Meneer Rodenboog, hoe voelt het om één van de bekendste en beruchtste burgemeesters van Nederland te zijn?
Dat zijn natuurlijk jouw woorden. Ik zit er niet op te wachten, het overkomt je gewoon. Net als met de pyromaan van het ’t Zandt voel ik nu met de aardbevingen ook een enorme landelijke hype opkomen. En er komt in korte tijd ook veel bij elkaar. Minister Kamp die een bliksembezoek aan ons brengt, 8 a 9 aardbevingen in korte tijd. Veel media aandacht. Het kan niet op.
Bij de aardbeving in augustus ben ik om 05.00 uur ’s nachts naar mijn kamer op het gemeentehuis gegaan. Om rustig na te denken over hoe ik zou reageren op de media gekte die los zou barsten. Om 07.00 uur had ik de NOS reeds aan de lijn. Ik heb toen besloten hard uit te halen naar de NAM. Dat ze eindelijk eens over de brug moesten komen met een adequate schadeafhandeling van de claims. Dit was iets wat de NAM al jaren beloofde maar wat eigenlijk niet goed van de grond kwam. Dit vond de media leuk om te horen en dit is ook breed uitgemeten in de landelijke pers. Zo is het balletje een beetje gaan rollen
Hoe lang bent u reeds burgemeester van de gemeente Loppersum?
Ik ben in 2003 geïnstalleerd als burgemeester. En toeval of niet, in dat jaar zijn ook de bevingen weer begonnen na enige rustiger jaren. Ik weet nog dat ik bij de portefeuilleverdeling van de verschillende posten vroeg wie verantwoordelijk was voor de bevingen. Ik had mij namelijk ingelezen in zaken die in deze gemeente speelden en was daarbij gestuit op het aardbevingenverhaal. De wethouders wezen toen direct naar mij en dus heb ik sindsdien de aardbevingenproblematiek onder mijn beheer.
Er is enige jaren later een klankbordgroep opgericht met vertegenwoordigers van de gemeente, de provincie, de waterschappen en TNO waarin ik ook zitting had. Uit deze klankbordgroep is in 2009 de Groninger Bodem Beweging ontstaan.
Wat zijn over het algemeen uw ervaringen binnen deze gemeente?
Ik ben zeven jaar wethouder geweest in de gemeente Leek en had onder andere de portefeuilles Economische Zaken en Financiën onder mijn beheer. Een hectische en dynamische tijd waarin veel gebeurde met de woningbouw en de aanleg van het nieuwe industrieterrein aan de A7.
Eigenlijk was ik na zeven jaar wethouderschap wel toe aan een nieuwe stap in mijn carrière. Het ambt van burgemeester trok. Met enige vertrouwelingen heb ik deze vervolgstap doorgenomen. Zij zagen het ook als een natuurlijk proces. Ik heb toen samen met mijn vrouw Ina de kaart van Groningen er bij gepakt. Al vrij snel kwam ik uit op de gemeente Loppersum. Dit kwam mede omdat ik wist dat toenmalig burgemeester Pit wellicht gebruik zou gaan maken van zijn recht tot vervroegde uittreding. Ik ben toen samen met mijn vrouw richting de gemeente Loppersum gereden om haar het gebied te laten zien.
Toen ik in oktober 2002 op weg was naar het Provinciehuis in Groningen hoorde ik op de radio het nieuws dat burgemeester Pit zijn afscheid aankondigde. Dit bracht de zaak in een stroomversnelling. In december 2002 heb ik toen aan de sollicitatieprocedure meegedaan. Ik weet nog dat ik tijdens de raadsvergadering waarin over de benoeming werd beslist zenuwachtig over het balkon van mijn huis liep te ijsberen. Van wethouder Corine Jansen kreeg ik toen het verlossende telefoontje.
Ik was nog maar net geïnstalleerd of de hete zomer van 2003 brak aan. De arbeidsinspectie wilde toen alle gebouwen sluiten omdat ze niet meer voldeden aan de wettelijke eisen. Dus eerst moest de organisatie en de huisvesting op de schop. Financieel gezien ging het niet geweldig, er was geen buffer meer. De voorzieningen werden op peil gehouden door te bezuinigen op het onderhoud van wegen en bruggen. Dit was eigenlijk geen grote verrassing. Bestudering van de jaarrekeningen van 1989 van de voormalige vier gemeenten Middelstum, Loppersum, Stedum en ’t Zandt leerde mij al dat er toen reeds geen buffer was. In geen van de voormalige vier gemeenten.
