Ik dacht op woensdagavond 14 mei zo rond 19.15 uur, laat ik direct maar met de deur in huis vallen. Want ik vroeg gastvrouw en fanatiek FC Groningen supporter Yvonne Vreugdenhil of ze niet liever in de Euroborg had gezeten om de zinderende wedstrijd FC Groningen – Ajax bij te wonen. Ze gaf toe dat dit gegeven aan haar aandachtsveld was ontsnapt maar gelukkig kregen we in de vorm van een leuke informatieve avond vol met praktijkvoorbeelden er veel voor terug.
(Foto: Sandra Vos)
Tijdens de vorige lezing georganiseerd door Kantoor Vreugdenhil ging het over kunstmatige intelligentie en de grote voordelen hiervan. Deze woensdagavond stond met de onderwerpen cybercrime en identiteitsfraude de keerzijde van de digitale wereld centraal. Alvorens gastvrouw Yvonne schrijfster en journaliste Maria Genova als spreekster aankondigde, stipte ze nog even de raakvlakken tussen beide lezingen aan.
Extra stoelen hoefden er tijdens deze avond niet bijgesleept te worden, vele potentiële bezoekers zaten ongetwijfeld in de Euroborg. Maar de zaal was prima gevuld en men ging er eens goed voor zitten.
Maria Genova
De spreekster van deze avond bleek geboren en getogen in Bulgarije te zijn en de liefde bracht haar op 19-jarige leeftijd naar Nederland. Destijds braken drukke jaren voor haar aan. Want alvorens aan de studie journalistiek te beginnen, moest ze eerst onze taal onder de knie krijgen. Ze slaagde hiervoor met verve maar haar accent verraadt nog steeds dat ze van buitenlandse afkomst is. Maar dat deerde niet, ze was goed van de tongriem gesneden.
Ooit begon ze haar werkcarrière als journalist maar dat combineerde ze op den duur met het schrijven van boeken en het geven van presentaties. Met titels als ‘Komt een vrouw bij de h@cker’ en ‘What the H@ck’ blijkt ook wel dat ze zich terdege in de onderwerpen cybercrime en identiteitsfraude verdiept heeft.
Navraag aan de zaal leerde dat de luisteraars dachten voor 50% beschermd te zijn tegen deze materie en zij wilde dit percentage met haar tips graag verhogen naar 99%, zo gaf zij aan. De schrijfster is heel voorzichtig geworden met het (online) afgeven van informatie.
‘Vaak vraag ik mij af waarom je bepaalde gegevens in moet vullen. Ik geef daarom regelmatig een verkeerde geboortedatum door of geef een ander adres op. Bij het afgeven van een kopie van mijn identiteitsbewijs bijvoorbeeld in een hotel kras ik tegenwoordig de niet relevante gegevens door waardoor de kans op identiteitsfraude al flink afneemt.’
Praktijkgevallen
Genova ging vervolgens in op de grote hoeveelheid datalekken in Nederland, vorig jaar waren dit er alleen al 37.000. En bijna de helft van alle Nederlanders krijgt er mee te maken. Denk bijvoorbeeld aan een phishingmail of –sms. En ook het bedrijfsleven kampt met de grote gevolgen van aanvallen van bijvoorbeeld Russische hackers. Dit kost de samenleving op jaarbasis zo’n tweeënhalf miljard euro en zestig procent van de aangevallen bedrijven gaat tot betaling over.
Ze noemde het voorbeeld van een Nederlandse boerin die gehackt werd. Ze was haar hele boekhouding kwijt waaronder ook haar stikstofadministratie. Ter voorkoming van torenhoge boetes besloot ze uiteindelijk toch maar tot betaling over te gaan in de hoop dat ze daardoor weer bij de gegevens kon. Want dat is natuurlijk ook geen zekerheidje.
