Ik ben Johanna Davids dus, 48 jaar en getogen in Heiligerlee. Ik heb mijn hele leven in de provincie Groningen gewoond. Ik volgde in de stad Groningen de studie Sociale Geografie en heb mijn werkcarrière voor Andledon grotendeels in Fryslan binnen de plattelandsontwikkeling/ ondernemerschap doorgebracht. Ik ben getrouwd met een dichter/jurist, Erik Gritter, waarover later meer, en samen hebben we twee kids. Jongens van 12 en 15 jaar oud.
Wanneer en hoe werd Andledon geboren?
Zesenhalf jaar geleden zijn we vanuit Zuidhorn in Den Andel neergestreken. We wilden graag dichtbij het prachtige Lauwersmeergebied wonen en werden direct verliefd op deze plek aan de Kruisweg. Vijf maanden na onze verhuizing naar Den Andel werden we gevraagd om onze ruimtes beschikbaar te stellen voor een boekpresentatie van twee kunstenaars uit het dorp. Met lakens tegen de muur en een provisorisch in elkaar geknutseld barretje was het Cultuurerf ontstaan.
Toen het geheel wat serieuze vormen aan begon te nemen kwam daar de naam Andledon bij. Er volgden meer boekpresentaties, dichters kwamen langs om voor te dragen uit hun werk en er waren concerten van diverse artiesten. In mei 2016 heb ik mijn baan bij de Stichting DBF opgezegd om mij volledig op Andledon te richten. Op financieel gebied inderdaad een risico maar anders sta je er ook maar half in en dat is ook niet goed. Ik heb nog geen moment spijt van deze keuze gehad.
Kun je in het kort uitleggen wat er op Andledon allemaal gebeurt?
Er is elk weekend live muziek of anderszins een culturele uiting. Of op vrijdagavond of op zondagmiddag, een enkele keer op beide dagen. Verder worden hier regelmatig workshops georganiseerd, van zingeving tot knutselen. Er huist hier een gym- en yogaclub. Verder kunnen mensen hier vergaderen, feesten, aan teambuilding doen, er zijn mini symposia. Sinds kort bestier ik zelfs een winkeltje met producten van ‘Andledongangers’. En binnenkort komt er logies bij!
Is het ‘Cultuurerf’ het belangrijkste onderdeel van Andledon?
Ja. We hebben een continue programma, ook in de winterperiode. We bekostigen dit (want cultuur blijft hobby….) door de verhuur van de ruimtes door de week. Daarnaast zijn we met een Vrienden van Andledon concept gestart. Vanaf 35 euro per jaar ondersteun je de activiteiten van de culturele poot van Andledon. Ondernemers vanaf 100 euro, met vermelding op flyers.
Hier ben ik net mee begonnen en dit concept moet nog verder uitgewerkt worden. Het geld wil ik gebruiken voor PR-activiteiten, het opstellen van flyers is bijvoorbeeld best wel een kostbare zaak, en misschien kunnen we een keer per jaar een bekende act naar Andledon halen.
Maar ook voor vergaderingen en personeelsuitjes kun je er prima terecht?
Dat klopt, je kunt hier helemaal jezelf zijn. Ook al omdat er geen zicht is op de openbare weg, het is dus zeer besloten. Een ander voordeel van deze locatie, werd ons verteld, is dat er verder geen vertier is in de nabije omgeving, waardoor deelnemers en congresgangers blijven hangen.
In de stad is de helft na de lunch vaak vertrokken naar een terras of museum. Dit wordt als één van de grote pluspunten ervaren van zo’n besloten plattelandslocatie! Daarnaast kan er ook buiten in de grote tuin worden vergaderd.
Kun je iets meer over ‘huisdichter’ Gritter vertellen?
Erik (Gritter) schrijft al van kinds af aan verhalen en gedichten. Lucky me, kun je je de mooie briefjes onder schooltijd voorstellen? Zo lang kennen we elkaar al inderdaad, hoewel hij in Drenthe geboren is. Toen de tijd door de komst van de kinderen beperkt werd, heeft hij zich (voorlopig) alleen nog op het dichten gestort. Hij heeft voor zijn poëzie het Waddengoud certificaat ontvangen, door de manier waarop hij het Waddengebied beschrijft.
Daarnaast is hij vrij vernieuwend in zijn aanpak om poëzie voor een groter publiek interessant te maken. Bijvoorbeeld door de Diner & Poetry activiteit op het Erf. Tussen de gangen door kun je dan een gedicht bestellen, waardoor interessante gesprekken aan tafel ontstaan. Daarnaast doet hij veel aan interactie met zijn publiek door beeld en geluid. In het voorjaar van 2018 komt Gritter met de Dichters van de Ronde Tafel, samen met dichter Elze Schollema, op het Erf een voorstelling verzorgen.
Maar het is niet al goud wat er blinkt?
