Deze week hoorde ik dat mensen bij wie Alzheimer geconstateerd is, gemiddeld nog 8 jaar leven. Ik vroeg mijzelf toen af wanneer mijn moeder nu eigenlijk is begonnen met dementeren. Lastig om aan te geven eigenlijk. Ik denk ergens in 2012 maar misschien was het ook al wel eerder. Ik herinner mij nog de verjaardag van mijn vader, 16 juni 2013. Toen mijn familie van ver in de namiddag weg wilde gaan, werd moeder boos. Ze vond het moeilijk en oneerlijk dat ze al zo vroeg weggingen. Toen was het proces al behoorlijk ingezet.
De maanden er na maakte ze met haar rollator wel een ommetje door de Johan Lewestraat. Soms schuifelde ze eerst 2 keer voor het huis langs. Alsof ze niet goed meer wist waar ze heen moest. Alzheimer is een sluipmoordenaar die zich met dodelijke precisie in de hersenpan ontwikkeld. En steeds meer herinneringen van je afpakt.
Toch is moeder soms nog verrekte scherp hoor. Dan zegt ze zo maar hele psalmen, gezangen en gedichten op. Of plaatst ze een scherpe kanttekening of rake gezegde. Ik moet regelmatig glimlachen om haar mooie opmerkingen. Net zoals ik me af en toe irriteer aan het feit dat ze alweer naar de WC moet terwijl ze net geweest is. Of dat ze op een andere stoel wil zitten.
Soms is ze opstandig, dan wil het niet. Demonstratief krast ze met haar pen in haar puzzelboek. Het boek dat haar zoveel plezier en afleiding geeft. Momenten dat ik zelf ook enigszins verdrietig en met weemoed Hippolytushoes verlaat. Hoewel ik het altijd leuk vind om nog even uitgebreid door 2 ramen naar haar te zwaaien. Een groet die bijna altijd beantwoord wordt.
Ik merk dat de gezamenlijke rolstoelritjes wat minder worden. Jammer is dat eigenlijk want dit vindt ze het mooiste wat er is. Ze geniet van de omgeving en mompelt en murmelt er soms rustig op los. Laatst schrok ik toen haar hoofd scheef wegzakte. Maar dan pikt ze even een hazenslaapje mee. Onlangs gingen we weer samen op pad. Ik kreeg op mijn sodemieter toen ze zat te stoeien met haar handschoenen. Ik mocht haar nooit meer mee naar buiten nemen want ik kon haar ja niet eens fatsoenlijk aankleden. Toen ik ‘dreigde’ om te keren, haalde ze snel bakzeil. Daarna was het genieten geblazen in ons oude huis waar we een rondleiding kregen van Marijn. ‘Het wordt mooi!’, zei moe.
Het mooiste moment van vorig jaar was wel toen ze op de verjaardag van dochter Gerda een soort van Sinterklaascadeau kreeg. Schoondochter Frea had een mooie fotoboek gemaakt voor pa en moe n.a.v. hun 60-jarig huwelijksfeest. Toen ze het boekje doorgebladerd had, zag ik haar ogen vanuit de verte glinsteren. Ze vroeg snel om een zakdoekje toen pure gelukstranen naar beneden druppelden. ‘Is dizze veur mie, wat ja prachtig!’ Geniet er maar mooi van moe…
Wanneer ik naast haar zit, wrijf ik haar wel eens teder over haar wang. Als een spinnende kat sluit ze dan haar ogen. Wanneer ze ze weer opent moet ik vaak aan een prachtige scene uit de film ‘Titanic’ denken. Waarbij de camera inzoomt op de ogen van de oude vrouw en we vervolgens meegezogen worden naar de tijd dat ze jong was.
Ik zag laatst op Facebook een filmpje langskomen waarop moeder boodschappen naar de auto bracht. Het was ver voor de tijd dat ik geboren was. Een knappe, jonge en vitale vrouw. Die de winkel runde en tegelijk de kinderen opvoedde… De vrouw waarbij ik soms in bed kroop om gezellig knus tegen haar aan te kruipen. Een heerlijk veilig gevoel. Bij dezelfde moeder dus die je soms enige uren later met hetzelfde gemak opsloot in het washok.
Van deze vitaliteit is helaas niet zo veel meer over. Wanneer ze haar ogen opent kijk ik diep in haar bruine kijkers. Wat zou zich daarachter afspelen? Houdt het Alzheimerspook zich koest zodat ze nog lange tijd in Hippyhoes kan blijven? Je moet er toch niet aan denken dat ze ons straks helemaal niet meer herkend. En als een kasplantje onderhouden wordt in een of andere verpleeghuis…
Daar wil ik nu nog niet aan denken. Maar ook dan resten de mooie herinneringen. Levend van genadebrood en overgeleverd zijn aan de hulp van andere mensen. Maar voor nu af en toe nog even vilein om zich heen pratend om ons haar wijsheid door te geven. Om ons vervolgens haar mooie glimlach te schenken. Zulke momenten koester ik!