Kunt u zich heel kort even voorstellen?
Mijn volledige naam luidt Klaas Gerrit Pieterman, roepnaam Klaas. Ik ben op negen april 1944 geboren in Spijk. Ik kom uit een relatief klein gezin, na mij werd nog een meisje geboren. Mijn vader is zijn hele werkzame leven timmerman geweest in Spijk en omstreken.
Ik heb tot 1966 in Spijk gewoond, daarna bracht de studie mij op kamers in Groningen. Van 1971 tot 1972 woonden we in Godlinze om vervolgens naar Zandeweer te verhuizen. Daar hebben we tot 1990 gewoond om vervolgens kortstondig, drie jaar, terug te keren naar de stad. Dit in verband met een tijdelijke klus. In april 1993 zijn we hier aan de Kerkstraat nummer 7 in Niekerk terechtgekomen. Vlak naast het kerkje dus, met een mooi weids uitzicht op Zoutkamp.
Het bevalt ons hier prima, hoewel de voorzieningen in dit ongeveer veertig inwoners tellend klein dorpje natuurlijk niet aanwezig zijn. En er is tot dusver niets voorbij gekomen wat beter geschikt leek. Met 60 are grond om het huis, moet tuinieren wel een van je hobby’s zijn en dat is ook het geval. In de tuin ook hoogstaande fruitbomen, ik verheug me al weer op een rijke oogst.
Wat is uw burgerlijke staat?
Op twee april 1971 ben ik getrouwd met Harma Helmantel uit Westeremden. Inderdaad een zuster van de beroemde kunstschilder Henk. Het was min of meer liefde op het tweede gezicht. Ik speelde orgel in de kerk van Godlinze en kreeg de tip van organist Jan Zuidhof, die vaak in Westeremden orgel speelde, dat daar een vrouw was die heel mooi kon zingen. En zo kon het gebeuren dat Harma ook in Godlinze kwam om haar zangkunsten te vertonen en daar was ik wel van onder de indruk. En van het een kwam het ander…..
Mijn burgerlijke staat is getrouwd dus en mijn vrouw woont ook nog steeds bij mij thuis. En dat al 46 jaar! Samen hebben we twee dochters gekregen. De oudste is 40 jaar en woont in Winsum waar ze les geeft op een basisschool. Onze jongste dochter is 37 jaar en woont in Zwolle waar ze palliatief verpleegkundige is. Je zou kunnen zeggen dat onze kinderen aan het begin en het einde van het leven staan. We hebben ook een kleinzoon en een kleindochter van 15 en 11 jaar oud, zij wonen vlakbij in Winsum.
Wat is uw voormalig beroep?
Tja, hoe wordt een timmermanszoon dominee? Er is ook een Bijbels verhaal over een timmermanszoon, misschien heeft dit verhaal mij wel geïnspireerd. Brandweerman of motorcoureur worden, leek mij vroeger ook wel wat. We luisterden de laatste zaterdag in juni altijd naar de radio, naar de wedstrijdverslagen van de TT in Assen. Vroeger ging ik altijd twee keer naar de kerk en de baret die de dominee droeg in combinatie met zijn zwarte ‘jurk’, dat leek mij ook wel wat….
Ik ben in Spijk naar de lagere school gegaan en daarna naar de ULO in Appingedam. Daar kwamen op het eind van de opleiding altijd directeuren van grote bedrijven uit de omgeving langs met de vraag wie bij hen zou willen werken. Dit trok mij helemaal niet. De kweekschool in Groningen gaf mij in elk geval de mogelijkheid om nog niet direct aan het werk te moeten. Tijdens de kweekschool ontstond de keus om theologie te studeren aan de RUG, hiertoe moest ik nog wel staatsexamen doen op het gymnasium.