Wij werken met het Cultuurerf in een, in dit gebied althans, overgesubsidieerde sector. Dit zorgt voor oneerlijke concurrentie voor podia die het zonder deze bijdragen moeten stellen. Deze podia zorgen m.i. voor continuïteit op dit vlak in het gebied. Het is hard werken, zoals voor elke ‘micro-ondernemer’, om toch de boel draaiende te houden. De marges zijn zeer klein. En de manier van werken van de overheid kan net de druppel zijn om van de zwarte in de rode cijfers te komen.
M.i. zou de overheid binnen de plattelandspotten altijd moeten kijken of hetgeen gesubsidieerd wordt niet in concurrentie is met al bestaande initiatieven. En de verplichting als voorwaarde stellen dat een organisatie die een bijdrage ontvangt, eerst kijkt of hetgeen hij/zij wil organiseren met medewerking van lokale partijen kan.
Ook dit gebied kent organisatoren voor een festival, slagers voor de hamburgers en broodjes van de bakker. Zo help je elkaar in dit gebied om het economisch gezien gezond te houden. Het lijkt peanuts, maar geloof me, het is net de plak kaas op je brood helaas.
Wat zijn de hoogte- en dieptepunten van Andledon tot dusver?
Hoogtepunten:
Afgelopen zomer kreeg, na Gritter in een eerder stadium, ook het Cultuurerf het predicaat Waddengoud door Lutz Jacobi overhandigd. Een mooie erkenning voor het feit dat we zowel maatschappelijk, economisch en op het gebied van het milieu duurzaam ondernemen. Vrijwilligers vinden hier een fijne plek, we zoeken samenwerking met ondernemers in het gebied en we stappen zoveel mogelijk over op alternatieve energiebronnen en milieuvriendelijke producten. We hebben er hard aan gewerkt en na 5 jaar is het ons gelukt!
Dieptepunt:
We zijn positief ingesteld, dus overal zien we wel weer iets positiefs in. Maar waar ik toch wel van schrik, is dat je na hard werken, toch weer zo nu en dan ergens lekkerij tegenkomt in het pand. Dat soort dingen….
Heb je nog leuke Andledon gerelateerde anekdotes?
Ik mag van onze vrijwilligers niet achter de bar staan. Dat is hun taak. In de beginperiode, ik schat tijdens onze 3e voorstelling ofzo, kwam Geertje met de hond binnen, om eens te zien ‘wat dat nou weer veur ’n barrel is aan de Krusweg’. Binnen 5 minuten had ze de boel overzien, gaf mij de hond en ging achter de bar staan. ‘Proat doe mor met dien gast’n’. Ze is nooit weer vertrokken.
Met Jan hetzelfde. ‘Nee Johanna, jij bent de gastvrouw!’ Tja ik klets nu eenmaal graag en dan moet je lang op je koffie wachten. Geertje en Jan hebben nu ieder hun eigen bar, die ze af en toe delen met de andere vrijwilligers. Ze zijn allebei ruim 70 he…… En zo hebben we ongeveer twaalf vrijwilligers, in leeftijd variërend van 26 tot 76 jaar. Niet alleen voor de bardiensten maar ook voor het erfgroen onderhouden, klussen, folders maken enz., enz..
Den Andel is voor jou ‘the place to be’?
Nee. Ik slaap overal en voel me dus overal thuis. Het Erf is voor nu ‘The place to be’. Maar je weet nooit hoe de dag van morgen er uit ziet. Ooit willen we naar de Ierse Westkust… Maar als het er niet van komt, dan is het ook goed. Waarom Ierland ons trekt? Ierland heeft iets mystieks, er wordt prachtige muziek gemaakt en het landschap heeft wel iets van het Hogeland.
Nog tijd voor hobby’s?
Haha, koken en bakken. Maar daar genieten de gasten tegenwoordig meer van dan het gezin… En uitgaan. Dus behalve op het Erf, vind ik het ook heerlijk om terrasjes en voorstellingen elders, bijvoorbeeld in Groningen, te bezoeken met mijn vriendinnen.
Waar mogen ze je ’s nachts voor wakker maken?
Lasagne. Maar dan wel helemaal zelf gemaakt, van saus tot pastabladen.
Waar staat Johanna Davids over 10 jaar?
Ik hoop alive and kicking. Pluk de dag en probeer zoveel mogelijk plezier te hebben. Shit happens anyway.
Wil je verder nog iets kwijt?
Zonder de enorme inzet van Erik, naast zijn baan als universitair docent en onderzoekwerker op het gebied van strafrecht en criminologie, en het geduld van de kinderen had ik niet aan Andledon kunnen beginnen. Zonder het enthousiasme en de enorme inzet van de vrijwilligers kan ik het niet volhouden. De warmte van onze geweldige gasten en de passie van de artiesten zorgt voor een enorme energieboost, elke keer weer. Het voelt als één grote Andledonfamilie! Nieuwsgierig geworden? Check www.andledon.nl voor onder andere onze agenda!