvankelijk zonder resultaat.
Tijdens een sollicitatieprocedure werd ik naar Amsterdam gestuurd voor een soort van beroepentest. Uit deze test kwam voort dat ik uitermate geschikt was voor sociaal pedagogisch werk, wat voor mij betekende dat ik leraar moest worden. Dit was voor mij aanleiding om weer naar school te gaan. Ik heb toen 4 jaar geschiedenis gestudeerd in Leeuwarden. Naast veel thuisstudie ging ik elke woensdag die kant op.
In 1972 zag ik een vacature in de krant staan voor een geschiedenisleraar op de MAVO in Middelstum. Hoewel ik pas halverwege mijn studie was, besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en te solliciteren. Het was een groot voordeel voor mij dat ik de enige sollicitant was. Na een gesprek met toenmalig directeur Roelevink werd ik aangenomen voor 15 uur in de week. De rest van de tijd kon ik mooi aan mijn studie besteden. In 1974 rondde ik mijn studie af en was ik bevoegd leerkracht, wat tot een mooie salarisverhoging leidde.
Door mijn geschiedenisachtergrond kwam ik wel bij de gezusters Vinhuizen thuis die op Mentheda woonden. Van hun oom hadden ze hele mooie foto’s ontvangen en daar kon ik wel het nodige over vertellen. Hun schoonzuster woonde toen op Asinga. Op den duur gingen ze met hun drieën naar een bejaardentehuis even buiten de stad Groningen. Toen werd ik gebeld door de gezusters. Of ik wel op Asingapoort wilde wonen? Hier werd wel als voorwaarde aan verbonden dat ik mensen die belangstelling hadden voor een rondleiding te woord moest staan en hun de Poort moest laten zien. Dit was voor ons geen probleem en tegen een zacht prijsje werden we op 3 augustus 1973 de trotse eigenaars van één van de mooiste gebouwen van Middelstum, al zeg ik het zelf.
Ik heb ook nog 2 jaar voor leraar aardrijkskunde geleerd en in dit vak lesgegeven. En omdat ik leraar geschiedenis was, mocht ik ook lesgeven in maatschappijleer. Ik werkte zowel op de MAVO in Middelstum als in Loppersum. Op den duur kon ik fulltime in Loppersum aan het werk. Daar heb ik ook nog godsdienst gegeven. Dit vond ik misschien wel de mooiste vak om les in te geven. Ik heb zelfs psalmboeken aangeschaft om met de leerlingen te zingen. Dit vonden ze geen enkel probleem. Wanneer een leerling jarig was, mocht hij zelf een verzoeknummer doorgeven. Leraar zijn, was voor mij een prachtig vak. De zomervakanties duurden mij altijd veel te lang!
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
‘Het begrootte mie de ton’n oet dat ik er oet mos!’ In 1989 kwamen zowel de openbare als de christelijke MAVO in Loppersum onder de grens van 120 leerlingen. En dus moesten beide scholen fuseren en was er sprake van dubbel personeel. Ik kwam in de DOP-regeling terecht: Doorstroming Onderwijzend Personeel. Wat inhield dat de oudere leraren er uit moesten. Mijn veel jongere collega was hier heel blij mee, ik hield er een mooie uitkering aan over. En zo kwam ik dus op 58 jarige leeftijd bij huis te zitten. Ik heb nog wel weer geprobeerd om aan de bak te komen maar dit is niet gelukt.