De theologiestudie duurde vijf jaar, ik heb het als een prachtige tijd ervaren. Ik heb in de jaren erna nog heel veel studies en cursussen gevolgd om mij te blijven ontwikkelen. Toen ik 28 jaar was, had ik mijn studie theologie afgerond. Harma en ik wilden graag in deze buurt blijven wonen en zo heb ik in 1972 gesolliciteerd naar de functie van Hervormd predikant in de gemeente Zandeweer-Eppenhuizen-Garsthuizen. Een gemeente van ongeveer tweehonderd leden waar ik achttien jaar voor heb mogen gaan.
In 1990 zijn we in Groningen gaan wonen. Ik heb van daaruit drie jaar fulltime leiding mogen geven aan een vertaalclub die de Bijbel in het Gronings heeft vertaald. Een proces dat veel jaren in beslag heeft genomen gezien het feit dat de Bijbel in de Groninger vertaling in 2004 is uitgebracht. Ik gaf leiding aan zeven werkploegen die elk enige hoofdstukken onder hun hoede namen. In 1992 werd ik ook weer predikant, dit keer van de Hervormde gemeente Ulrum-Niekerk-Vierhuizen. Ook een gemeente met 200 leden. Hier ben ik tot april 2014 voorgegaan. Toen moest ik verplicht met emeritaat want ik werd in die maand zeventig.
Zowel op de openbare school in Zandeweer als later in Ulrum gaf ik godsdienst, dit vond ik heel leuk om te doen. Misschien dat ik daarom wel docent ben geworden aan de toenmalige MTS, tegenwoordig is dit het Alfa College, in Groningen. Ik gaf een kleine twintig uur les. Vooral maatschappijleer maar tijdens opvuluurtjes ook wel Nederlands en Godsdienst. In maart 2007 kon ik er op 62-jarige leeftijd met een goede regeling uit. Dit hoefde van mij niet perse maar het gaf mij ook weer de kans om nieuwe dingen op te pakken.
Wat nu zo mooi is aan het vak van dominee en docent? Ik denk het verhalen vertellen. En misschien ook wel om een vertaalslag in beelden te maken van vroegere generaties naar de tegenwoordige tijd. En natuurlijk moet je het leuk vinden om met mensen om te gaan. Ik probeerde relaxt met de dubbele banen om te gaan want ik was ook nog scriba en voorzitter van de Hervormde classis en van 1980 t/m 1986 zat ik in de Hervormde Synode waarvan de laatste vijf jaar in het dagelijks bestuur. Maandelijks reisde ik voor overleg naar Den Haag.
Hoe bevalt het gepensioneerd zijn?
Na het emeritaat vijf jaar te hebben uitgesteld moest ik er in 2014 dus toch aan geloven. Maar ik preek nog steeds hoor, bijna wekelijks, en kom in heel Noord Groningen. In een zwart gat ben ik gelukkig niet terecht gekomen want ik heb er weer wat vrijwilligerstaken bij opgepakt. Zo ben ik voorzitter van de Liudgerstichting en help ik mee met de organisatie van de Liudgerfestival die op 14 mei zal plaatsvinden.
Ook help ik mee tijdens de historische dagen op het landgoed Verhildersum in Leens en ben ik voorzitter van de Kerkhistorische kring in Ulrum. In dezelfde plaats zit ik in enige klankbordgroepen. Ik werk mee aan een boek die de historisch kring in de gemeente De Marne aan het opstellen is. We proberen alle bedrijven die er sinds 1800 in onze gemeente zijn geweest in kaart te brengen. Schrijven is sowieso een hobby van mij, vooral het schrijven in het Gronings. Zo schrijf ik bijvoorbeeld voor het maandblad Toal en Taiken en ik heb een rubriek in de Protestantse Kerkbode.
En ik heb het natuurlijk druk met mijn grote tuin. Je merkt dat van verveling geen sprake is. Dat ik hier zo een uur met je zit te praten is eigenlijk een unicum, normaal ben ik constant in de weer met allerlei dingen.
Wat zijn de hoogtepunten uit uw leven?
