Volgend jaar vieren we dat Nederland alweer 70 jaar geleden bevrijd is. Op vijf mei 1945 gaf het Duitse leger zich over, en was heel Nederland, na een bezetting van vijf jaar bevrijd! Dit was een mijlpaal in de vaderlandse geschiedenis. Van onze ouders en voorouders hoorden wij de verhalen, over hoe het in bezettingstijd was geweest. Hoe de mensen toen moesten overleven, en hoe hard er gevochten was voor onze vrijheid. We kwamen niet zonder kleerscheuren uit de strijd. De oorlogsmonumenten verspreid over het land laten zien welke families uit elkaar gereten, en welke harten verscheurd zijn.
Als kind, opgegroeid in de jaren 80/90 was het nog mogelijk om de oorlogsverhalen uit de eerste hand te horen. Op de lagere school kwamen in deze periode de heren Hofman en Rustema langs. Ze vertelden wat hun rol was in de oorlogsjaren, ze vertelden over wat ze hadden meegemaakt, en wat ze te verwerken hadden gekregen. Dikwijls ging dit gepaard met snik en een traan. Op dat moment zat er tussen de 40 a 50 jaar tussen het uitbreken van de oorlog in 1940, en het moment van vertellen.
Met rode oortjes hoorden we het aan. Het leek op een super spannend jongens boek. Maar aan de manier van vertellen, en aan de emoties kon je horen dat het veel meer was dan dat.
De twee minuten stilte op 4 mei maken nog altijd een enorme indruk op mij. In twee minuten tijd schiet er van alles door mijn hoofd. Ik zie de beelden voor me, die ik me aan de hand van de verhalen in mijn hoofd heb gevormd. Ik probeer me in te beelden hoe het in die tijd geweest moet zijn. Twee minuten zijn voldoende om mij een brok in mijn keel te bezorgen.Wanneer het Wilhelmus begint te spelen kom ik weer een beetje bij zinnen. De rillingen lopen over het lijf. ‘Dit mag nooit weer gebeuren’, hoorde ik eens een persoon op leeftijd zeggen, hiermee doelend op de tweede wereld oorlog. ‘dit mag nooit weer gebeuren, dit mag nooit weer gebeuren’, gonst er door mijn hoofd…
Op 5 mei, de dag van de Duitse overgave vieren we de vrijheid, die we opnieuw hadden verworven. Immers, daar hebben onze voorouders zo hard voor gevochten. We staan er bij stil dat vrijheid iets heel belangrijks is. Dat het een groot goed is. Juist, omdat het niet voor iedereen is weggelegd. Vladimir Poetin sprak afgelopen vrijdag duidelijke taal richting de Oekraïne. Obama en Merkel spreken in Washington over de ontstane situatie.
Met verbazing sla ik het gade. Hebben we dan niks geleerd van het verleden? We hoeven niet eens 70 jaar terug te gaan in de geschiedenis. Ook de afgelopen jaren hebben we genoeg leergeld gegeven. ‘dit mag nooit weer gebeuren, dit mag nooit weer gebeuren….’
Juist omdat vrijheid zo belangrijk, maar niet vanzelfsprekend is, zou je het ieder jaar moeten vieren. In 1990 is daarom besloten dat 5 mei wel een nationale feestdag is, maar geen nationale vrije dag. Nou ja, voor de meeste mensen niet. Voor werknemers van de rijksoverheid is het, “daar waar het werk het toelaat”, een vrije dag. Juist die toevoeging maakt het wel een beetje lachwekkend. Ik vind het een gemiste kans. Vrijheid is voor iedereen, en iedereen moet de mogelijkheid hebben om dat feest te vieren. De viering van Koningsdag geeft aan hoe graag wij Nederlanders met elkaar iets willen vieren, iets willen delen.
Vrijheid. De afgelopen vrijdag vrijgelaten Volkert van der G kan er inmiddels ook weer over meepraten. Wat zal hij gedaan hebben de afgelopen dagen? Terrasje gepakt? Kroeg ingedoken? Dagje dolfinarium? Ik kan me er gelukkig geen voorstelling van maken hoe het is om na een gevangenisstraf van 12 jaar weer terug te keren in de maatschappij. Wat ga je als eerste doen? Waar ga je heen? Rij je naar je huis, haal je je bosje sleutels uit je plunjebaal, draai je de deur open, en roep je: schat! Ik ben weer thuis? Nee. Ik heb geen idee.
Volkert wel denk ik. Want voor hem is vast een hele procedure uitgestippeld. Hij is immers 1 van de bekendste moordenaars die de Nederlandse geschiedenis heeft gekend. Zijn foto’s zijn niet van de tv schermen en van het internet af geweest. Misschien zit er bij deze en gene nog wel wat oud zeer. Nee, ik vermoed dat zijn vrijheid maar relatief is. Los van het feit dat hij zich met regelmaat nog moet melden, en hij een enkelbandje om schijnt te hebben.
Vrijheid. Doen wat je wil doen, Yolo, live your dream. De hele wereld als 1 grote dansende feesttent!
Zoals Koningin Wilhelmina destijds zei: “wij houden onze blik gericht op de toekomst!” Op naar weer een jaar in vrijheid! Want, wat toen gebeurde, dat mag nooit weer gebeuren, nooit weer!
(Gastcolumnist Peter Zuidhof is de vrolijke eigenaar van Disco-n-Action, zie www.disco-n-action.nl.Hij schreef in het verleden regelmatig mooie blogs op zijn eigen hyvesprofiel en af en toe voor het Middelstumer voetbalclubblad. Voormalig penningmeester Albert Huizinga krijgt daar nu nog wel eens de kriebels van…)