Maar toch sta ik nu af en toe nog wel eens voor de klas. Binnenkort geef ik samen met Fré Schreiber weer cursussen op Ewsum aan een klas met maar liefst 63 belangstellenden! Fré richt zich op de Groninger taal en literatuur, ik op de geschiedenis en de cultuur van het Hogeland. Ik neem aan dat ik bij deze leerlingen niet met de vuist op tafel hoef te slaan…
Vervelen doe ik mij nooit. Zo ben ik nog actief bij het Openluchtmuseum Het Hoogeland in Warffum en de Stichting Oude Groninger Kerken. Beide instituten heb ik mede opgericht. Fré Schreiber komt elke maandagmorgen even langs om aan de slag te gaan. Momenteel zijn we bezig om een Duitse novelle in het Gronings te vertalen, heel leuk om te doen. Hier zijn we wel een paar jaar mee bezig. Samen hebben we ook de gedichten van Jan Boer weer opnieuw uitgegeven. Ook de enige roman die Sien Jensema gemaakt heeft, hebben wij in het Gronings vertaald, ook een jarenlange project.
Verder mag ik graag tuinieren en fietsen en ga ik regelmatig met mijn vrouw een dagje weg met de trein. Zo gaan we morgen naar Nijmegen. Je merkt het, ik ben nog alle dagen druk in de weer…
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
De dag van mijn doop en belijdenis in 1 dienst in 1955. Dit was een bewuste keuze. Ik kwam uit een onkerkelijk gezin, ik heb dus het geloof niet van huis uit meegekregen. Van mijn overoma, ik heb haar nooit gekend want zij is in 1927 overleden, heb ik de Statenbijbel geërfd. Deze is in de jaren 1850 tot en met 1873 geschreven en bevat prachtige platen. Toen ik 14 jaar was, ben ik hierin begonnen te lezen. Uiteindelijk heb ik hem twee keer van kaft tot kaft doorgenomen.
Gegarandeerde hoogtepunten uit mijn leven zijn uiteraard mijn trouwdag, de diploma geschiedenis die ik gehaald heb en de verhuizing naar Asingapoort hier in Middelstum, inclusief een nieuwe werkkring. De Amsterdamse keuring heeft mij dus geen windeieren gelegd en een nieuwe toekomst voor mij geopend.
En de dieptepunten?
‘Al die leu dei mie dierboar waren en dei oet tied komm’n binnen….’ Dit zijn er op mijn leeftijd dus vele geweest. Van naaste familieleden als ouders en schoonouders, opa’s en oma’s tot dierbare vrienden en kennissen. Ik kan deze mensen soms echt missen.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Mag ik maar 3 verhalen noemen? Nu ja, vooruit dan. Op mijn vaders boerderij werkte ook een arbeider, Klaas Kooi genaamd. Zijn dochter, Aaltje Tiggelaar, had een kruidenierswinkel. Wanneer ik voor een boodschap kwam en het was druk dan zei ze tegen mij: ‘ga maar even bij Klaas kijken.’ Klaas kon prachtig vertellen. Zo had hij eens een verhaal over een groot stoomschip, de Liberty Glo, die in 1919 tussen Rottumeroog en Rottumerplaat is vergaan.
Het was een schip, afkomstig uit New York, vol met liefdesgaven van het Amerikaanse volk voor de inwoners van Polen. Je kon het zo gek niet bedenken wat spullen betreft of het was wel aan boord en deze spullen spoelden dus aan langs de zeedijk. Klaas was er als de kippen bij om deze spullen te verzamelen want de opbrengst van alles wat hij vond voordat de veldwachter verscheen mocht hij zelf houden. Anders kreeg hij maar een derde, de burgemeester kreeg dan ook een deel. Hij heeft zijn verdere leven kunnen doen met de scheerschuim en de schoenen die hij toen vergaarde. Ook vond hij (omgerekend) 500 gulden, in die tijd een volledig jaarsalaris.