Gelukkig is het nieuwe gemeentehuis er toch gekomen ondanks alle sceptici. Het viel moeilijk uit te leggen dat de exploitatielasten van het nieuwe gemeentehuis lager lagen dat die van de vier of vijf oorspronkelijke gebouwen bij elkaar. Het nieuwe gemeentehuis was in 2007 klaar. Gelukkig hoefde het besluit tot de aanvraag van een artikel 12 status niet tijdens de eerste raadsvergadering in het nieuwe gemeentehuis genomen te worden. Dit gebeurde tijdens de 2e raadsvergadering.Vrij snel hierna volgde het saneringsplan, tussendoor kwam de pyromaan van ’t Zandt en nu weer de aardbevingen. Je kunt dus rustig stellen dat er heel veel gebeurd is in de afgelopen jaren.
Hoe ervaart u alle toestanden rondom de aardbevingen?
Zoals eerder vermeld, het overkomt je.
Heeft u wel vertrouwen in de NAM?
Ik begrijp het wantrouwen van de mensen richting de NAM. In de negentiger jaren werd stellig ontkend dat de aardbevingen het gevolg waren van de gaswinning. Ook de afhandeling van de verschillende schadeclaims verliep tot augustus 2012 moeizaam.
De NAM was tot voor kort een organisatie die voornamelijk bestond uit techneuten die eigenlijk puur dachten vanuit technische en procedurele inzichten. Dat is langzamerhand aan het veranderen. Ze zoeken nu meer het contact met de mensen. Sinds gisteren (donderdag 21 februari) hebben we hier een regionaal informatiepunt gaswinning. Op donderdagmiddag zit hier ook een vertegenwoordiger van de NAM om tekst en uitleg te geven.
Zelf heb ik vanaf 2003 altijd goede contacten en een goede relatie met de NAM gehad. Je moet ook vertrouwen in elkaar hebben anders werkt het niet. Wel heb ik aangestuurd op een andere benadering van de mensen met hun schadeclaims en emotionele verhalen. Je moet ook eerlijk toe durven geven dat je niet precies weet wat de gevolgen zijn van de aardgaswinning. Het informatiepunt is dan ook een goede aanzet tot een beter wederzijds begrip.
Ik heb het wel vaker met de NAM gehad over een gebiedsfonds ter financiële ondersteuning en compensatie van dit kwetsbare gebied. Onze Commissaris der Koningin nam dit voorstel over maar noemde op een persconferentie een bedrag van één miljard euro waardoor nogal wat mensen, vooral uit Den Haag, over hem heen vielen. Calimero gedrag werd dit genoemd. Ik probeer voorzichtig om het idee van dit leefbaarheidsfonds weer onder de aandacht te brengen bij de NAM.
Volgt u Den Haag met argusogen?
De vrijdag dat de resultaten van het rapport bekend werden van het Staatstoezicht op de Mijnen met als resultaat dat de bevingen een kracht van tussen de 4.0 en 5.0 op de schaal van Richter zouden kunnen krijgen had ik wel even zoiets van, oef, dit is heel heftig.
Ik ben om 12.00 uur bijgepraat vanuit Den Haag. Tegen 17.30 uur werden de uitkomsten landelijk nieuws.
Tussendoor had ik om 16.00 uur Minister Kamp aan de lijn. Hij wilde zo snel mogelijk naar onze gemeente komen om zelf te zien en te horen wat hier zoal leefde. En de Minister Kamp die maandagavond wegging was een andere Minister als die zich hier zondagmiddag meldde. De gesprekken met de inwoners uit dit gebied en de bezichtiging van enige ernstige schadegevallen lieten hem niet onberoerd, dit heeft zeker de nodige indruk op hem gemaakt.