Met deze vraag richt ik mij op het werk wat ik heb mogen doen. Verbindingen aanbrengen tussen mensen vind ik het mooiste wat er is. Daarom kijk ik met veel plezier terug op onze tijd in Zandeweer. Daar probeerde ik de kerk met de overige samenleving te verbinden en dit lukte door schaatswedstrijden te organiseren op ‘Domies gracht’ waar iedereen aan mee mocht doen. Ook trokken we vaker gezamenlijk op en organiseerden we rond Koninginnedag en 4 en 5 mei allerlei activiteiten.
En de dieptepunten?
Dieptepunten heb ik nooit gezien noch ingezeten. Dat de kerk leegloopt zou een dieptepunt kunnen zijn maar zo kijk ik er niet tegen aan. Zelf heb ik nog nooit ruzie gehad. Mensen wel met mij maar daar kan ik niets aan doen.
Heeft u nog anekdotes en mooie verhalen?
Ik kom nog op vrij veel plaatsen om te preken of om spreekbeurten te geven. Dan komt het regelmatig voor dat ik iemand van boven de vijftig jaar tegenkom die tegen mij zegt: “Ik heb nog les van u gehad!”. Vaak komt het gezicht mij dan wel bekend door maar er komt geen naam bovendrijven. Wel de plaats waar ze op dat moment woonden. Ik vind het mooi dat die verbindingen blijven!
Wat zou u ooit nog willen doen in uw leven?
Ik weet niet of het mij nog lukt en het kan mij ook niets schelen wanneer het niet lukt maar ik zou graag nog enige Seneca brieven vertalen in het Gronings. Of het boek ‘Metamorfoses van Ovidius’ vanuit het Latijn naar het Gronings. Verder heb ik niet zoveel meer te wensen. Ik heb de laatste pijprookwedstrijd in Eenrum gewonnen, ook een hele eer toch?
Wel zie ik het als een uitdaging om dit huis, een Rijksmonument, plus de bijbehorende grote tuin over te dragen aan het volgende geslacht. Het liefst aan een gezin met kinderen die het tuinieren in de vingers hebben. Het hoogste bod zal dan niet doorslaggevend zijn maar wel mijn gevoel aan wie ik deze taak het beste toevertrouw…..
Waar heeft u spijt van gehad in uw leven?
Ooit heb ik mijn kerkorganistdiploma gehaald, ik vind het jammer dat het orgelspelen er bij gebleven is. En dat terwijl hiernaast een kerkorgel aanwezig is en ik de sleutel van de kerk heb. Ik zou dus zo ’s avonds een uurtje kunnen spelen. Maar dat zou dan weer ten koste gaan van andere leuke dingen.
Wat zou u uw leven voor een cijfer willen geven?
‘Het leven bedriegt je niet’. Je hoort mensen die getroffen zijn door een hartaanval of een ernstige ziekte wel eens zeggen: “Daar had ik nooit op gerekend dat ik dat zou krijgen!” Dat kan ik niet begrijpen, de mens is op zich heel kwetsbaar. Maar je wilt een cijfer begrijp ik. Ik heb mijn werk altijd met veel plezier gedaan en ik geniet doorgaans van alle menselijke contacten die dit opgeleverd heeft. Mijn mening is dat je net zoveel terugkrijgt als dat je geeft. Ik ga dan ook voor een 9,5.
Wilt u verder nog iets kwijt?
We hebben het nog niet over mijn schapen gehad. Op dit moment heb ik er twee maar ik wil dit op korte termijn weer uitbreiden naar vier of vijf. Schapen hoeden is een wereld op zich, je moet met ze kunnen praten. Ze doen vaak nooit wat ik wil. Ooit zei iemand tegen mij: “Als je vloeken wilt leren dan moet je schapen nemen.”
Zo kwam ik ook eens bij een goed gelovige gereformeerde boer die mij vertelde dat sinds hij schapen had dat hij zich noodgedwongen aan heeft moeten sluiten bij de bond tegen vloeken. Zelf heb ik hier geen last van, je moet met ze kunnen praten. En misschien is dit wel een kwink- en vertaalslag wanneer ik zeg dat schapen soms net mensen zijn……