En Nederlandse windmolens hebben door een Russische cyberaanval maandenlang stilgestaan omdat de eigenaars van het park weigerden om tot betaling over te gaan. Honderdtwintig Nederlandse tandartsen betaalden uiteindelijk wel ‘het losgeld’ om sluiting van hun praktijken te voorkomen.
En wat te denken van Nederlandse jongeren van tussen de twaalf en veertien jaar die voor €200,- hun bankpasje verkopen om vervolgens voor €10,- een nieuwe aan te vragen. Deze passen worden gebruikt om grote sommen afpersgeld over de verschillende rekeningen te verdelen en dit misdrijf kan de jongeren jarenlang achtervolgen. Vandaar dat Genova met grote regelmaat langs scholen gaat om voorlichting te geven.
Buitgemaakte telefoonnummers kunnen voor cybercriminelen een mooie ingang zijn om mensen te bellen en de stuipen op het lijf te jagen. Wanneer er telefonisch gevraagd wordt om je spaargeld naar een kluis- of veilige rekening over te boeken, moeten automatisch alle alarmbellen afgaan. En wat te denken van een systeembeheerder van een groot bedrijf die als wachtwoord Welkom2020 invoerde. Veel te makkelijk en dus eenvoudig te hacken.
Tips
Gelukkig waren daar ook de nodige tips ter voorkoming van allerlei ellende. Een sterk wachtwoord kiezen bijvoorbeeld. Waar vroeger werd gehamerd op het gebruik van hoofd- en kleine letter in combinatie met cijfers en leestekens daar volstaat tegenwoordig een lang wachtwoord. ‘Ditiseenslechtwachtwoord’ is helemaal zo slecht nog niet want hoe langer hoe beter. En door gerichte afkortingen toe te voegen wordt het allemaal nog beter beveiligd en voorkom je dat je aldoor overal hetzelfde wachtwoord voor gebruikt.
‘Voer altijd updates op je telefoon en computer door, dat beschermt je al een stuk beter. Zet de instellingen op ‘automatisch uitvoeren’ en je voorkomt snel en eenvoudig een hoop ellende.’ Nog zo’n nuttige opmerking van haar. En de derde belangrijke tip die ze ons meegaf was om goed naar de websiteadressen van de afzender te kijken. Alle voorvoegsels aan bijvoorbeeld www.rabobank.nl moeten je te denken geven. Een bank zal voor een mailadres nooit ‘veiligbankierenrabobank.nl’ of iets dergelijks gebruiken.
Een tussenstreepje is ook verdacht, zo gaf zij aan. Ik moest, denkend aan www.bert-koster.nl, even slikken. Het is ook heel handig om even met de muis boven een doorklik-link te gaan hangen want dan komt het echte mailadres achter de melding te voorschijn en dat spreekt vaak boekdelen. Deze ‘extra twee seconden van je leven’ kunnen een hoop ellende voorkomen. En sla bij een Google-zoekterm gerust de eerste vijf reviews over want de kans is groot dat deze van hackers afkomstig zijn.
De volgende lezingen
Na al deze nuttige tips was het de hoogste tijd voor een hapje en een drankje om een en ander te laten bezinken. Je kunt nooit voorzichtig genoeg zijn in de digitale wereld, zo bleek maar weer. Rond tienen tokkelde ik met een kop vol nieuwe informatie om te overdenken terug naar Middelstum. En dat in de wetenschap dat FC Groningen in de allerlaatste minuut nog de gelijkmaker scoorde tegen Ajax. Een gedenkwaardige avond alom dus, overal in onze provincie.
Dit was eerst de laatste lezing voor de zomerperiode. De volgende lezing is op dinsdag 23 september waarbij traditioneel teruggeblikt zal worden op Prinsjesdag en de rol van de cavalerie hierin. Gratis aanmelden is mogelijk via de website www.kantoorvreugdenhil.nl, via de mail info@kantoorvreugdenhil.nl of per telefoon 0595-435895.