Toch wil hij eerst meer helderheid en aanvullend onderzoek. Ondanks tal van waarschuwingen van verschillende Kamerleden blijft hij hier ijskonijnig aan vast houden. En hij neemt alle verantwoordelijkheid op zich. Inmiddels zijn bijna alle vertegenwoordigers van de grote 2e Kamer fracties hier wel geweest. Ze laten zo in elk geval zien dat ze betrokken zijn.
Schaamt u zich voor de artikel 12 status van onze gemeente?
Nee, we moesten aanvankelijk even door de zure appel heen bijten. Maar de artikel 12 status die dit jaar afloopt heeft ons als gemeente 12 a 13 miljoen euro aan rijksgeld opgeleverd. Hiermee hebben we een enorme inhaalslag kunnen realiseren aan het achterstallig onderhoud van wegen, bruggen enz.. Je ziet ook heel veel bedrijvigheid in verschillende dorpen zoals nu ook in Middelstum.
Het was ook gemakkelijker om met allerlei verenigingen om de tafel te gaan om oplossingen te zoeken voor bezuinigingen en privatiseringen. Men heeft dit geweldig opgepakt en er werd ook heel goed meegedacht over allerhande oplossingen. Door de artikel 12 status kun je verenigingen en stichtingen ook financieel tegemoet komen om zelfstandigheid en zelfredzaamheid te bevorderen. Samen met heel veel vrijwilligers is er enorm veel bereikt en gerealiseerd waardoor het voorzieningen niveau op een hoog peil gehandhaafd kan blijven. En daarbij is het meerjaren budget voor de komende jaren weer op een gezond peil terechtgekomen.
Wat is uw hoogtepunt als burgemeester van de gemeente Loppersum?
Dit zijn er vele geweest. Het opzetten van de nieuwe organisatie, het nieuwe gemeentehuis, het in stand houden van de vele voorzieningen, het feit dat we bijna klaar zijn met de artikel 12 status en daarbij enorm veel hebben bereikt. Jaarlijks doet het college een aantal dorpen aan tijdens de dorpenronde. Er is een bloeiend verenigingsleven en er wordt heel veel georganiseerd. Ik ben trots op de inwoners, we doen het dus gezamenlijk!
Wat is uw dieptepunt als burgemeester van de gemeente Loppersum?
Dit is toch wel de grote onzekerheid die er heerste onder de bevolking van ’t Zandt toen de pyromaan er actief was. Dit was ook net een half jaar na de opheffing van het brandweerkorps ’t Zandt. De inwoners keken mij er op aan en ik kreeg hier ook het nodige commentaar op toen ik bij de eerste brand het dorp aandeed. Ik heb toen besloten om enige bijeenkomsten te houden in het dorpshuis. Dit om te proberen om het vertrouwen te herstellen.
Het ging er heftig aan toe. Op den duur kreeg ik zelfs telefoon dat het leger was ingeschakeld. Ze lagen ’s nacht in het veld met infrarood verrekijkers te controleren of zich verdachte omstandigheden voordeden. De opluchting was dan ook enorm toen de pyromaan gearresteerd werd.
Wat waren uw werkzaamheden voordat u burgemeester werd?
Ik heb tot mijn 16e jaar de technische school gevolgd in Leek. Daarna ben ik gaan werken bij de Netam, een bedrijf dat op grote schaal keukenapparatuur installeerde bij grote instellingen zoals bijvoorbeeld verzorgingstehuizen. Ik heb hier zeven jaar gewerkt waaronder 4 jaar op de tekenkamer. In de avonduren volgde ik enige cursussen en heb ik mijn installatiediploma gehaald.
Hierna ging ik aan het werk bij een installatiebedrijf in Niebert. In de loop der jaren groeide dit bedrijf van 5 personeelsleden naar 130. Ik groeide mee met het bedrijf en werd op den duur adjunct directeur. Ik volgde toen cursussen financieel management en sociale vaardigheden.
Ik ben in 1976 getrouwd met Ina en was ook heel actief in het kerkenwerk. Een buurman heeft mij toen een keer meegenomen naar een ledenvergadering van het CDA. Aan het eind van de avond was ik penningmeester. Ik kwam toen vrij snel op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen in Leek. Ik kreeg als één van de jongste fractieleden het onderdeel welzijn onder mijn beheer. Later werd ik fractievoorzitter.