Tijdens één van de Oorlogswinters in de Tweede Wereldoorlog stormde het gigantisch. Het water spoot bij de dijken omhoog. Mijn zusje en ik hadden nog nooit zo’n zware storm meegemaakt en wilden graag even bij de dijk kijken om de wilde golven te zien. Dit mocht van onze vader mits we ons maar heel goed vasthielden aan de dijkschutting. Wij zagen toen een grote bal met handvaten in zee drijven. We probeerden, terwijl wij ons stevig aan de schutting vasthielden, deze zware bal aan land te krijgen maar dit lukte niet. Toen we dit verhaal thuis aan onze vader vertelden, werd hij aardig wit om zijn gezicht. Het ging namelijk om een mijn….. Deze is later door de Duitsers tot ontploffing gebracht wat een enorm gat in de grond opleverde…
Tijdens de laatste Oorlogswinter was er geen brandstof meer te verkrijgen. Ondanks dat was het tijdens de lange kerstvakantie toch gezellig. Op onze boerderij hadden we namelijk 8 evacués te gast, een gezin uit Arnhem en één uit het Limburgse Arnsem. Zij waren huis en haard kwijt. Op een dag kregen wij een deftige gast te eten die helemaal uit Den Haag kwam. Wij gingen met zijn vijven in de voorkamer eten (dat was al uniek) en moeder had heerlijk gekookt: stamppot snijbonen met soepenbrij en stukjes spek. Ik zei later tegen pa: ‘wat kon die man ja allervreselijkst veel eten’. Volgens pa had hij enorme honger.
Hij vertelde mij dat deze meneer jongeheer Loudon heette, directeur van Shell Nederland. Hij wist, hoe hij het te weten is gekomen weet ik nu nog steeds niet, dat mijn vader beschikte over een grote rode, nieuwe tractor (die mijn vader voor een zacht prijsje op de kop had weten te tikken om te voorkomen dat hij anders in handen van de Duitsers zou vallen), een verzegelde dorsmachine, heel veel brandstof en een schuur vol met koren. Met de 8 evacués en nog eens 14 arbeiders zijn we toen een hele dag aan het dorsen geweest. De 10 ton weit die dit opleverde werd in een lege Shellvrachtwagen gestort en hier is het personeel van Shell de Hongerwinter mee doorgekomen. Shell was toen veel aan het werk voor de Duitse bezetter en daarom werd deze vrachtwagen dan ook niet aangehouden. Gelukkig is niemand hier ooit achtergekomen. Als beloning kreeg mijn vader als eerste in Nederland na de oorlog nieuwe petroleumvaten aangeleverd……
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Niets bijzonders meer, het gaat mij alle dagen goed naar de zin.
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Achteraf kijk je natuurlijk een aap in de kont en eigenlijk is het ook onzin wat ik nu vertel omdat ik vroeger toch geen keus had. Maar ik had natuurlijk veel liever naar de kweekschool willen gaan dan naar de landbouwschool. Dit was voor mij een vrij pittige opleiding die 3 jaar duurde. Daardoor moest ik later op 40 jarige leeftijd nog weer aan de studie. Ik was één van de oudste leerlingen natuurlijk maar behoorde wel tot de 4 snelsten die hun diploma haalden.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
Als schoolmeester ben ik natuurlijk een expert in cijfers geven maar wat voor cijfer ik mijn leven moet geven?? Ach, tegenwoordig geven ze ook bijna geen cijfers meer dus zonder een cijfer te noemen geef ik mijn leven toch een hele dikke voldoende!
Wilt u verder nog iets kwijt?
We hebben al veel zaken bij de kop gehad. Ach, er valt nog zoveel te vertellen. Zo heb ik bijvoorbeeld vele jaren in de restauratiecommissie van de Hippolytuskerk gezeten, de voormalige hervormde kerk waarvoor ik ook lange tijd in de kerkenraad zat. Tegenwoordig zit ik nog in de Pastorale Raad en bezoek daartoe regelmatig oudere mensen. Ook zit ik in de redactie van het kerkinformatieblaadje. Man, ik heb in Middelstum vele mooie dingen meegemaakt. Zo ben ik bijvoorbeeld ook bezig geweest met de beide boerderijboeken die over Middelstum zijn geschreven. Maar laten we het hier maar bij houden, anders zijn we zo nog weer een uur verder…