In 1997 kondigde de zittende wethouder aan dat hij één jaar voor de nieuwe gemeenteraadsverkiezingen zou stoppen met zijn wethouderschap. Ik had toen de kans om hem op te volgen. En van dit besluit heb ik wel enige slapeloze nachten gehad. Ik moest één jaar voor de verkiezingen een goede baan opgegeven met twee opgroeiende kinderen en een hypotheek die afgelost moest worden. Toch heb ik besloten om het te gaan doen en ik ben zeven jaar met veel plezier wethouder geweest.
Mijn vader heeft mij wel eens fronsend aangekeken bij bepaalde beslissingen. ‘Wat spookst nou weer uut’, zei hij dan. Maar toen ik hem vertelde dat ik burgemeester zou worden van de gemeente Loppersum was hij trots en dit vond hij een goed besluit. Helaas heeft hij mijn installatie niet meer mee mogen maken, hij overleed vlak voor die tijd. Ik heb hem enorm gemist bij de installatie maar gelukkig heb ik hem onze mooie gemeente nog wel kunnen laten zien.
Hoopt u nog lang burgemeester van onze gemeente te mogen blijven?
Over twee jaar komt mijn eventuele herbenoeming ter sprake, dan zit mijn 2e termijn van zes jaar er op. Zelf zou ik hier nog wel door willen, er is nog genoeg te doen. Als ik alleen op de winkel moet passen dan word ik onrustig, maar daar is in deze gemeente geen sprake van. Het is nu afwachten op de uitkomsten van de visitatiecommissie die op 28 februari met een voorstel tot een mogelijke herindeling komt. Dit onderzoek is ingesteld door Provinciale Staten om te analyseren hoe de gemeenten er voor staan. Je moet dan nog maar even opbellen om dit stuk te actualiseren. Ik ben benieuwd naar de uitkomsten. Maar er staat iets te gebeuren.
Stel de gemeente Loppersum moet een herindeling ondergaan. Met welke drie gemeenten zou u deze herindeling het liefst aangaan en waarom?
Zelf denk ik dat een samenvoeging van de DEAL gemeenten nog te kleinschalig is. Een Eemsdelta gemeente inclusief Bedum, Winsum en De Marne is ook denkbaar. Er is nu al heel veel samenwerking in DEAL of DAL verband.
Wat vindt u het mooiste plekje van onze gemeente?
Oef, dat zijn er zoveel. De vergezichten bij Zijldijk, Boerderij De Diek’n in Zeerijp, varend in een bootje via het Damsterdiep naar Garrelsweer, Ewsum in Middelstum, boven in de toren van ’t Zandt met uitzicht op de landerijen, de mooie kerken. Het is kortom een prachtig gebied!
Wat wilt u verder nog kwijt?
We krijgen het nog even over zijn thuissituatie. Dhr. Rodenboog heeft twee zonen. De oudste woont in Leek en werkt in de scheepswereld. De jongste woont in Groningen, is zelfstandig ondernemer en heeft een eigen internetbedrijf. En op 16 november 2011 werd onze burgemeester opa van kleinzoon Toine Albert Bertus Rodenboog. Hij is dus zelfs vernoemd. ‘Vrienden van ons waren al eerder opa en oma geworden. Zij lieten dan enthousiast foto’s zien van de kleine. Ik dacht dan wel eens doe toch normaal. Maar nu ik zelf opa geworden ben vind ik het geweldig!
Het is als of ik er nu nog meer van kan genieten dan van mijn eigen kinderen’.
Op mijn vraag of hij ooit nog weer zal gaan verhuizen, antwoordde hij. ‘Dat zal moeilijk gaan. Ina heeft altijd gezegd dat ze het huis wil meenemen mochten wij gaan verhuizen. We zijn verknocht aan onze 100 jaar oude, door Oeds de Leeuw ontworpen woning, in Loppersum. En dat terwijl we altijd gewend waren aan een nieuwbouwwoning’.
En zo ziet het er dus naar uit dat we nog lang niet ‘verlost’ zijn van onze sympathieke burgemeester. Gelukkig maar, want er is nog genoeg werk te verrichten in onze prachtige gemeente!